De Stem. Jaargang 20

[p. 931]

Verzen
door Jan Campert
Vijf sonnetten

I

Geboren worden, sterven en daartusschen
het hachlijk spel van liefde en tegenspoed;
vergeefsche droomen die in slaap u sussen,
maar die gij wakker wordend dubbel boet.

O altijd weer de blijkbaar niet te blusschen
en rechte vlam, die levens schroeien doet,
zelfs de geringsten onder hunne kussen
vergeten laat 't gemis aan geld en goed.

Want hiervan schijnt wel niemand vrijgesteld,
prinsen noch paupers, deernen noch vorstinnen.
Scharlaken sagen hebben ons verteld
van hun bezeten en fataal beminnen.

Ik heb de bladen van een bloem geteld:
ja... nee... ja... Gaat het opnieuw beginnen?

[p. 932]

II

Laat dit zoo zijn: dat het tumult der dwazen
- in schrift en looze leuzen vastgelegd -
uitslaat in daden en rampzalig razen,
dat steden, dorpen tot den grond toe slecht

en wonden kerft, waarvan zij niet genazen,
want elk gevecht bergt reeds een nieuw gevecht,
dat velen met een glimlach van verbazen
bezwijken doet en aan dood's voeten legt.

Laat dat zoo zijn... Ik heb mij afgekeerd,
ook mij kan hier de dood wel achterhalen,
terwijl de avondzon in gloed verteert
en over 't vroon de lage dampen dralen.
Hoor, in het kreupelhout klinkt onverveerd
d'onsterfelijke slag der nachtegalen.

[p. 933]

III

Steden der wereld, menigten, al wat ik zag:
lentlijk Parijs, een avond langs de Seine-boorden
of het droefgeestig roepen dat ik dikwijls hoorde
langs d'Amsterdamsche grachten op een regendag -

het spoelt als water weg, het breekt als spinnerag.
Niets kan er zijn wat 't hart ooit heftiger bekoorde
in mijn herinnering dan de zoo ongestoorde
en warme rust in een klein dorp op dezen dag.

Hier in dit onverganklijk land een wilde tuin,
waar duindoorn en de hooge vlieren wassen,
uitzicht op glooiend vroon en op 't begroeide duin
en wat daar tiert aan landlijke gewassen,
en daarin ademend naast mij zoo rank en bruin
de lieflijkste die sluimert in de grassen.

[p. 934]

IV

Zoo straks de dood door deze deur mocht treden,
neerdalen langs de trap of kloppen aan het raam,
mij wenken zou en daarna noemen zou mijn naam
en zei: Volg mij, uw leven is verleden -

hij zou geen lang en moeizaam overreden
van noode hebben voordat ik het drukkend haam
van een vrijwel mislukt bestaan, besmeurd met blaam,
afleggen wou en heen zou gaan in vrede.

Maar op den drempel van de deur gekomen,
terwijl de kille wind een slip van zijn gewaad
opwaaien doet en strijkt langs mijn gelaat
zou nog een laatste aarz'len mij doorstroomen,
niet om 't verlies van veel vergeefsche droomen,
maar om het lachen van een kind op straat.

[p. 935]

V

Aan J.C.B.

Een hand die moeizaam schrijft, een hart dat niet versaagt,
maar keer op keer den nekslag wist te ontvluchten,
waarmee het lot hem dreigde - Wat te duchten
voorwaar heeft deze dan? Wat dat hem nog belaagt?

Dat een gemis soms schrijnt of barre nood hem plaagt?
Hij ziet van uit zijn raam de dunne vluchten
van vogels tegen 't doek der avondluchten
en weet dat hij toch weer wel alles had gewaagd.

Een hart dat niet versaagt, een hand die moeizaam schrijft
het vers waarin het laatste is uitgeschreven,
de som van een neerslachtig, hunk'rend leven,
dat langzaam als een schip naar veil'ge haven drijft.
Hij sluit het raam en sluit de oogen even
om wat zoo ras vervloot, maar het gedicht dat blijft.