De Stem. Jaargang 19

[p. 553]

Op de bres
Een Haagsche ontsporing

Een o.i. ergerlijk staaltje van zeeschuimerij op de democratie heeft de Mei-aflevering gebracht van het Haagsche Maandblad. Een zekere meneer Schaumburg-Lippe, een Duitsche prins, levert daarin een unfaire en onwelwillende kritiek op de Nederlandsche politiek en de Nederlandsche mentaliteit, nota bene in een artikel, dat een pleidooi wil zijn voor de stelling dat Duitschland heusch den vrede wenscht, - ‘allerdings wie ich ihn auffasse’ om met wijlen den Rijkskanselier Michaelis te spreken. Dit vorstelijk personnage verwijt ons land, dat het tot de oorlogsophitsers tegen Duitschland behoort. Dit vindt hij, behalve zedelijk ongeoorloofd, ook onbegrijpelijk, aangezien immers Nederland buiten den wereldoorlog is gebleven en dus goed op de hoogte kan zijn van de commercieele voordeelen, die de vrede biedt en die ook door ons in zoo ruime mate zijn genoten. Onze groote fout is - en daarmede verspelen wij de vriendschap van Duitschland - dat wij de Joden, oorlogsaanstichters bij uitnemendheid, in ons land dulden en ons zelfs volkomen aan hun invloed ondergeschikt hebben gemaakt. Eerst als wij die serviliteit aan de Joden opgeven, zal Nederland in den kring der Duitsche vrienden welkom zijn.

Het betoog volgt, zooals men ziet, de gewone redeneering die men in elk nationaal-socialistisch schotschrift kan vinden en het is te laag bij de grond om, ter bestrijding ervan, het bukken er voor over te hebben. Laten wij derhalve het artikel ten prooi aan de knagende kritiek der muizen. Zelfs willen wij een opkomende verwondering bedwingen over de onwellevendheid van een vreemdeling, die van de gastvrijheid, welke hem in een Nederlandsch tijdschrift wordt geboden, gebruik maakt om ons land, onze cultuur en onze mentaliteit op een kwaadwillige wijze af te beelden. De berustinggevende overweging van 's lands wijs 's lands eer, doet ons echter die onwellevendheid aanvaarden.

[p. 554]

Veel erger lijkt het ons, dat de Nederlandsche redacteur van het genoemde Nederlandsche maandschrift gemeend heeft het artikel te moeten opnemen. Want nu staat hij mede schuldig aan de verspreiding van een pamflet, dat in den tuin van ons Nederlandsche gedachtenleven misstaat. Zijn - overigens onhandig - beroep op de vrijheid van meeningsuiting, die in Nederland bestaat, kan niet als verontschuldiging worden aanvaard. Ook hem toch moet het duidelijk zijn, dat die vrijheid nimmer kan strekken tot rechtvaardiging van een pornografische of minderwaardige publicatie. Het beroep op die vrijheid moet dus, als zijnde te doorzichtig, worden afgewezen; dat schild ontsiert den strijder, die het te zijner verdediging verheft, en verraadt eerder zijn zwakheden dan dat het die beschermt. De plaatsing van het artikel is òf de uiting van een on-nationale geloofsbelijdenis òf een fout; het aanvoeren van een in Nederlandsche ooren behoorlijk-klinkend motief doet geen van beide iets van hun verderfelijk karakter inboeten.

Ook overigens heeft de redacteur van het Haagsche Maandblad zich in het Mei-nummer niet van zijn besten kant laten kennen. Hij heeft namelijk de smakeloosheid gehad in de korte biographie van den schrijver van het anti-Nederlandsche artikel te vermelden, dat deze vermaagschapt is aan Prins Bernhard en nog meer aan de Prinses. Deze vermelding had ongetwijfeld achterwege moeten blijven, wijl zij aan het artikel en aan den schrijver er van een cachet verleent, dat deze stellig niet verdienen en dat bovendien krenkend is voor ons Koninklijk Huis. Reeds de eerbied voor onze Koningin had den redacteur er van moeten weerhouden deze familierelatie bloot te leggen. Of meent hij ook hierin misschien, dat de vrijheid van drukpers het recht verleent grofheden te debiteeren?