Boekbespreking
Romain Rolland. Annette et Sylvie.
Een nieuw boek van Rolland is altijd 'n gebeurtenis. Rolland schildert in dit werk - dat het eerste is van 'n cyclus - het zieleleven van eene vrouw. Een vrouw met een sterke Persoonlijkheid - een vrouwelijke Jean Christophe, niet omdat hier wordt gegeven een vrouwelijke genie, maar de geestes- en natuurkrachten werken en strijden in haar in even sterke mate als in Christophe.
Primitieve erotische instincten, drang van de ziel om zich geheel te geven aan een ander, moederschapsverlangen en drang van de ziel om zichzelf te bewaren in vrijheid (allerheiligste, religieuze drang), fierheid en reinheid, dit alles leeft in Annette in buitengewoon sterke mate.
Buitengewoon interessant is het, de werking en botsing van die krachten te volgen, en de teederheid en de vrijheid van Rollands geest breken overal door. Maar toch - Rolland slaagde er nooit in, 'n vrouw te teekenen en hierin is hij, meen ik, ook nu niet geslaagd. De verschillende krachten werken en strijden en vallen uitéén, men ziet niet de éénheid der vrouwelijke Persoonlijkheid, alléén verschillende krachten en karaktertrekken, die de vrouw ‘eigen’ zijn. Zoo is er 'n strijd in Annette van ‘liefde’ en ‘vrijheid’, waar Annettes levensomstandigheden àl te geforceerd zijn aangepast. Men voelt, dat die levensomstandigheden heel goed anders hadden kunnen zijn, als de schrijver het diepere gebied had gepeild, waar ‘liefde’ en ‘vrijheid’ één worden en waar de éénheid der vrouwelijke Persoonlijkheid leeft, vrij van slaafsche aanhankelijkheid.
Enkele vrouwelijke trekjes zijn echter heel mooi, zoo bijvoorbeeld het uiterlijk van Annette en van haar jongere zuster Sylvie, hun intieme omgang, en de werking der jaloezie in Annette en in Sylvie, het primitieve, listige vrouwtje, dat zonder strijd door het leven gaat. Sylvie is beter gegeven dan Annette, maar toch - ook zij valt uitéén, het is ook geen geheel geworden.
Zooals altijd bij Rolland is de opzet van 't boek zeer geforceerd.
Titia Gorter
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd