| |
| |
| |
1 Petrus komt te Ierusalem, waer hy beschuldight wort dat hy tot de onbesnedene was in gegaen. 4 Daer op hy tot sijne verantwoordinge verhaelt al wat dies aengaende geschiet was. 18 welcke verantwoordinge aengenomen wort. 19 De verstroyde geloovige verkondigen Christum tot Phenicien, Cypren, ende Antiochien toe, aen de Ioden, ende sommige oock aen de Griecksche. 21 soo datter vele geloofden. 22 het welck de gemeynte van Ierusalem verstaende, sendt Barnabam na Antiochien om haer te verstercken. 25 die na Tarsen reyst om Saulum te soecken, ende brenght hem tot Antiochien. 26 alwaer de discipelen eerst Christenen worden genaemt. 27 Agabus voorseght den hongers noot. 29 waerom de broeders door Saulum ende Barnabam een hantreyckinge senden aen de broeders te Ierusalem.
| |
1
DE Apostelen nu, ende de 1 Broeders, die in Iudea waren, hebben gehoort, dat oock de Heydenen het woort Godts aengenomen hadden.
| |
2
Ende doe Petrus opgegaen was na Ierusalem, twisteden tegen hem 2 de gene die uyt de besnijdenisse waren.
| |
3
Seggende, a Ghy zijt ingegaen tot mannen 3 die de voorhuydt hebben, ende hebt met haer gegeten.
| |
4
4 Maer Petrus beginnende 5 verhaelde het haer vervolgens, seggende,
| |
5
b Ick was in de stadt Ioppe, biddende: ende sagh in een vertreckinge van sinnen een gesichte, [namelick] een seker vat, gelijck een groot lijnen laken, nederdalende, by de vier hoecken neder gelaten uyt den hemel, ende quam tot by my.
| |
6
Op welck [laken] als ick de oogen hieldt, soo merckte ick, ende sagh de viervoetige [dieren] der aerde, ende de wilde, ende de kruypende [dieren] ende de vogelen des hemels.
| |
7
Ende ick hoorde een stemme die tot my seyde, Staet op Petre, slacht ende eet.
| |
8
Maer ick seyde, Geensins Heere: want [kolom] noyt en is c yet, dat gemeyn ofte onreyn was, in mijnen mont ingegaen.
| |
9
Doch de stemme antwoordde my ten tweeden mael uyt den hemel, Het gene Godt gereynight heeft, en sult ghy niet gemeyn maken.
| |
10
Ende dit geschiedde tot drie mael: ende alles wiert wederom opgetrocken in den hemel.
| |
11
Ende siet ter selver [ure] stonden daer drie mannen voor het huys daer ick in was, die van Cesareen tot my afgesonden waren.
| |
12
d Ende de Geest seyde tot my, dat ick met haer gaen soude, niet twijfelende. Ende met my gingen oock dese ses broeders, ende wy zijn in des mans huys ingegaen.
| |
13
Ende hy heeft ons verhaelt hoe hy eenen Engel gesien hadde, die in sijn huys stont, ende tot hem seyde, Sendt mannen na Ioppe, ende ontbiedt Simon, die toegenaemt is Petrus:
| |
14
Die 6 woorden tot u sal spreken, 7 door welcke ghy sult saligh worden, ende alle uw’ huys.
| |
15
Ende als ick begon te spreken, viel de Heylige Geest op haer, gelijck oock op ons 8 in het begin.
| |
16
Ende ick wiert gedachtigh aen het woort des Heeren, hoe hy seyde, e Ioannes doopte wel met water, maer f ghylieden sult gedoopt worden 9 met den Heyligen Geest.
| |
17
g Indien dan Godt haer evengelijcke gave gegeven heeft, als oock ons die in den Heere Iesum Christum gelooft hebben, wie was ick doch 10 die Godt konde weeren?
| |
18
Ende als sy dit hoorden waren sy te vreden, ende verheerlickten Godt, seggende, Soo heeft dan Godt oock den Heydenen de bekeeringe 11 gegeven ten leven!
| |
19
h De gene nu die verstroyt waren door de verdruckinge, die 12 over Stephanus geschiet was, gingen [’t lant] door tot 13 Phenicien toe, ende 14 Cypren, ende 15 Antiochien, tot niemant het woort sprekende, dan 16 alleen tot de Ioden.
| |
20
Ende daer waren eenige Cyprische ende Cyreneische mannen 17 uyt haer, welcke tot Antiochien gekomen zijnde spraken tot de 18 Griecksche, 19 verkondigende 20 den Heere Iesum.
| |
21
i Ende 21 de hant des Heeren was met haer: ende een groot getal geloofde, ende bekeerde hem tot den Heere.
| |
22
Ende 22 het geruchte van haer 23 quam tot de ooren der gemeynte die te Ierusalem was: ende sy sonden 24 Barnabam uyt, dat hy [’t lant] doorginge tot Antiochien toe.
| |
23
Dewelcke daer gekomen zijnde, ende 25 de genade Godts siende, wiert verblijdt, k ende vermaende’se alle, dat sy met 26 een voornemen des herten by den Heere souden blijven.
| |
24
Want hy was een goet man, ende | |
| |
l vol des Heyligen Geests, ende des geloofs: ende daer wiert een groote schare den Heere toegevoeght.
| |
25
m Ende Barnabas gingh uyt na 27 Tarsen om Saulum te soecken: ende als hy hem gevonden hadde, bracht hy hem tot Antiochien.
| |
26
Ende het is geschiet dat sy een geheel jaer [t’samen] vergaderden in de gemeynte, ende een groote schare leerden: ende dat de discipelen eerst te Antiochien 28 Christenen genaemt wierden.
| |
27
Ende in deselve dagen, quamen [eenige] 29 Propheten af van Ierusalem tot Antiochien.
| |
28
Ende een uyt haer, met name n Agabus, stont op, ende 30 gaf te kennen door den Geest, datter een groote hongers noot soude wesen over de geheele werelt: dewelcke oock gekomen is 31 onder den Keyser Claudio.
| |
29
Ende na dat een yegelick 32 der discipelen vermocht, besloot elck van haer [yet] te senden ten 33 dienste der broederen die in Iudea woonden.
| |
30
Het welck sy oock deden, o ende sonden het tot de Ouderlingen door de hant Barnabe ende Sauli.
|
-
1
- Onder dese Broeders worden hier oock de Ouderlingen begrepen, die van andere gemeyne broeders ofte geloovige onderscheyden worden, Actor. cap. 15. vers 23.
-
2
- Namel. eenige geloovige Ioden, andere, namelick, dan de Apostelen.
-
a
- Exod. 23.32. ende 34.15. Deut. 7.2. Ioan. 18.28.
-
3
- Dat is, die onbesneden zijn ende blijven: waer uyt blijckt, dat de gene die voor desen uyt de Heydenen bekeert zijn, Iodegenooten geweest zijn, ofte ten minsten besneden waren, dewijle hem niemant daer aen gestooten en heeft, dat Petrus en Ioannes tot haer zijn ingegaen. siet Actor. cap. 2. vers 10. ende cap. 8. vers 14. ende cap. 15. versen 7, 14.
-
4
- Het gene in dese verantwoordinge Petri verklaringe soude mogen van noode hebben tot het 14 vers toe, is aengeteeckent op het voorgaende Capittel.
-
5
- Ofte, leyde het haer na malkanderen uyt.
-
c
- Levit. 11.4. Deut. 14.7.
-
d
- Actor. 10.19. ende 15.7.
-
7
- Gr. in welcke, Namelick, soo ghy die met waren geloove aenneemt, gelijck uytgedruckt staet Actor. 10.43. Siet breeder verklaringe van dit vers Luce 19. vers 9.
-
8
- Nam. na de hemelvaert Christi, op den Pincksterdagh, Act. 2.4. ende 19.6.
-
e
- Matth. 3.11. Marc. 1.8. Luce 3.16. Ioan. 1.26. Actor. 1.5. ende 2.4. ende 19.4.
-
9
- Siet hier van de verklaringe op Matth. 3.11. ende Actor. 1.5.
-
10
- Gr. machtigh om Godt te weeren, D. dewijle Godt haer deelachtigh hadde gemaeckt der sake, die door den doop beteeckent wort, hoe soude ick haer konnen onthouden ofte weygeren het uyterlick teecken? dergelijcke reden Petri siet Actor. 2.38, 39.
-
11
- D. door sijnen Heyligen Geest in haer gewrocht. siet Philip. c. 2. vers 12. Hebr. 8.10.
-
12
- Ofte, in Stephano, om Stephani wille, ter oorsake van Stephanus, Dat is, uyt haet van sijnen yver ende vrymoedigheyt, die hy tegen de Ioden ende hare Overste gebruyckt hadde, Capp. 6. 7.
-
13
- Dit was een lantschap in Syrien, palende aen ’t Ioodsche lant, gelegen tegen de middelantsche zee, waer van Tyrus de hooftstadt was. siet Act. cap. 12. vers 20.
-
14
- Dit is een eylant in de middelantsche zee, daer men van Tyrus ende Sydon lichtelick konde henen varen. Siet Actor. 27. versen 3, 4.
-
15
- Dit was doe de hooftstadt van Syrien, mede ontrent de middelantsche zee op de riviere Orontes gelegen: de machtighste stadt van geheel Asien, gelijck Alexandrien van Aphrica, ende Roomen van Europa.
-
16
- Namelick, om dat sy de leere van de beroepinge der Heydenen noch niet genoegh en verstonden.
-
17
- Namel. Ioden ofte Iodengenooten, in Cypren ende Cyrenen geboren, die oock te Ierusalem woonachtigh zijnde, om de voorgaende vervolginge hadden moeten vluchten, alsoose de Christelicke religie hadden aengenomen.
-
18
- Dat is, tot de Ioden, die de Griecksche tale ende oversettinge in hare Synagogen gebruyckten. Siet Actor. 6.1. ende 9.29.
-
20
- Dat is, sijn lijden, sterven, opstaen, hemelvaert, ende voorts al het gene van hem ter saligheyt gelooft moeste worden. Siet. 1.Corinth. 2.2.
-
i
- Actor. 2.47. ende 5.14.
-
21
- Dat is, de bystant ende krachtige werckinge Godts, waer door hare herten beweeght wierden. Siet Actor. 16.14. 1.Corinth. 3. vers 6.
-
23
- Gr. wiert gehoort in de ooren.
-
24
- Die een Levijt ende oock selve uyt Cypren was, om by sijne lantslieden ende gebueren te beter toegangh ende vryheyt te hebben. Daer uyt schijnt dat dese mannen, waer van vers 20. is gesproken, door eenen bysonderen yver gedreven, extra-ordinaerlick daer gepredickt hebben de leere Christi, welcke daer na door Barnabam ende Paulum bevestight ende meer verbreyt is, ende die alles onder de geloovige aldaer tot behoorlicke orden gebracht hebben. Siet oock d’aenteeckeninge op Actor. 8.1.
-
25
- Namelick, over haer in het aennemen van de leere des Euangeliums.
-
k
- Actor. cap. 13. vers 43. ende cap. 14. vers 22.
-
26
- Dat is, met een oprecht ende stantvastigh voornemen.
-
27
- Dit was een voornemen stadt in Cilicien, het vaderlant Pauli, Actor. 9. vers 11. daer hy henen gesonden was, Actor. 9.30.
-
28
- Gr. Christianoi, Dat is, discipelen Christi, om dat sy sijne leere aennamen ende beleden: welcke met desen name oock met recht genoemt worden, om dat als sy in hem gelooven, sy leden van sijn lichaem, ende sijner salvinge deelachtigh worden. Siet oock Actor. c. 26. vers 28. ende 1.Petr. cap. 4. vers 16.
-
29
- Dat is, persoonen begaeft met den geest van toekomende dingen te voren te seggen.
-
30
- Gr. beteeckende, ofte, beduydde.
-
31
- Van desen hongers noot maken oock gewagh de historieschrijvers Suetonius, in het leven van Claudius, ende Iosephus Antiq. lib. 20. cap. 2.
-
33
- Gr. Diakonian, dat is, bedieninge der arme broeders in haren noot.
|