13
Siet, Ga naar margenoot51 Ick [wil] aen u, spreeckt de HEERE der heyrscharen, ende Ga naar margenoot52 ick sal Ga naar margenoot53 hare wagenen in roock verbranden, ende het sweert sal Ga naar margenoot54 uwe jonge leeuwen verteeren, ende ick sal Ga naar margenoot54 uwen roof Ga naar margenoot55 uytroeijen van der aerde, ende de stemme Ga naar margenoot56 uwer gesanten en sal niet meer gehoort worden.
|
-
margenoot1
- T.w. Nebucadnezar de Koningh van Babel, die veel Koninckrijcken heeft ingenomen ende verstroyt.
-
margenoot3
- Dit, ende datter volght, spreeckt de Propheet Ironicè, ofte spotswijse, willende te kennen geven, dat de Assyriers met allen haren tegenweer niet en souden vermogen.
-
margenoot4
- Merckt’er wel te dege op, wat wegh dat de vyant komt.
-
margenoot5
- D. uwe kracht ende macht. Siet Iob 40.11.
-
margenoot6
- Als of hy seyde, O Assur, nu is de tijt, dat de straffe des Heeren oock over u kome, aengesien deselve nu eenen geruymen tijt over het volck Godes gegaen heeft, waer door de Heere de hoovaerdije Iacobs heeft vernedert, gelijck hy te voren de hoovaerdije Israëls vernedert hadde. Anders, want de Heere is weder gekeert [met] de voortreffelickheyt, ofte, heerlickheyt Iacobs, D. met Christo Iesu, als Amos 8.7. T.w. op dat hy voortaen sijn volck bystae, ende niet meer door u het selve en late verdelgen, maer veel meer dat hy u van wegen het selve late verdelgen. Siet 2.Sam. 1. op vers 19. van den cieraet, of heerlickheyt Israëls.
-
margenoot7
- D. de Assyriers met hare groote heyrlegers, die alles gerooft ende ledigh gemaeckt hebben.
-
margenoot8
- De sin is, Sy hebben Iuda ende Israël ledigh gemaeckt, D. sy hebben haer lant woest gemaeckt, ende uytgeplondert.
-
margenoot9
- Dit kan men bequamelick na de letter verstaen: Doch sommige verstaen hier door, de wijnrancken, de steden ende dorpen des Ioodschen lants: Immers wert het Ioodsche volck meermaels vergeleken by eenen wijnstock, siet Mich. 7.1. Andre verstaen hier door, sonen ende dochteren: Eenige de vruchten des lants.
-
margenoot10
- In dit versken, ende daer na, beschrijft de Propheet de gestaltenisse ende krijghsrustinge der gener, die met groote machtige heyrlegers komen souden tegen Nineve, ende de Assyriers, vyanden der Israëliten, om deselve te bestrijden ende t’onderdrucken.
-
margenoot11
- T.w. des vyants die Nineve belegeren soude.
-
margenoot12
- Van ’t bloet der omgebrachte menschen, of, verstaet dit oock van de rootgeverwde kleederen, die vele, insonderheyt onder de krijghslieden der Meden, Persen, Babyloniers, etc. droegen. siet Ezech. 23.14.
-
margenoot13
- Siet van ’t woort kloecke, Gen 47. op vers 6. ende Exod. 18. op vers 21.
-
margenoot15
- D. hare wagens varen soo snel, ende met sulck gewelt voort, dat sy over de steenen loopende, voncken vyers geven, daer van vers 4. breeder: Ende verstaet hier de legerwagens, die ten strijde bereyt waren, in of op dewelcke krijghslieden saten, daer uyt vechtende. siet Iosu. 17.16. ende 2.Sam. 10.18.
-
margenoot17
- Hebr. de denneboomen. De sin is, De spiessen die van denneboomen hout gemaeckt zijn. Andre nemen ’t in desen sin, Die wagens loopen soo snellick ende met sulcken gewelt voort, dat het woudt ende de boomen die daer in staen, schudden en beven.
-
margenoot19
- Verstaet, wagens, met de gene die op de wagens sitten. siet 2.Sam. 10. op vers 18.
-
margenoot20
- D. de wagens sullen met sulcke snelligheyt ende rumoer door de straten en stegen der stadt rollen en hollen, en bolderen, als of de voerlieden, ende die daer op sitten, dol en rasende waren.
-
margenoot21
- De sin is, Het sal schijnen datter vyer uyt hare oogen springht, als sy toornigh zijn.
-
margenoot24
- D. hy sal sijn vertrouwen op haer stellen. Anders, hy sal sijn geweldige monsteren.
-
margenoot25
- D. sy sullen soo haestelick loopen, ende met sulcke onsinnigheyt, dat sy over malkanderen sullen tuymelen ende vallen.
-
margenoot26
- Ofte, in hare gangen, D. op hare straten ende stegen, over al waer sy henen gaen.
-
margenoot29
- Of, het decksel. Verstaet een krijghsgetimmer als een galerije, onder het welcke de soldaten scheutvry waren. Hebr. ende het beschutsel sal veerdigh gemaeckt worden.
-
margenoot30
- D. de waterpoorten. Hier wort gesproken van ’t water Tigris, ende andere beeckskens daer in ende daer uyt vlietende, ende dichte onder de stadt Nineve loopende. De sin is, De vyant sal aen dien hoeck in de stadt vallen, daer sy schijnt aldersterckst te wesen, T.w. daer ter plaetse, daer de Tigris ende andere beken loopen. Diodor. Siculus seyt lib. 3. Bibliot. cap. 7. Dat als de Chaldeen Nineve belegert hadden, soo is de muer deser stadt, door het hooge oploopen van den Tigris, omgeworpen, de lenghte van twintigh stadien, door welcke bresse de vyanden in de stadt vielen.
-
margenoot31
- Ofte, de tempel, want het Hebr. woort beteeckent beyde, soo een paleys, als eenen tempel, ende verstaet hier den tempel des Assyrischen afgodts.
-
margenoot32
- T.w. door de hitte des vyers, het zy des materialen vyers, ofte des brandenden toorns Godes. And. sal wechvlieten. Dit past wel, indien men siet op den grooten oploop des waters.
-
margenoot33
- Verscheydene verstaen dat Huzab is de name der Koninginne. Andere meynen dat Huzab beteeckent Koninginne, van Iatsab, bystaen, om dat sy dagelicks by den Koningh stont, of quam. Vergel. Psalm 45.10. And. die vast gestelt is, D. de stadt die meynt vast te staen.
-
margenoot34
- Of, sal ontbloott, of, ontdeckt worden, T.w. van hare juweelen, ende kostelicken cieraet.
-
margenoot35
- Of, opgaen, Te weten, op den wagen in den welcken sy sal gevangelick wech gevoert worden uyt haer lant in een ander.
-
margenoot36
- D. al schreijende, al weenende, ende al suchtende in haer selven, niet durvende overluyt roepen en schreijen, uyt vreese der vyanden.
-
margenoot37
- Alsof hy seyde, Sy en sullen niet op tamboeren, of trommelen spelen, gelijck sy in hare vreught pleghten te doen, maer sy sullen met hare vuysten op hare borsten slaen, tot een teecken der benauwtheyt hares herten.
-
margenoot38
- D. Nineve is van den aenbeginne seer volck-rijcke geweest. Aldus wort veel waters, voor veel volcks genomen, Iesa. 8.7. Apoc. 17. vers 15. Vergel. Ion. 4. vers 11.
-
margenoot40
- T.w. de inwoonders van Nineve, sullen vluchten, als hare stadt van hare vyanden sal ingenomen worden.
-
margenoot41
- Verstaet dit gesproken te zijn tot de vyanden, die Nineve souden overvallen, ’t zy dat men ’t neemt voor de woorden des Propheten: of, der soldaten, hare kameraden aensprekende.
-
margenoot42
- Verst. hier door voorraet, allerley schatten, ende kleynodien, gelt, kleederen, etc.
-
margenoot43
- D. van allerley schoonen huysraet die men soude kunnen, of mogen wenschen. Vergel. 2.Chron. 32.27.
-
margenootb
- Deut. 1.28. ende 20.8. Ios. 2.11. en 5.1. en 7.5. Iesa. 13.7. Ezech. 21.7.
-
margenoot45
- Of, tegens malkanderen aenslaen, of, stooten. Vergel. Dan. 5.6. en Ies. 13.7.
-
margenoot47
- T.w. als een pot of ketel daer men spijse in koockt, ende die over het vyer hanght ende beroockt.
-
margenoot48
- Dit zijn de woorden des Propheten, sprekende in den name Godes, ende de overwonnene Assyriers beschimpende.
-
margenoot49
- Aldus noemt de Propheet de inwoonders vann Nineve, die roovers, ende bloetdorstige menschen geweest zijn, insonderheyt hare Koningen, Vorsten, ende Krijghs-overste. siet Ezech. cap. 19. met de aenteeckeninge op versen 2, 3, etc. D’Apostel noemt oock den Keyser Nero eenen leeuw, 2.Tim. 4.17.
-
margenoot50
- Der leeuwen aert is, de dieren die sy gevangen hebben, te sticken, ende versmachten.
-
margenoot51
- Siet d’aent. Ierem. 21.13. And. ick [kome] tot u, T.w. om u te straffen: Hy wendt sijn aensprake tot de Nineviten.
-
margenoot52
- D. ick sal uwe wagenen verbranden, ô Nineve, soo datse in roock sullen verdwijnen. Vergel. Iudic. 20.40.
-
margenoot53
- T.w. der stadt Nineve. Hier is een veranderinge van persoone, hare, voor uwe.
-
margenoot54
- 54 O Nineve. Ende uwen roof, D. den roof dien ghy Nineviten gerooft hebt.
-
margenoot54
- 54 O Nineve. Ende uwen roof, D. den roof dien ghy Nineviten gerooft hebt.
-
margenoot56
- Of, uwer Ambassadeurs, door dewelcke ghy den Koningen rontom her den krijgh pleeght aen te seggen. Siet 2.Reg. 18.17, etc.
|