Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Psalm Lxxij.

David korts voor sijnen doot, bidt voor Salomo, ende voorseyt eenen seer gezegenden ende geluckigen staet sijns Koninckrijcks, als zijnde een voorbeelt des Koninckrijcks Christi, over welckes eeuwigheyt, uytbreydinge, heerlickheyt, ende genadenrijcken staet hy sich ten uytersten door geloove verheught, besluytende met eene hertelicke dancksegginge.

1

¹ VOor Salomo. O Godt, geeft den ² Koningh uwe ³ rechten; ende uwe gerechtigheyt den sone des ⁴ Koninghs.

1 Als sijn vader David hem tot Koningh in sijne plaetse gestelt hadde. Siet 1.Reg. 1. vers 32, etc. doch onder Salomo is mede begrepen de Messias, als de Koningh des vredes, Hebr. 7.2.

2 Salomo.

3 D. eene rechtveerdige regeeringe, na het voorschrift uwer wetten.

4 Dat is, mijnen sone: want dat David den autheur deses Psalms is, blijckt uyt het laetste versken: doch onder Salomons voorbeelt propheteert David mede seer heerlick van den hemelschen Koningh Christo, ende sijn Koninckrijck.

2

Soo sal hy u volck richten met gerechtigheyt; ende ⁵ uwe elendige met recht.

5 Dat is, de vrome, die t’onrecht verdruckt worden, ende u lief zijn: alsoo Psalm 74.19. Vergel. Psalm 69. versen 27, 34.

3

⁶ De ⁷ bergen sullen den volcke vrede dragen; oock de heuvelen, ⁸ met gerechtigheyt.

6 Ofte, laet de bergen, etc. by forme van Prophetisch wenschen ende bidden: ende soo in het volgende.

7 Alle plaetsen des lants, hooge ende leege, sullen overvloeijen van vrede ende gerechtigheyt, gelijck een aerdtrijck, dat vruchten draeght in overvloet. Vergel. 1.Reg. 4.25. Psalm 85.11, 12. item 1.Chron. 22.9. ende Hebr. 7.2.

8 Ofte, door, vermits de gerechtigheyt, die de Koningh Salomo oeffenen, ende de Messias aenbrengen sal.

4

Hy sal de elendige des volcks ⁹ richten, hy sal de kinderen des nootdruftigen verlossen; ende den ¹⁰ verdrucker verbrijselen.

9 D. van overlast bevrijden.

10 Die met list ofte gewelt andere verdruckt.

5

Sy sullen u vreesen, ^{a 11} soo lange de sonne ende mane sullen zijn, van geslachte tot geslachte.

a Psalm 89. versen 37, 38.

11 D. soo lange als de werelt sal staen, sult ghy, O Godt, uwe Kercke onder de regeeringe des Messiae op aerden hebben, die u sal eeren ende dienen. Hebr. met, by, ofte, voor de sonne, ende voor ’t aenschijn der mane, geslacht der geslachten. Vergel. Genes. 8. op vers 22. Iob 26. op vers 10. Psalm 89.37, 38. ende onder versen 7, 17.

6

Hy sal neder dalen als een ^{b 12} regen op het ¹³ nagras; als de droppelen die de aerde ¹⁴ bevochtigen.

b 2.Sam. 23.4.

12 Vergel. 2.Sam. 23. op vers 4. Deut. 32.2. Iob 29.23. Hose. 6.3.

13 Afgemaeyt gras, et-groen. Hebr. eygentlick, afgeschoren.

14 Hebr. Bevochtinge, maer het Hebreeusch woort (dat hier alleen gevonden wort) heeft de beteeckeninge van eene sulcke bevochtinge, die door verspreydinge, ofte, sprenginge der droppelen geschiet, soo dat het lant den regen bequamelick kan indrincken, ende sijn kleyn uytspruytsel daer van verquickt worden ende opschieten. Vergel. Psalm 65.10, 11.

7

¹⁵ In sijne dagen sal de rechtveerdige ¹⁶ bloeijen, ende de veelheyt van vrede; ¹⁷ tot dat de mane niet meer en zy.

15 D. in den tijt sijner regeeringe, onder sijn Rijck.

16 Of, groenen, groeijen.

17 Siet op vers 5.

8

Ende hy sal heerschen van de ¹⁸ zee tot aen de zee; ende van de ¹⁹ riviere tot aen de eynden der aerde.

18 D. van d’eene zee tot d’andere zee.

19 Euphrates, welcke lantpale Israël belooft was, ende Salomo gehadt heeft: maer Christus tot aen de eynden der werelt. Siet Gen. 15. vers 18. 1.Reg. 4.21, 24. Matth. 28.18, 19. Apoc. 11.15.

9

²⁰ D’ingesetene van dorre plaetsen sullen voor sijn aengesichte knielen: ende sijne vyanden sullen het ²¹ stof lecken.

20 Hebr. dorrigheden: D. barbarisch volck, dat woeste, dorre, onbekende plaetsen bewoont, voor Salomo: item, wilde, woeste, ongeloovige Heydenen, voor Christo. Vergelijckt Iesa. 40. versen 3, 4. ende 42.11, 12, etc.

21 Vergel. Mich. 7.17. ende Iesa. 49.23.

10

De Koningen van ²² Tharsis ende de [kolom] ²³ eylanden sullen geschencken aenbrengen: de Koningen van ²⁴ Scheba ende Seba sullen vereeringen toevoeren.

22 Die aen de oceaensche zee woonen. siet 1.Reg. 10. op vers 22.

23 De Hebreen verstaen hier, ende in vele andere plaetsen, by de eylanden, de volcken die in ofte aen de middellantsche zee ende daer over gelegen zijn, al en zijnse juyst niet rontom in ’t water gelegen. siet Genes. cap. 10. op vers 5. item Iesa. 20. vers 6. ende c. 23. versen 2, 6. Ier. 25.22. met de aenteeckeninge, etc.

24 Siet Genes. 10. op vers 7.

11

Ia ²⁵ alle Koningen sullen sich voor hem neder buygen: alle Heydenen sullen hem dienen.

25 Dit siet alleenlick op den Messiam.

12

^c Want hy sal den nootdruftigen redden, die daer ²⁶ roept: mitsgaders den elendigen, ende die geenen helper en heeft.

c Iob 29.12.

26 Over sijne elende, ende om hulpe. Vergel. Iob 29.12.

13

Hy sal den armen ende nootdruftigen ²⁷ verschoonen: ende de zielen der nootdruftigen ²⁸ verlossen.

27 Ofte, genadighlick sparen.

28 Ofte, behouden.

14

Hy sal hare zielen van ²⁹ list ende gewelt bevrijden; ende haer ³⁰ bloet sal dierbaer zijn in sijne oogen.

29 D. van de gene diese met list ende gewelt verdrucken.

30 Dat de godtloose soeckt te vergieten, acht hy soo weerdigh, dat hy de uytstortinge niet lichtelick sal toelaten, ofte hy sal het swaerlick wreken. Vergel. Psalm 116. vers 15.

15

Ende hy sal ³¹ leven; ende men sal hem geven van ’t gout van Scheba; ende men sal geduerighlick voor ³² hem bidden: den gantschen dagh sal men hem ³³ zegenen.

31 D. een langh leven hebben, gelijck men den Koningen pleeght toe te wenschen, 2.Sam. 16. vers 16. 1.Reg. c. 1. versen 31, 39. Vergel. 1.Reg. 11.42. ende Christum aengaende, Iesa. 53. vers 10. Rom. cap. 6. vers 9. Hebr. cap. 7. vers 3. ende 13.8.

32 Niet alleen voor Salomo ende sijn Rijck, maer wel bysonderlick voor den voortgangh des geestelicken Koninckrijcks Christi. siet Psalm 118. versen 24, 25, 26.

33 D. hooghlick loven ende roemen. Anders aldus: Ende hy (Christus) sal hem (den armen) geven van’t gout van Scheba. ende hy (Christus) sal geduerighlick voor hem (den armen) bidden. den gantschen dagh sal hy (Christus) hem (den armen) zegenen.

16

Is’er een ³⁴ hant vol koorn in ’t lant op de ³⁵ hooghte der bergen; de vrucht daer van sal ³⁶ ruysschen als de Libanon: ende die van de ³⁷ stadt sullen bloeijen als het kruyt der aerde.

34 Ofte, een kleyn deel, het minste, ofte, een weynigh koorns, Te weten, gezaeyt.

35 Hebr. hooft.

36 D. het sal soo overvloedigh ende heerlick opkomen, dat het van wegen de menighte sal ruysschen, als het van den wint bewogen wort, gelijck de boomen op den Libanon. Vergel. wijders Hose. 14.8. met d’aenteeck. ende Matth. 13.8, 23. Actor. 2.41. ende 4.4, etc. Ofte aldus: Hy sal zijn als [wanneer] een hant vol koorn, etc. verstaende dit van de kleyne beginselen sijns Koninckrijcks op aerden.

37 D. de stadtlieden, inwoonders van Ierusalem ende andere steden. Vergelijckt Iesa. 27.6.

17

Sijn naem sal zijn tot in eeuwigheyt; ³⁸ soo lange als’er de sonne is, sal sijn naem ³⁹ van kint tot kint voort geplant worden; ende sy ⁴⁰ sullen in hem gezegent worden: alle Heydenen sullen hem welgelucksaligh roemen.

38 Hebr. voor ’t aenschijn der sonne. Siet op vers 5.

39 Hebr. eygentlick als of men seyde: sal gesoont, ofte, gekint worden, Dat is, van kint tot kint worden voortgebreyt, voortgeteelt.

40 Siet Genes. 22. op vers 18.

18

⁴¹ Gelooft zy de HEERE Godt, de Godt Israëls; die alleen wonderen doet.

41 Hebr. gezegent, ende soo in’t volgende vers.

19

Ende gelooft zy de naem sijner ⁴² heerlickheyt tot in eeuwigheyt: ende de gantsche aerde worde met sijne heerlickheyt vervult: Amen, ja Amen.

42 D. sijn eerlicke ofte heerlicke naem.

20

⁴³ De gebeden Davids, des soons Isai hebben een eynde.

43 De sin is niet, datter geen Psalmen Davids in dit boeck meer souden volgen, maer dat dit de laetste Psalm is, dien David in sijn leven gemaeckt, ende sijnen sone Salomo, ja der gantscher Kercke, als tot een testament ofte kleynoot heeft nagelaten, besluytende met dese uytnemende prophetie van sijnen geestelicken gebenedijden Koningh, den Messia, onsen Heere Iesu Christo. Sommige meenen dat met dit besluyt te kennen wort gegeven, dat alle de voorgaende Psalmen van David alleen gemaeckt zijn, daer in ’t volgende verscheydene gevonden worden, die van anderen zijn gemaeckt.