Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Psalm xxix.

David vermaent de machtige deser werelt, om den waren Godt met sijne Kercke te eeren ende te dienen, die sijne majesteyt ende macht betoont door donder, blicksem, ende watervloeden: waer van hy sijne behoorlicke eere alleenlick ontfanght in sijne Kercke, die hy oock zegent ende behoudt.

1

EEn Psalm Davids. Gevet den HEERE, ghy ¹ kinderen der machtigen, ^a gevet den HEERE eere ende sterckte.

1 D. ghy machtige, geweldige, die boven anderen in macht ende autoriteyt op aerden verheven zijt: Alsoo Psalm 89.7.

a Psalm 96.7, 8.

2

Gevet den HEERE de eere sijns naems; ² aenbiddet den HEERE in de ³ heerlickheyt des heylighdoms.

2 Ofte, buyget u voor den HEERE. Siet Genes. 24. op vers 26.

3 Dat is, in sijnen tabernakel, dien de groote Godt selfs met de heerlicke waerteeckenen sijner genade verciert heeft. Sommige meynen, dat David desen Psalm gedicht heeft, als hy de Arke des verbonts met groote vreughde tot sich gehaelt hadde in Zion, 2.Sam. cap. 6. om de groote op aerden (die gemeenlick trotz ende hooghmoedigh zijn) onder de krachtige hant deses eenigen waren Godts, die te Zion in sijn huys woonde, te vernederen, ende door sijn exempel te vermanen, dat sy desen Godt in sijne wooninge in alle nedrigheyt souden komen eeren: waer toe hy in het volgende oock gebruyckt de beschrijvinge van den donder deses Godts, voor welcken haer selfs d’aldergrootste op aerden moeten ontsetten ende verschricken, ende dienvolgens den Autheur daer van behooren te kennen, ende na sijne instellinge te eeren. Anders, in çieraet der heyligheyt. Of, met çieraet, etc.

3

De ⁴ stemme des HEEREN is op de ⁵ wateren, ^b de Godt ⁶ der eeren dondert; de HEERE is op de ⁷ groote wateren.

4 Verst. den donder, ende het schrickelick geluyt van dien, als Psalm 18.14. ende 2.Sam. 22.14. Iob 28.26. ende 37.2, 4, 5. Psalm 46.7. ende 68.34. Iesa. 30.30, 31.

5 Men kan dit verstaen van de bovenste wateren, T.w. de wolcken, ende oock van de onderste, daer op de donder vreeslick geluyt maeckt. And. boven de wateren, D. heeft grooter ende stercker geluyt, als het bruysen der wateren. siet hier van Ezech. 1.24. ende 43.2. Apoc. 1.15. ende 14.2. ende 19.6.

b Exod. 9.23.

6 D. de eerlicke, heerlicke Godt, als 1.Cor. 2.8.

7 Of, vele, geweldige.

4

De stemme des HEEREN is met kracht; de stemme des HEEREN is met heerlickheyt.

5

De stemme des HEEREN breeckt de cederen; Ia de HEERE verbreeckt de cederen ⁸ Libanons.

8 Een seer vermaert geberghte, in de Schrifture dickwils vermelt, gelegen aen de noorder grenzen van Canaan, geroemt van schoone cederboomen. Siet Iudic. 9. op vers 15.

6

Ende hy doetse huppelen als een kalf; den Libanon, ende ⁹ Sirion, als een ¹⁰ jongh eenhoorn.

9 Siet Deut. 3.9.

10 Hebr. een soon der eenhoornen.

7

De stemme des HEEREN ¹¹ houwt’er ¹² vlammen vyers uyt.

11 Ofte, slaet. Het Hebreeusch woort wort eygentlick van steenhouwen ende houthouwen gebruyckt.

12 Verstaet de vyervlammen des blicksems, die Godt by den donder verspreyt, als of hyse uyt de wolcken hieuw, dat de vyerstralen over al springen.

8

De stemme des HEEREN doet de woestijne ¹³ beven; de HEERE doet de woestijne ¹⁴ Kades beven.

13 Anders, maeckt datse in smerte ofte arbeyt komt, D. verschrickt de wilde gedierten der woestijne alsoo, datse voor den tijt den arbeyt op den hals krijgen.

14 Den Ioden bekent, waer door andere mede verstaen worden. siet Numer. 3.36, 37. ende elders meer.

[fol. 245r]

9

De stemme des HEEREN doet de ¹⁵ hinden jongen werpen, ende ¹⁶ ontbloot de wouden: maer in sijnen ¹⁷ tempel, seyt ¹⁸ [hem] een yegelick eere.

15 Die (als te sien is Iob 39.4, 5, 6. ende de Natuerschrijvers betuygen) andersins swaerlick werpen. Ofte, doet de hinden in arbeyt komen.

16 T.w. van boomen, die door donder, blicksem ende storm, van bladeren ontbloot, verbrant, uyt der aerden gescheurt ende neder gevelt worden: item van dieren, die de donder in de holen jaeght, datse in de wouden niet derven omloopen.

17 Ofte, palleys, dat is, tabernakel, als boven Psalm 27. vers 4. als of hy seyde: Godt laet sijne stemme door den donder over al hooren, maer in sijne gemeynte ende wooninge daer looft hem een yeder van hen, te weten, der geloovigen, van wegen alle sijne groote daden in ’t gemeyn, ende in het bysonder van de voren verhaelde: waer henen David de Groote genoodight heeft te komen, vers 1.

18 Ofte, spreeckt een yeder van [sijner] eere, ofte, glorie. Anders, al wat daer in is, te weten, in den tempel, spreeckt [sijne] eere.

10

De HEERE ¹⁹ heeft geseten over den ²⁰ watervloet; ja de HEERE sitt, ^c Koningh in eeuwigheyt.

19 Ofte, sit in den watervloet, dat is, ten tijde des watervloets.

20 Dit verstaen vele van de suntvloet, waer van ’t Hebreeusch woort in de Heylige Schrift alleenlick gebruyckt wort, daer over de Heere als President, Regent ende Richter geseten heeft: doch men kan het voorts uytstrecken tot alle watervloeden, die Godt al te samen regeert ende stiert.

c Psalm 10.16.

11

De HEERE sal sijnen volcke sterckte geven; de HEERE sal sijn volck zegenen met ²¹ vrede.

21 D. met allerleije welvaert, bysonderlick in Christo, die onse vrede is. Siet Iudic. 6. op vers 24.