Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Psalm xiiij.

David beschrijft de uyterste verdorventheyt ende boosheyt sijner vyanden in ’t bysonder, ende aller natuerlicker menschen in’t gemeyn, straft ende dreyghtse: verlanght na Godts heyl, bysonderlick door den Messia, waer over hy in den geest verheught is.

1

[EEn Psalm] Davids, voor den ¹ Oppersanghmeester. ^{a 2} De ³ dwaes ⁴ seyt in sijn herte; Daer en is geen Godt: Sy ⁵ verderven ’t, ⁶ sy maken het grouwelick [met haer] werck, ^b daer is niemant, die goet doet.

1 Siet Psalm 4. op vers 1.

a Psalm 10.4. ende 53.2.

2 Vergelijckt den 53 Psalm.

3 Siet 1.Sam. 25. op vers 25.

4 D. denckt by sich selven: als bov. 10. vers 6. hoewel hy sich uyterlick somtijts anders gelaet. Vergel. Iob 21.14.

5 Ofte, sy hebben [haer selven, of, haren wegh] verdorven. Vergel. Gen. 6. vers 12. Exod. 32.7. Deut. 31.29.

6 Ofte, sy maken haer selven grouwelick [met] haren handel.

b Rom. 3.10.

2

De HEERE heeft uyt den hemel ⁷ neder gesien op de menschen kinderen, om te sien, of yemant verstandigh ware, die Godt ⁸ sochte.

7 Menschelicker wijse van den alwetenden Godt gesproken. Vergel. Genes. 11. op vers 5.

8 Siet 2.Chron. 15. op vers 2.

3

⁹ Sy zijn alle afgeweken, t’samen zijnse ¹⁰ stinckende geworden, daer is niemant die goet doet; oock niet een.

9 Siet Rom. 3. vers 12, etc. ende vergel. bov. Psalm 5. op vers 10.

10 Ofte, beschimmelt, verrot, vervuylt, gelijck garstige ende stinckende spijse, ofte een vuyl stinckend’aes. Vergelijckt Proverb. 13.5.

4

¹¹ Hebben dan alle werckers der ongerechtigheyt geene kennisse, die mijn ¹² volck op eten, [als of] sy broot aten? ¹³ Sy en roepen den HEERE niet aen.

11 Anders, en weten dan alle werckers der ongerechtigheyt niet, die mijn volck op eten, [als of] sy broot aten, [dat] sy den Heere niet aenroepen? ofte, (als sommige) en hebben, etc. die mijn volck op eten? sy eten broot [ende] roepen den Heere niet aen.

12 Dat is, onbeschroomt, met onrecht ende gewelt van lijf ende goet berooven. Vergelijckt Exod. cap. 22. vers 25. Mich. cap. 3. vers 3. ende Psalm 79.7.

13 Als of hy seyde: daer schort het desen booswichten, dat sy met den Heere niet willen te doen hebben: daerom is hare straffe seker ende gereedt, als volght.

5

¹⁴ Aldaer zijn sy met vervaertheyt vervaert; want Godt is ¹⁵ by het geslachte des rechtveerdigen.

14 D. als dan. Siet Zephan. 1.14. ende onder 36.13, etc. Als Godt sal toonen, ende sy in hare conscientien sullen gevoelen, dat hy het met de menighte ofte gemeente der vromen houdt, ende deser godtloosen tegenparty is, dan sullen sy met grooten schrick bevangen worden, hoewel sy niet min en dachten als sulcks. Dit is eene prophetie van het toekomende, dat de Propheet soo seker stelt, als of het bereeds geschiet was. Vergel. Psalm 36.13. ende 53.6.

15 Of, onder, ofte met het rechtveerdigh geslachte. Vergelijckt Psalm 12. op vers 8.

6

Ghylieden ¹⁶ beschaemt den raet des elendigen, om dat de HEERE sijn toevlucht is.

16 D. ghy soeckt hem te beschamen, spottende daer mede, dat etc. maer ghy sult des gewaer worden, wil hy seggen.

7

¹⁷ Och dat Israëls verlossinge uyt Zion [quame!] Als de HEERE de ¹⁸ ge-[kolom]vangene sijns volcks sal doen weder keeren, [dan] sal sich ¹⁹ Iacob verheugen, Israël sal verblijdt zijn.

17 Anders, wie sal geven uyt Zion de verlossinge Israëls? eene maniere van wenschen by den Hebreen gebruyckelick. Siet Deut. 5. op vers 29. De sin is: Och dat de Heere uyt Zion, daer hy woont by de Arke des verbonts, sijn volck verlossen mochte! anders soude het oock eene vrage konnen zijn, daer op de antwoorde volght. Vergelijckt wijders Rom. 11.26.

18 Hebr. gevangenisse. siet Numer. 31. op vers 12. D. de vrome, die onder der boosen tyrannije als gevangen zijn. siet wijders Deut. cap. 30. vers 3. Luce 4.19. ende Ephes. 4.8.

19 Iacobs nakomelingen, d’Israëliten: verstaet de vrome, die haers voorvaders voetstappen navolgen.