Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het v. Capittel.

Salomo laet al het geheylighde sijns vaders, vers 1, etc. ende de Arke Godts met andere gereetschap in den tempel brengen, 2. Wat in de Arke geweest zy, 10. Godt wort van de Leviten lof, ende prijs gesongen, 11. waer over de HEERE in eene wolcke verschijnt, die het Huys vervult, 13.

1

ALsoo wert al het werck volbracht, dat Salomo aen het Huys des HEEREN maeckte: Daer na bracht Salomo de ¹ geheylighde dingen sijns vaders Davids; ende het silver, ende het gout, ende alle de vaten, leyde hy onder de schatten van het Huys Godts.

1 Hebr. heyligheden, D. die den Heere geheyliget waren. siet 1.Reg. 7. op vers 51.

2

² Doe vergaderde Salomo de Oudtste Israëls, ende alle de Hoofden der stammen, de Overste der vaderen onder de kinderen Israëls, tot Ierusalem: om de Arke des ³ verbonts des HEEREN ⁴ op te brengen uyt de stadt Davids, dewelcke is Zion.

2 Vergel. dit verhael met 1.Reg. 8. vers 1, etc. ende siet daer de aenteeckeningen die tot dese plaetse mede behooren.

3 De reden deser benaminge siet Num. cap. 10. op vers 33.

4 T.w. in den tempel, in den welcken men met trappen moeste opklimmen.

3

Ende alle mannen Israëls versamelden hen tot den Koningh op het feest: ’t welcke was [in] de ⁵ sevende maent.

5 Genoemt 1.Reg. cap. 8. vers 2. Ethanim: meest over een komende met onsen September. Siet aldaer de aenteeck.

4

Ende alle de Oudtste Israëls quamen, ende de ⁶ Leviten namen de Arke op.

6 Namel. de Priesters uyt den geslachte Levi. Vergelijckt 1.Reg. 8.3. ende onder versen 5, 7. Item siet Num. 4. op vers 15.

5

Ende sy brachten de Arke, ende de tente der t’samenkomste opwaerts, mitsgaders alle de ⁷ heylige vaten, die in de tente waren: dese brachten de Priesters [ende] Leviten opwaerts.

7 Hebr. vaten der heyligheyt, Dat is, heylige vaten, alsoo genoemt om datse tot een heyligh gebruyck verordent waren. siet Lev. 16. op vers 4.

6

De Koningh Salomo nu, ende de gantsche vergaderinge Israëls, die by hem vergadert waren voor de Arke, offerden ⁸ schapen, ende runderen, die van wegen de menighte niet en konden getelt, nochte gereeckent worden.

8 Siet van de eygene beteeckeninge deser woorden, Gen. cap. 12. op vers 16.

7

Alsoo brachten de Priesters de Arke des verbonts des HEEREN tot hare plaetse, tot de ⁹ aenspraeck-plaetse van het Huys, tot het Heylige der heyligen: tot onder ¹⁰ de vleugelen der Cherubim.

9 D. het innerste deel des tempels, terstont in ’t volgende genaemt het Heylige der heyligen. Waerom het d’Aenspraeck-plaetse hiet, is te sien 1.Reg. 6. op vers 5.

10 Siet d’aenteeck. op 1.Reg. 6. vers 27. ende 8.6.

8

Want de Cherubim spreydden de beyde vleugelen over de plaetse der Arke: ende de Cherubim overdeckten de Arke, ende hare ¹¹ hantboomen van boven.

11 Siet van dese Exod. 25.13, 14, 15.

9

Daer na schovense de hantboomen verder uyt, dat de ¹² hoofden der hantboomen gesien werden ¹³ uyt de Arke, voor aen de aenspraeck-plaetse, maer buyten niet gesien en werden: ende sy was daer ¹⁴ tot op desen dagh.

12 D. de uyterste eynden.

13 T.w. alsoo de eynden der hantboomen daer uyt voort getrocken, ende uytgeschoven waren. siet hier van breeder 1.Reg. 8. op vers 8.

14 D. tot de verbrandinge des tempels, geschiet door de Babyloniers.

10

¹⁵ Daer en was niets in de Arke, dan alleen de twee tafelen, die Mose by ¹⁶ Horeb [daer in] gedaen hadde, als de HEERE [een verbont] maeckte met de kinderen Israëls, doe sy uyt Egypten uytgetogen waren.

15 Siet de verklaringe hier van 1.Reg. 8. op vers 9.

16 In de woestijne, in ’t leger der Israëliten, daer de Arke met haer toebehooren is gemaeckt geweest. Siet van desen bergh oock Num. 10. op vers 33.

11

Ende het geschiedde, als de Priesters uyt het ¹⁷ Heylige uytgingen: (want alle de [kolom] Priesters, die gevonden werden, ¹⁸ hadden sich geheyliget, sonder de ¹⁹ verdeelingen te houden.

17 Siet 1.Reg. 8. op vers 10.

18 D. hadden sich na de ordinantie der wet gereyniget, ende bereydet tegen dese solemnele handelinge van het inwijen des tempels, het welcke geschiet was door gebeden, vasten, wasschinge der kleederen, onthoudinge van het houwelicks geselschap. Vergel. Genes. 35. vers 2. ende siet de aenteeckeninge, item Exod. 19.10. ende de aenteeckeninge.

19 Verst. de onderscheydinge der beurten, die de Priesteren in het bedienen hares ampts onderhouden moesten, achtervolgende de order van David gestelt, 1.Chro. c. 24. dese en konden sy nu niet volgen in dit extra-ordinare-werck, daer aen sy alle moesten besigh zijn.

12

Ende de Leviten, die Sangers waren van hen allen, van ²⁰ Asaph, van Heman, van Ieduthun, ende van hare sonen, ende van hare broederen, in fijn linnen gekleet, met cymbalen, ende met luyten, ²¹ ende harpen, stonden tegen ’t Oosten des altaers, ende met hen tot hondert, ende twintigh Priesteren toe, trompettende met trompetten.)

20 Dese zijn oppersanghmeesters geweest, ende seer wijse lieden uyt de stamme Levi, hebbende onder hen vele andere Sangers, ende onder dese hare sonen, etc. Siet van deselve 1.Chron. 25.1, 2, etc.

21 And. citheren.

13

Het geschiedde dan, als sy ²² eenpaerlick trompetteden, ende songen, om eene eenparige stemme te laten hooren, prijsende, ende lovende den HEERE; ende als sy de stemme verhieven met trompetten, ende met cymbalen, ende [andere] musicale instrumenten, ende als sy den HEERE presen, ²³ dat hy goet is, dat sijne weldadigheyt is tot in eeuwigheyt: dat het Huys met een wolcke vervult wert, [namelick] het Huys des HEEREN.

22 Hebr. als een, T.w. mensche.

23 Men meynt datse songen, en speelden op de musicale instrumenten den 136. Psalm: in den welcken de verssen met dese woorden ge-eyndiget worden. Het kan oock zijn, datse noch eenige andere Psalmen gesongen, ende daer by dese woorden gevoeght hebben, als den 96. den 105, etc. Vergelijckt 1.Chron. 16.7, 8, etc.

14

Ende de Priesters en konden van wegen die wolcke niet staen, om te dienen: want de ²⁴ Heerlickheyt des HEEREN hadde het Huys Godes vervult.

24 Siet Num. 14. op vers 10.