Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het xvj. Capittel.

Ziba verkrijght van David, door presenten ende valsch aengeven, al sijns Heeren Mephiboseths goet, vers 1, etc. Simei hoont ende vloeckt David, 5. Abisai wil ’t wreken, maer David neemt het seer geduldighlick op, 9. Absalom komt met Achitophel te Ierusalem, 15. Husai voeght sich kloeckelick by Absalom 16. Absalom beslaept sijns vaders bywijven in’t openbaer, na den raet van Achitophel, 20. die te dier tijt hoogh geacht was, 23.

1

ALs nu David een weynigh van de ¹ hooghte was voort gegaen, siet, doe ontmoette hem Ziba, Mephiboseths ² jonge, met een paer ³ gezadelde ezelen, ende daer op twee hondert brooden, met hondert stucken rozijnen, ende hondert [stucken] somer-vruchten, ende eenen leder sack wijns.

1 Des olijfberghs.

2 D. knecht, ofte, dienaer. Siet van desen, bov. 9.2, etc.

3 And. gegordde, geladene.

2

Ende de Koningh seyde tot Ziba; ⁴ Wat sult ghy daer mede? ende Ziba seyde; De ezels zijn voor den ⁵ huyse des Koninghs, om op te rijden, ende het broot, ende de somer-vruchten om te eten voor de jongens, ende de wijn, op dat de moede in de ⁶ woestijne drincken.

4 Hebr. wat [sullen] u die.

5 Als daer waren eenige wijven, mitsgaders de vrienden, ende hovelingen des Koninghs, beneffens den Koningh selfs, die te voete gingh, bov. 15.16, 17, 30.

6 Siet boven 15. vers 23. en ond. 17. vers 29.

3

Doe seyde de Koningh; Waer is dan de ⁷ sone uwes ⁸ heeren? ^a ende Ziba seyde tot den Koningh; Siet, hy blijft te Ierusalem, want hy ⁹ seyde; Heden sal my het huys Israëls mijns vaders Konincrijcke weder geven.

7 Mephiboseth.

8 Ionathans.

a 2.Sam. 19.27.

9 Een schandelicke ontrouwe aen sijnen Heere, met een stoute leugen, die David, sonder ondersoeck, al te haest gelooft heeft. siet ond. 19.26, 27.

4

Soo seyde de Koningh tot Ziba; Siet, ¹⁰ het sal uwe zijn, alles wat Mephiboseth ¹¹ heeft: ende Ziba seyde; Ick ¹² buyge my neder, laet my genade vinden in uwe oogen, mijn heere Koningh.

10 Een haestigh oordeel van soo wijsen Koningh. Siet onder 19.27, etc.

11 Siet boven 9. versen 7, 9.

12 Tot teecken van eerbiedinge ende danckbaerheyt, als bov. 14.22. Hierom was het Ziba te doen, die dese occasie waer nam, om sijn particulier profijt te doen met Davids noot.

5

Als nu de Koningh David tot aen ¹³ Bahurim quam; Siet doe quam van daer een man uyt, van den geslachte des huyses Sauls, wiens naem was ^{b 14} Simei, de sone van Gera; hy ¹⁵ gingh steeds voort, ende vloeckte.

13 Siet boven 3. op vers 16. ende ond. cap. 19. vers 16.

b 1.Reg. 2.8.

14 Hebr. Schimi.

15 Hebr. Hy gingh, of, quam uyt, uytgaende, ofte, uytkomende, ende vloeckte: D. hy gingh al gaende ende vloeckende. Vergel. boven 13.19. ende onder vers 13.

6

Ende hy wierp David met steenen, mitsgaders alle knechten des Koninghs Da-

[fol. 140r\Absalom. Husai. Achitophel.]

vids: ¹⁶ hoewel al het volck, ende alle de helden aen sijne rechter, ende aen sijne slincker hant waren.

16 Niet tegenstaende, dat dese alle aen Davids zijde gingen, bestont hy sulck een stout stuck.

7

Aldus nu seyde Simei ¹⁷ in sijn vloecken: Gaet uyt, gaet uyt, ghy ¹⁸ man des bloets, ende ghy ¹⁹ Belials man.

17 Ofte, als, of, ter-wijlen hy hem [David] vloeckte.

18 Hebr. man der bloeden, Dat is, ghy moordenaer, ghy bloetdorstige, bloetgierige: siet Psal. 5. op vers 7.

19 Siet Deut. 13. op vers 13.

8

De HEERE heeft ²⁰ op u doen weder komen al ’t bloet van ²¹ Sauls huys, in wiens plaetse ghy geregeert hebt; Nu heeft de HEERE het Koninckrijck gegeven in de hant Absaloms, uwes soons: Siet nu, ghy zijt in u ²² ongeluck, om dat ghy een man des bloets zijt.

20 Siet Iudic. 9. op vers 24.

21 Hy scheldt David, als een autheur van Abners ende Isboseths moort, waer door hy wil seggen, dat David aen de kroone geraeckt zy van gantsch Israël.

22 Hebr. quaet, D. elende, straffe uwer sonden.

9

Doe seyde Abisai, de sone van Zeruja, tot den Koningh; Waerom soude dese ^{c 23} doode hont mijnen heere den Koningh vloecken? laet my doch overgaen, ende sijnen kop wech nemen.

c 1.Sam. 24.15. 2.Sam. 9.8.

23 Siet boven 9. op vers 8.

10

Maer de Koningh seyde; ²⁴ Wat heb’ ick met u te doen, ghy sonen van Zeruja? ²⁵ ja, laet hem vloecken; want de HEERE doch tot hem ²⁶ geseyt heeft, Vloeckt David: wie soude dan ²⁷ seggen; Waerom hebt ghy alsoo gedaen?

24 Hebr. wat [is] my ende u-lieden? ofte, wat hebben ick ende ghylieden? Te weten, met malkanderen te doen. Als of hy seyde: Wat zijt ghy my altijt lastigh met uwen toorn ende hevigheyt, waer door ghy geneyght zijt terstont met den sweerde veerdigh te zijn? Alsoo ond. 19. vers 22. ende Iudic. cap. 11. vers 12, etc.

25 Ofte, dat hy vloeckt?

26 Verstaet dit niet eygentlick, als of Godt, ofte uytwendelick door sijn woort, of inwendelick door sijnen Heyligen Geest sulcks soude hebben bevolen: maer, door gelijckenisse, van de heymelicke regeeringe ende voorsienigheyt Godts, door dewelcke hy desen Simei den satan, ende sijne eygene boose lusten, heeft overgegeven, ende sijne boosheyt, die hy van hemselven hadde, alsoo geregeert, dat hyse nu tegen David aenwent; om denselven vaderlick te kastijden ende te vernederen, ende de boosheyt van Simei daer na rechtveerdelick te straffen. Vergel. 1.Sam. 18. versen 10, 11. 1.Reg. cap. 22. versen 21, 22. 1.Chron. 21.1. ende boven 12.11, 12. onder 24.1.

27 T.w. tot den Heere. Alhoewel nu Godt David geen onrecht en dede, so begingh nochtans Simei eene groote misdaet, die David oordeelde strafbaer te zijn. Siet 1.Reg. cap. 2. vers 9.

11

Voorts seyde David tot Abisai, ende tot alle sijne knechten; Siet, mijn sone, die van mijnen lijve is voort gekomen, ²⁸ soeckt mijne ziele: hoe veel te meer dan nu dese soon van ²⁹ Iemini? laet hem geworden, dat hy vloecke, want de HEERE heeft het hem ³⁰ geseyt.

28 D. staet na mijn leven. siet boven 4. op vers 8.

29 D. dese Benjaminiter, als Iud. 19. vers 16. Simeï was van Sauls geslachte, boven vers 5. ende Saul was uyt den stam Benjamin. siet boven 3. op vers 19. ende onder 19.16.

30 Siet op ’t voorgaende vers.

12

Misschien sal de HEERE mijne ³¹ elende aensien: ende de HEERE sal my goet vergelden, voor sijnen ³² vloeck, te desen dage.

31 And. mijn ooge, D. mijne tranen.

32 D. daer mede Simei my op desen dagh vloeckt: ofte, Godt sal my misschien, selfs oock op desen dagh, wat goets bescheeren voor desen vloeck.

13

Alsoo gingh David met sijne lieden, op den wegh: ende Simei ³³ gingh al voort langhs de zijde des berghs tegen ³⁴ hem over, ende vloeckte, ende wierp met steenen ³⁵ van tegen over hem, ende ³⁶ stoof met stof.

33 Hebr. gingh gaende.

34 David.

35 Ofte, tegen hem aen.

36 D. Hy verweckte stof ende schuppede, ofte wierp het op David ende sijn volck: ofte hy wierp met aerden kluyten, soo dat David ende de sijne van der selver stof bestoven wierde.

14

Ende de Koningh quam in, ende al het volck, dat met hem was, moede zijnde: ende hy verquickte sich aldaer.

15

Absalom nu, ende al ’t volck, de mannen Israëls, quamen te Ierusalem, ende Achitophel met ³⁷ hem.

37 Absalom.

16

Ende het geschiedde, als Husai, de Architer, Davids vrient, tot Absalom quam, dat Husai tot Absalom seyde; ³⁸ De Koningh leve, de Koningh leve.

38 Dat is, Ick wensche den Koningh geluck ende heyl met een langh leven.

17

Maer Absalom seyde tot Husai: Is dit uwe weldadigheyt aen uwen vrient? waerom en zijt ghy niet met uwen vrient getogen?

18

Ende Husai seyde tot Absalom; Neen, maer welcken de HEERE verkiest, ende al dit volck, ende alle mannen van Israël, diens sal ick zijn, ende by hem sal ick blijven.

19

Ende ten anderen; wien soude ick dienen? Soude ’t niet zijn voor het aengesichte ³⁹ sijns soons? Gelijck als ick voor het aengesichte uwes vaders gedient hebbe, alsoo sal ick voor u aengesichte zijn.

39 Davids.

20

Doe seyde Absalom tot Achitophel: Geeft onder u-lieden raet, wat sullen wy doen?

21

Ende Achitophel seyde tot Absalom; ⁴⁰ Gaet in tot de bywijven uwes Vaders, die hy gelaten heeft om het huys te bewaren: soo sal gantsch Israël ⁴¹ hooren, dat ghy by uwen vader ⁴² stinckende zijt geworden, ende [kolom] de handen van alle, die met u zijn, sullen ⁴³ gesterckt worden.

40 D. beslaeptse. siet Genes. 6. op vers 4.

41 D. dat hoorende, sullen sy verstaen, ende mercken, dat ghy met ernst tegen uwen vader gaet, ende na hem niet en vraeght, sulcks datse niet en hebben te vreesen, dat ghy u met uwen vader mochtet versoenen, ende sy als dan in perijckel van straffe blijven.

42 Siet Genes. 34. op vers 30.

43 Dat is, sy sullen moedt ende couragie nemen, om met u tegen uwen vader dapperlick ende sonder schroomen aen te gaen. Gelijck daer tegen, het slap vvorden der handen, beteeckent, moedt ende couragie te verliesen. siet bov. 4.1.

22

Soo spanden sy Absalom eene tente op het ⁴⁴ dack: Ende Absalom gingh in tot de bywijven sijns vaders, voor ⁴⁵ de oogen des gantschen Israëls.

44 Siet Deut. 22. op vers 8. ende bov. cap. 11. vers 2.

45 Sonder schroom ende schaemte voor Godt ende menschen volghde hy desen schandelicken raet, om dat hy van Achitophel quam, wiens raet van sulcker weerde was, als volght. Ende alsoo wort hier vervult, het gene Godt door Nathan David hadde voorseyt, bov. 12.11, 12.

23

Ende in die dagen was Achitophels raet, dien hy riedt, ⁴⁶ als of men na Godts woort gevraeght hadde: Alsoo was alle Achitophels raet, soo by David, als by Absalom.

46 Dat is, soo veel ende hooge geacht, als of den raet van Godt selfs quam. Sulcks dat David wel reden hadde om te bidden tot Godt, als te sien, boven 15.31. Hoe nu Godt David verhoort, ende Achitophel met zijnen raet te schande gemaeckt heeft, siet daer van in ’t volgende Capittel.