Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

[fol. k3r\Verspieders van Jericho. Rachab.]

Het ij. Capittel.

Iosua sendt twee mannen uyt, om ’t lant Canaan ende Iericho te verspieden, vers 1, etc. dewelcke de Koningh dier stadt laet soecken, 3. maer Rachab verberghtse, 4. ende bedrieght listelick des Koninghs boden, 5. ende sy verhaelt de groote verbaestheyt van ’t volck dier stadt ende des lants, verklarende dat sulcks van Godt den Heere quam, 9. Sy versoeckt dat de Israëliten haer ende hares vaders huys willen by het leven laten, 12. het welck de verspieders haer beloven by eede, doch met conditie, 14. Daer na keeren sy weder tot Iosua, 23. ende brengen hem goede tijdinge, 24.

1

IOsua nu de sone Nun hadde twee mannen, die ¹ heymelick verspieden souden, gesonden van ² Sittim, seggende, Gaet henen besichtight het lant, ende ³ Iericho: Sy dan gingen, ende quamen ten huyse ⁴ eener vrouwe, eener hoere, wiens name was Rachab, ende sy sliepen daer.

1 Hebr. stilleswijgende, D. hy en hadde dit den volcke niet geopenbaert, gelijck Mose gedaen hadde, doe hy twaelf mannen uytgesonden heeft, Numer. 13.2. ende 32.8

2 Gelegen in het lant der Moabiten, alwaer sich d’Israëliten verloopen hebben met hoererije ende met afgoderije met den Baal-Peor, Num. 25.1.

3 Iericho wiert naderhant toegedeylt den stamme Benjamins: ontrent hondert en vijftigh stadien van Ierusalem, sestigh van de Iordane: dit is d’eerste stadt, die de Israëliten met gewelt hebben aengetast: Sy was gelegen in een effen vruchtbaer lant, daer veel palmboomen wiessen, daer van sy de palmstadt genoemt wort, Deut. 34.3. Iudic. cap.1.vers 16. ende 2.Chro. 28.15.

4 And. eener vrouwe, die een hoere was. ’t Hebr. woort beteeckent oock een weerdinne: maer Hebr. 11.31. ende Iac. 2.25. wort Rachab uytdruckelick een hoere genoemt.

2

Doe wert den Koningh te Iericho geboodtschapt, seggende: Siet, in deser nacht zijn hier mannen gekomen van de kinderen Israëls, om dit lant te doorsoecken.

3

Daerom sondt de Koningh van Iericho tot Rachab, seggende: Brenght de mannen uyt die tot u gekomen zijn, die t’uwen huyse gekomen zijn, want sy zijn gekomen om het gantsche lant te doorsoecken.

4

Maer die vrouwe hadde die beyde mannen genomen, ende sy ⁵ hadse verberght, ende ⁶ seyde aldus: Daer zijn mannen tot my gekomen, maer ick en wist niet van waer sy waren.

5 Hebr. had hem verberght, T.w. elck een van hen.

6 And. ende sy seyde, het is recht.

5

Ende ’t geschiedde, als men de poorte soude sluyten, als het duyster was, dat die mannen uytgingen, ick en weet niet waer henen die mannen gegaen zijn: jaeghtse haestelick na, want ghy sultse achterhalen.

6

Maer sy haddese op ’t dack doen klimmen: ende sy haddese versteken ⁷ onder de vlas-stoppelen, die van haer op het dack beschickt waren.

7 Hebr. In ’t vlas des houts, aldus schijnt genoemt te zijn het vlas dat rouw is, ende sijn stoppelen noch by sich heeft. Daer zijnder die meenen, dat by het vlas des houts te verstaen zy, boomwolle, ’t welck ξύλινον ende ξύλον van de Griecken genoemt wort, ’t welck in Syria ende Assyria veel gevonden wert.

7

Die mannen nu jaeghdense na op den wegh der Iordane, tot aen de ⁸ veyren: ende men sloot de ⁹ poorte toe, na dat sy uyt gegaen waren, diese najaeghden.

8 Verstaet hier het veyr, ofte veyren, daer men over de Iordane pleeght te varen: op dat mense daer niet en soude over laten.

9 T.w. de stadts-poorte, op dat die verspieders, indien sy noch in de stadt waren, niet en souden konnen ontkomen.

8

Eer sy nu sliepen, soo klom sy tot hen op, op het dack.

9

Ende sy sprack tot die mannen, Ick weet dat de HEERE u dit lant gegeven heeft: ende dat ¹⁰ u-lieder verschrickinge op ons gevallen is, ende dat alle de inwoonders deses lants voor u-lieder aengesicht gesmolten zijn.

10 D. verschrickinge u-lieder halven, ofte van wegen u-lieden.

10

Want wy hebben gehoort, dat de HEERE ^a de wateren der schelfzee uytgedrooght heeft voor u-lieder aengesichte, doe ghy uyt Egypten ginght: ende ^b wat ghylieden den twee Koningen der Amoriten, Sihon ende Og gedaen hebt, die op gene zijde der Iordane waren, dewelcke ghylieden, ¹¹ verbannen hebt.

a Exod. 14.21. Iosu. 4.23.

b Num. 21.24, 34.

11 Siet Deut. 2. op vers 34.

11

Als wy het hoorden, ¹² soo versmolt ons herte, ende daer en bestaet geen moedt meer in yemant van wegen u-lieder tegenwoordigheyt: want ^c de HEERE u-lieder Godt is een Godt boven in den hemel, ende beneden op der aerde.

12 D. wy hebben al onsen moedt ofte couragie verloren. Siet dese maniere van spreken oock Ios. 5.1. ende 7.5. Deut. 1.28. ende 20. vers 8. Iesa. 13.7. Ezech. c. 21. vers 15. Nah. 2.10.

c Deut. 4.39.

12

Nu dan, sweert my doch by den HEERE, dewijle ick weldadigheyt aen u-lieden gedaen hebbe: dat ghy oock weldadigheyt doen sult aen mijns vaders ¹³ huys, ende geeft my een waerteecken,

13 D. geslachte. siet Ios. 6.23, 25.

13

Dat ghy mijnen vader ende mijne moeder in het leven sult behouden, als oock mijne broeders, ende mijne susters, met alles dat sy hebben: ende dat ghy ¹⁴ onse zielen van de doot redden sult.

14 D. onse persoonen.

14

Doe spraken die mannen tot haer, ¹⁵ Onse ziele zy voor u-lieden om te sterven, indien ¹⁶ ghylieden dese onse sake niet te ken-[kolom]nen en geeft: Het sal dan geschieden, wanneer de HEERE ons dit lant geeft, soo sullen wy aen u weldadigheyt ende trouwe ¹⁷ bewijsen.

15 Dat is, wy sullen u ende de uwe verschoonen ende beschermen, al soudet ons het leven kosten.

16 D. ghy, ofte yemant van de uwe.

17 Hebr. doen.

15

Sy lietse dan neder met een zeel door de venster: want haer huys was op de stadts-muer, ende sy woonde op den muer.

16

Ende sy seyde tot hen, Gaet op ’t geberghte, op dat niet misschien de vervolgers u en ontmoeten, ende verberght u aldaer drie dagen, tot dat de vervolgers weder gekeert sullen zijn, ende gaet daer na uwen wegh.

17

Oock seyden die mannen tot haer: Wy sullen ¹⁸ onschuldigh zijn ¹⁹ van desen uwen eedt, dien ghy ons hebt doen sweeren:

18 D. vry. Alsoo oock vers 20.

19 D. van den eedt dien ghy ons afgenomen hebt.

18

Siet, wanneer wy in het lant komen, soo sult ghy dit snoer van scharlaken draet aen de venster binden, door dewelcke ghy ons sult neder gelaten hebben, ende ghy sult tot u in ’t huys vergaderen uwen vader, ende uwe moeder, ende uwe broederen, ende het gantsche huysgesin uwes vaders.

19

Soo sal het geschieden, al wie uyt de deuren uwes huyses na buyten gaen sal, ^{20 d} sijn bloet zy op sijnen kop, ende wy sullen onschuldigh zijn: maer al wie by u in den huyse zijn sal, diens bloet zy op onsen kop, indien een hant tegen hem zijn sal.

20 D. die zy selfs schuldigh daer aen, indien sijn bloet vergoten wort.

d Matth. 27.25.

20

Maer indien ghy dese onse sake te kennen sult geven, soo sullen wy onschuldigh zijn van uwen eedt, dien ghy ons hebt doen sweeren.

21

Sy nu seyde, Het zy alsoo na uwe woorden: doe liet syse gaen, ende sy gingen henen: ende sy bondt het scharlaken snoer aen de venster.

22

Sy dan gingen henen, ende quamen op het geberghte, ende bleven aldaer drie dagen, tot dat de vervolgers weder gekeert waren: want de vervolgers haddense ²¹ op al den wegh gesocht, maer niet gevonden.

21 T.w. na de Iordane toegaende, maer sy en sochtense op ’t geberghte niet, daer sich de verspieders onthielden.

23

²² Alsoo keerden die twee mannen weder, ende gingen af van het geberghte, ende ²³ voeren over, ende quamen tot Iosua den sone Nun: ende sy vertelden hem ²⁴ al wat haer wedervaren was.

22 D. sy quamen weder op haren rechten wegh, van den welcken sy geweken waren, om niet te vallen in de handen der gener die haer vervolghden.

23 T.w. over de Iordane.

24 Hebr. al wat haer gevonden hadde.

24

Ende sy seyden tot Iosua, Sekerlick de HEERE heeft dat gantsche lant in onse handen gegeven: want oock alle de inwoonders des lants voor onse aengesichten gesmolten zijn.