Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het xxxiij. Capittel.

Verhael van de optochten ende legeringen der kinderen Israëls van Egypten af tot aen het lant Canaan, vers 1, etc. Bevel van de inwoonderen des lants te verdrijven, ende de afgoderije uyt te roeijen, 50. met sware dreygementen, soo sy anders doen, 55. van ’t lant door het lot uyt te deylen, 54.

1

DIt zijn de reysen der kinderen Israëls, die uyt Egyptenlant uytgetogen zijn, na hare heyren; door de ¹ hant van Mose ende Aaron.

1 D. door het beleyt.

2

Ende Mose schreef hare uyttochten, na hare reysen, ² na den mont des HEEREN: ende dit zijn hare reysen, na hare uyttochten.

2 D. op des HEEREN bevel.

3

^a Sy reysden dan van Rahmeses in de ³ eerste maent, op den vijftienden dagh der eerster maent: des anderen daeghs van Paesschen togen de kinderen Israëls uyt ⁴ door eene hooge hant, voor d’oogen aller Egyptenaren.

a Exod. 12.37.

3 Genaemt Abib, anders Nisan. siet Exod. 12.2. ende c. 13. vers 4. Deut. 1. op vers 3.

4 Siet Exod. 14. op vers 8.

4

⁵ Als de Egyptenaers begroeven de gene, welcke de HEERE onder hen geslagen hadde, alle eerstgeborene: oock hadde de HEERE ⁶ gerichten geoeffent aen hare goden.

5 Al hoewel de Egyptenaers door dese begraefnissen harer eerstgeborenen ten hooghsten mochten vertoornt ende verbittert zijn geworden tegens de Israëliten, die sy voor hare oogen sagen vertrecken, heeftse Godt nochtans alsoo verslagen ende vertsaeght gemaeckt, dat sy het herte niet hebben gehadt, om de kinderen Israëls eenigh leet te doen, ofte haer vredelick vertreck te verhinderen.

6 Siet Exod. 12. op vers 12. ende vergl. Iesa. 19.1.

5

Als de kinderen Israëls van ⁷ Rahmeses verreyst waren, soo legerden sy hen tot Succoth.

7 Siet Genes. 47. op vers 11.

6

^b Ende sy verreysden van Succoth, ende legerden hen in Etham, het welcke aen het eynde der woestijne is.

b Exod. 13.20.

7

^c Ende sy verreysden van Etham, ende keerden weder na ⁸ Pi-hachiroth, dat tegen over Baal-Zephon is: ende sy legerden hen voor Migdol.

c Exod. 14.2.

8 Siet Exod. 14. op vers 2.

8

Ende sy verreysden van Hachiroth, ende gingen over door het midden van de zee na de woestijne: ende sy gingen drie daghreysen in de woestijne Etham, ende legerden hen in ^d Mara.

d Exod. 15.22, 23.

9

Ende sy verreysden van Mara, ende quamen tot ^e Elim: In Elim nu waren twaelf waterfonteynen, ende seventigh palmboomen, ende sy legerden hen aldaer.

e Exod. 15.27.

10

Ende sy verreysden van Elim, ende legerden hen aen de schelfzee.

11

Ende sy verreysden van de schelfzee, ende ^f legerden hen in de woestijne ⁹ Sin.

f Exod. 16.1.

9 Alwaer sy tegens den HEERE murmureerende, eerst het Manna bekomen hebben. Dese woestijne is te onderscheyden van de andere woestijne Zin, ofte Tsin, ond. vers 36.

12

Ende sy verreysden uyt de woestijne Sin, ende sy legerden hen in Dophka.

13

Ende sy verreysden van Dophka, ende legerden hen in Alus.

14

Ende sy verreysden van Alus, ende legerden hen in ^g Raphidim, doch daer en was geen water voor ’t volck om te drincken.

g Exod. 17.1.

15

Soo verreysden sy van Raphidim, ende ^h legerden hen in de woestijne Sinai.

h Exod. 19.1

16

Ende sy verreysden uyt de woestijne Sinai, ende ⁱ legerden hen in ¹⁰ Kibroth-taava:

i Bov. 11.34, 35.

10 D. lustgraven.

17

Ende sy verreysden van Kibroth-taava, ende legerden hen in Hazeroth.

18

Ende sy verreysden van Hazeroth, ende legerden hen in Rithma.

19

Ende sy verreysden van Rithma, ende legerden hen in Rimmon-Perez.

20

Ende sy verreysden van Rimmon-Perez, ende legerden hen in Libna.[kolom]

21

Ende sy verreysden van Libna, ende legerden hen in Rissa.

22

Ende sy verreysden van Rissa, ende legerden hen in Kehelatha.

23

Ende sy verreysden van Kehelatha, ende legerden hen in het geberghte van Sapher.

24

Ende sy verreysden van het geberghte Sapher, ende legerden hen in Harada.

25

Ende sy verreysden van Harada, ende legerden hen in Makheloth.

26

Ende sy verreysden van Makheloth, ende legerden hen in Tachath.

27

Ende sy verreysden van Tachath, ende legerden hen in Tharah.

28

Ende sy verreysden van Tharah, ende legerden hen in Mithka.

29

Ende sy verreysden van Mithka, ende legerden hen in Hasmona.

30

Ende sy ^k verreysden van Hasmona, ende legerden hen in Moseroth.

k Deut. 10.6.

31

Ende sy verreysden van Moseroth, ende legerden hen in Bene-Iaakan.

32

Ende sy verreysden van Bene-Iaakan, ende legerden hen in Hor-gidgad.

33

Ende sy verreysden van Hor-gidgad, ende legerden hen in Iotbatha.

34

Ende sy verreysden van Iotbatha, ende legerden hen in Abrona.

35

Ende sy verreysden van Abrona, ende legerden hen in Ezeon-Geber.

36

Ende sy verreysden van Ezeon-Geber, ende ^l legerden hen in de woestijne ¹¹ Zin; dat is Kades.

l Boven 20.1.

11 Siet bov. c. 13. op vers 21.

37

Ende sy verreysden van Kades, ende ^m legerden hen aen den bergh Hor, aen het eynde des lants Edom.

m Boven 20.22.

38

ⁿ Doe gingh de Priester Aaron op den bergh Hor, ¹² na den mont des HEEREN, ende sterf aldaer: in het veertighste jaer na den uyttocht der kinderen Israëls uyt Egyptenlant, in de ¹³ vijfde maent, op den eersten der maent.

n Boven 20.25. Deut. 32.50.

12 D. na Godes ordinantie ende bevel.

13 By de Ioden genaemt Ab, passende op onsen Iulius ende Augustus.

39

Aaron nu ¹⁴ was hondert ende drie en twintigh jaer oudt; als hy sterf op den bergh Hor.

14 Hebr. was een soon van hondert ende drie en twintigh jaer.

40

^o Ende de Canaaniter, de Koningh van ¹⁵ Harad, die in het Zuyden woonde in den lande Canaan, hoorde dat de kinderen Israëls aen quamen.

o Boven 21.1.

15 Of, de Koningh Harad. siet de historie van desen, boven c. 21. versen 1, 2, 3. ende de aenteeck. aldaer.

41

Ende sy ^p verreysden van den bergh Hor, ende legerden hen in Zalmona.

p Boven 21.4.

42

Ende sy verreysden van Zalmona, ende legerden hen in Phunon.

43

Ende sy verreysden van Phunon, ende ^q legerden hen in Oboth.

q Boven 21.10.

44

Ende sy verreysden van Oboth, ende legerden hen aen de heuvelkens ¹⁶ Abarim in de lantpale Moabs.

16 Zijnde bergen in het lant der Moabiten gelegen, ende het selve scheydende van het lant der Ammoniten. siet onder vers 47.

45

Ende sy verreysden van de heuvelkens [Abarim] ende legerden hen in ¹⁷ Dibon-Gad.

17 Tot onderscheyt van een ander Dibon, dat den kinderen van Ruben toegedeylt is, Ios. 13. versen 15, 17.

46

Ende sy verreysden van Dibon-Gad, ende legerden hen in Almon-Diblathaim.

47

Ende sy verreysden van Almon-Diblathaim, ende legerden hen in de bergen ¹⁸ Abarim, tegen ¹⁹ Nebo.

18 Streckende van by de doodezee, ofte het zuyd-eynde Arnons tot aen Nebo.

19 Siet Deut. 34.1.

48

Ende sy verreysden van de bergen Abarim, ende legerden hen in de vlacke velden der Moabiten, aen de Iordane van ²⁰ Iericho.

20 D. daer dese riviere tegen over Iericho is loopende: alsoo elders meer.

49

Ende sy legerden hen aen de Iordane van Beth-Iesimoth, tot aen ^r Abel- ²¹ Sittim: in de vlacke velden der Moabiten.

r Boven 25.1. Iosu. 2.1.

21 Eenige meynen, dat dit deselve plaetse is, die boven alleenlick Sittim genoemt is, c. 25. vers 1. ende hier genoemt Abel-Sittim, ten aensien van de klage ende rouwe, die de kinderen Israëls aldaer bedreven over de plage des Heeren.

50

Ende de HEERE sprack tot Mose in de vlacke velden der Moabiten, aen de Iordane van Iericho, seggende:

51

Spreeckt tot de kinderen Israëls, ende seght tot hen: Wanneeer ghylieden over de Iordane sult gegaen zijn in ’t lant Canaan:

[fol. 75v\Lantpalen Canaans, en uytdeylers--des selven.]

52

^s Soo sult ghy alle inwoonderen des lants voor u aengesichte uyt de besittinge verdrijven, ende alle hare beeldnissen verderven: oock sult ghy alle hare ²² gegotene beelden verderven, ende alle hare ²³ hooghten verdelgen.

s Deut. 7.2, 3, etc.

22 Hebr. beelden van gietinge, of, gegotene dingen.

23 Siet Levit. 26. op vers 30.

53

Ende ghy sult het lant in erflicke besittinge nemen, ende daer in woonen: want ick heb u dat lant gegeven, om het selve erflick te besitten.

54

Ende ghy sult het lant in erflicke besittinge nemen door het lot, na uwe geslachten, ^t den genen, ²⁴ die vele zijn, sult ghy hare erfnisse meerder maken, ende dien, die weynigh zijn, sult ghy hare erfnisse minder maken; waer henen ²⁵ yemanden het lot sal uytgaen, dat sal hy hebben: na de stammen uwer vaderen sult ghy de erffenisse nemen.

t Bov. 26.54. etc.

24 Siet boven 26. op vers 54.

25 Hebr. hem.

55

Maer indien ghy de inwoonderen des lants niet en sult voor u aengesichte uyt de besittinge verdrijven, soo sal het geschieden, dat, die ghy van hen sult laten over blijven, ^v tot ²⁶ doornen sullen zijn in uwe oogen, ende tot prickelen in uwe zijden, ende sullen u ²⁷ benauwen op het lant, daer inne ghy woont.

v Iosa. {Iosu.} 23.13. Iudic. 2.3.

26 D. sy sullen u eene gedurige quellinge ende verdriet zijn, sy sullen u lust ende ruste benemen: mitsgaders u verleyden tot sonden, om welcker wille mijn toorn tegens u ontsteken sal. siet Ios. 23.13. Iudic. 2.3. ende vergl. Exod. 23.33. en 34. vers 12. Deut. 7.16. De waerheyt deses Godtlicken dreygements hebben de Israëliten doorgaens ondervonden, tot Davids tijden toe.

27 Ofte, vyantlick handelen.

56

Ende het sal geschieden, dat ick u sal doen, gelijck als ick hen dachte te doen.