Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het vj. Capittel.

Wetten van de gelofte der Nazireerschap, vers 1, etc. van de reynigheyt daer in gevoordert, 3. van de wijse hoe een Nazireer, die verontreynight was, moeste versoent worden, 9. van de ceremonien die men gebruycken moeste, als de gelofte volbracht was, 13. van het formulier der zegeninge, het welcke de Priesteren moesten volgen in het zegenen der Gemeynte, 22.

1

ENde de HEERE sprack tot Mose, seggende:

2

Spreeckt tot de kinderen Israëls, ende seght tot hen: wanneer een man ofte eene vrouwe sich af gescheyden sal hebben, belovende de gelofte eenes ¹ Nazireers, om sich den HEERE af te sonderen;

1 Het Hebr. woort Nazir geschreven met de letter zain, beteeckent eenen afgesonderden, T.w. van de werelt, om sich gantschelick tot de bedenckinge van Goddelicke dingen, ende de waerneminge van den heyligen Godesdienst over te geven. De Nazireen waren een figure die in Christo niet letterlick, maer geestelick vervult is. siet oock van dese Iudic. 13.5. en Thren. c. 4. vers 7. en Amos 2.11. Sy zijn te onderscheyden van de gene die met de letter Tsade geschreven worden, ende genaemt Natsareen, van de stadt Natsareth, alsoo oock de Heere Christus een Nazarener genoemt wort, Matth. 2.23. ende de Christenen Nazareen, Actor. c. 24. vers 5. De Nazireen nu waren tweederley, I. Die Godt daer toe expresselick verkoos, als Simson, Iudic. 13.5. ende (soo eenige houden) Ioannes de Dooper, Luce 1.15. II. Die door vrywillige gelofte soodanige wierden, van dewelcke hier gesproken wort.

3

Van wijn ende stercken dranck sal hy sich af sonderen, wijn-edick, ende edick van stercken ² dranck en sal hy niet drincken, nochte eenige ³ vochtigheyt van druyven sal hy drincken, nochte versche, ofte gedrooghde druyven eten.

2 Siet Levit. 10. op vers 9.

3 Ofte, sap.

4

Alle de dagen sijner Nazireerschap en sal hy niet eten van yets dat van den ⁴ wijnstock des wijns gemaeckt is, van de keernen aen tot de ⁵ basten toe.

4 Alsoo Iudic. 13.14. D. die wijndruyven draeght, ende wijn voort brenght. Het tegendeel is een wijnstock, die dat niet en doet. Hagg. 2.20.

5 Ofte, pellekens.

5

Alle de dagen der gelofte sijner Nazireerschap, en sal’t ^a scheermes over sijn hooft niet gaen: tot dat die dagen vervult sullen zijn, die hy sich den HEERE sal af gesondert hebben, sal hy ⁶ heyligh zijn, latende de locken van het hayr sijnes hoofts wassen.

a Iudic. 13.7. 1.Sam. 1.11.

6 D. den Heere geheylight, ende toege-eygent.

6

Alle de dagen, die hy sich den HEE-

[fol. 61v\Nazireerschap.Priesterlicke zegen.]

RE sal afgesondert hebben, en sal hy tot het ⁷ lichaem eens dooden niet gaen.

7 Hebr. ziele. Siet Levit. 19. op vers 28. ende hier ond. vers 11.

7

Om sijnen vader, ofte om sijne moeder, om sijnen broeder, ofte om sijne suster, om hen en sal hy sich niet verontreynigen, als sy doot zijn: want ⁸ de Nazireerschap sijnes Godts is op sijn hooft.

8 D. het teecken sijner Nazireerschap, ofte afsonderinge, T.w. het lange hayr, ’t welcke hy, soo lange sijne gelofte duerde, moeste ongeschoren laten. Vergl. onder de versen 9, 19.

8

Alle de dagen sijner Nazireerschap is hy den HEERE heyligh.

9

Ende soo de gestorvene by hem onversiens haestlick gestorven ware, dat hy ⁹ het hooft sijner Nazireerschap soude verontreynight hebben: soo sal hy op den dagh sijner reyninge sijn hooft ¹⁰ bescheeren, op ¹¹ den sevenden dagh sal hy het bescheeren.

9 Siet boven op vers 7.

10 D. sijn hayr tot den huyde toe, met een scheermes af nemen.

11 Soo lange moeste een mensche die eenen dooden aengeroert hadde, voor onreyn gehouden worden. siet Lev. 15.13. Vergel. ond. 12.14.

10

Ende op den achtsten dagh sal hy twee tortelduyven, ofte twee ¹² jonge duyven brengen tot den Priester, tot de deure van de Tente der t’samenkomste:

12 Hebr. sonen der duyven.

11

De Priester nu sal eene bereyden ten sond-offer, ende eene ten brand-offer, ende sal voor hem versoeninge doen, van dat hy ¹³ aen den ¹⁴ dooden lichame ¹⁵ gesondight heeft: alsoo sal hy sijn hooft op dien selven dagh ¹⁶ heyligen.

13 Of, by, ontrent.

14 Hebr. ziele.

15 Verstaet dese sonde van de ceremoniale onreynigheyt, dewelcke hy gekregen hadde, mits aengeroert te zijn van het doode lichaem, ofte daer by geweest te zijn, hoewel tegen sijn wete, ende wille.

16 Siet Levit. 8. op vers 30.

12

Daer na sal hy de dagen sijner Nazireerschap den HEERE ¹⁷ afsonderen, ende sal ¹⁸ een lam, dat eenjarigh is, brengen ten schult-offer: ende de vorige dagen sullen ¹⁹ vallen, om dat sijn Nazireerschap verontreynight was:

17 T.w. op een nieuw sich onthoudende van die dingen dewelcke vermelt zijn bov. versen 3, 4, 5, 6, 7. wederom aenvangende sijne Nazireerschap, als of hy te voren niet gedaen en hadde, om daer in soo veel dagen als hy belooft hadde te volherden.

18 Hebr. een sone sijns jaers.

19 D. voor niet, ende te vergeefs zijn, ende in geene reeckeninge komen.

13

Ende dit is de wet ²⁰ des Nazireers: ten dage, als de dagen sijner Nazireerschap sullen vervult zijn, sal hy ²¹ dit brengen tot de deure van de Tente der t’samenkomste:

20 D. van ’t offer des Nazireers.

21 T.w. dit offer, het welcke gemelt wort in de volgende versen 14, 15.

14

Hy dan sal tot sijne offerhande den HEERE offeren een volkomen ²² eenjarigh lam ten brand-offer, ende een volkomen ²³ eenjarigh oylam ten sond-offer, ende eenen volkomenen ram ten danck-offer.

22 Hebr. eenen sone sijns jaers.

23 Hebr. eene dochter hares jaers.

15

Ende eenen korf ongesuerde [koecken,] koecken van meelbloeme, met olie gemenght, ende ongesuerde vladen met olie bestreken: mitsgaders ²⁴ haer spijs-offer, ende hare dranck-offeren.

24 Spijs offer, ende dranck-offer worden soo onderscheyden, dat het eerste is geweest van drooge, het ander van vochtige dingen. siet van het spijs-offer Levit. 2. op vers 1. ende van het dranck-offer Lev. 23. op vers 37. ende van beyde onderscheydelick genoemt, gelijck hier, Ioël 1.9, 13.

16

Ende de Priester sal ’t voor het aengesichte des HEEREN ²⁵ brengen: ende sal sijn sond-offer, ende sijn brand-offer bereyden.

25 Ofte, offeren.

17

Hy sal oock den ram ten danck-offer den HEERE bereyden, met den korf der ongesuerde [koecken:] ende de Priester sal sijn spijs-offer, ende ²⁶ sijn dranck-offer bereyden.

26 Vergl. Gen. 35. de aent. op vers 14.

18

Als dan sal de Nazireer aen de deure der Tente der t’samenkomste ^{27 b} het hooft sijner Nazireerschap bescheeren: ende hy sal het hoofthayr sijner Nazireerschap nemen: ende hy sal het leggen op het vyer dat onder het danck-offer is.

27 Siet boven op vers 9.

b Actor. 21.24.

19

Daer na sal de Priester een gezoden schouder nemen van den ram, ende eene ongesuerde koecke uyt den korf, ende eene ongesuerde vlade: ende hy salse op de handen des Nazireers leggen, na dat hy sijne ²⁸ Nazireerschap af geschoren heeft.

28 D. het hayr, het welcke hem in sijne Nazireerschap gewassen is.

20

Ende de Priester sal die ^c bewegen ten ²⁹ beweegh-offer, voor het aengesicht des HEEREN, ’t is een heyligh dingh voor den Priester, met de borst des beweegh-offers, ende met de ³⁰ schouder des hef-offers: ende daer na sal die Nazareer wijn drincken.

c Exod. 29.27.

29 Hoe ’t beweegh-offer van het hef-offer te onderscheyden zy, siet Levit. c. 7. op vers 30.

30 Of, achterbout.

21

Dat is de wet des Nazireers, die sijne offerhande den HEERE voor sijn Nazireerschap sal belooft hebben, ³¹ behalven wat sijne hant bekomen sal: na sijne gelofte, dewelcke hy belooft sal hebben, alsoo sal hy doen ³² na de wet sijner Nazireerschap.

31 D. uytgenomen het gene hy boven de voorgemelte offerhande noch vrywillighlick, na sijn vermogen beloven ende offeren wilde. Meer mochte hy wel doen, maer niet min, zijnde de offerhande die in dese wet voor geschreven wort, soo wel den armen, als den rijcken opgeleyt.

32 And. boven, of, behalven.

22

Ende de HEERE sprack tot Mose, seggende:[kolom]

23

Spreeckt tot Aaron ende sijne sonen, seggende: Alsoo sult ghylieden de kinderen Israëls ³³ zegenen, seggende tot hen:

33 D. als Priesteren ende Dienaren Godts in de algemeyne by een komste, alle goet, welvaren, ende saligheyt der Gemeynte van Gode toe wenschen.

24

De HEERE ³⁴ zegene u, ende behoede u:

34 Siet Gen. 12. op vers 2.

25

De HEERE ³⁵ doe sijn aengesicht over u lichten, ende zy u genadigh:

35 Het aengesicht Godes betekent sijne voorsichtigheyt, ende tegenwoordigheyt, om te straffen, ofte, te zegenen. Van het aengesicht der straffe, ofte wrake siet Levit. cap. 17. vers 10. Psalm 34.17. ende 51. vers 11. Van het aengesicht der gunste, ende zegeninge, is hier gesproken, als oock 2.Chron. 30.9. Psalm 13.2. etc. Godt nu wort geseyt sijn aengesicht te doen lichten, als hy sijne genade, zegen, ende weldadigheyt dadelick bewijst, Psalm 31.17. ende 80. versen 4, 8, 20, ende 119.135. ende Dan. 9.17.

26

De HEERE ³⁶ verheffe sijn aengesicht over u, ende ³⁷ geve u ³⁸ vrede.

36 D. hebbe gedurighlick de oogen sijner genadiger voorsichtigheyt over u, om uwen ingangh, ende uytgangh te bewaren, tot uwen besten, het welcke Godt niet en doet, als hy geseyt wort sijn aengesicht te verbergen, ofte, af te keeren, Deut. 32.20. Ezech. 7.22.

37 Hebr. sette, D. voege u vrede toe, ofte geve u vrede.

38 Siet Genes. 37. op vers 14.

27

Alsoo sullen sy ³⁹ mijnen naem op de kinderen Israëls leggen: ende ick salse zegenen.

39 Dit geschiedde eensdeels met aenroepinge des Goddelicken naems, anderdeels met uytstreckinge harer handen over de Gemeynte, als ofse den zegen des Heeren, om den welcken sy baden, den geheelen volcke van Godts wegen dadelick hadden willen toe brengen, ende over geven.