Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het xvij. Capittel.

Wetten verbiedende yewers offerhande te offeren, dan alleene in den Tabernakel, vers 1, etc. ende niemant anders dan alleen den Heere, 5. geensins den duyvelen, op straffe van uytroeyinge, 7. Item, verbiedende bloet te eten, op gelijcke straffe, 10. Mitsgaders eenigh doot aes, ofte dat verscheurt is, 15.

1

VOorder sprack de HEERE tot Mose, seggende:

2

Spreeckt tot Aaron, ende tot sijne sonen, ende tot alle de kinderen Israëls, ende seght tot hen; Dit is ¹ het woort, het welck de HEERE geboden heeft, seggende:

1 Ofte, de sake.

3

² Een yeder van het huys Israëls, die eenen os, ofte lam, ofte geyte ³ in het leger ⁴ slachten sal; ofte die [se] slachten sal buyten het leger:

2 Hebr. man man, D. een yeder, wie het oock zy, alsoo bov. 15. vers 2. ende onder versen 8, 10.

3 Welverstaende, buyten het voorhof des Tabernakels, gelijck het volgende vers uytwijst.

4 Te weten, om deselve den Heere te offeren: gelijck klaerlick blijckt uyt het volgende vers 4.

4

Ende deselve aen de deure van de Tente der t’samenkomste niet brengen en sal, om een offerhande den HEERE voor den Tabernakel des HEEREN te offeren: ⁵ het bloet sal dien selven man toegereeckent worden, hy heeft bloet vergoten; daerom sal deselve ⁶ man uyt het midden sijnes volcks uytgeroeyt worden:

5 D. men sal hem daer voor houden, als of hy onnoosel bloet vergoten hadde. Siet de reden hier van, ond. vers 11.

6 Siet Genes. 17. op vers 14. ende ond. cap. 18. op vers 29.

5

Op dat, wanneer de kinderen Israëls hare slacht-offeren brengen, welcke sy ⁷ op ’t velt slachten, datse die den HEERE toe brengen, aen de deure der Tente der t’samenkomste tot den Priester: ende deselve tot danck-offeren den HEERE slachten.

7 Hebr. op het aengesichte des velts. Dit hadden de Israëliten gedaen voor het oprichten des Tabernakels, Exod. 5.3. ende 8.27. ’t welcke nu de Heere op straffe der uytroeyinge uyt sijnen volcke verboden heeft, boven vers 4. ende ond. vers 9.

6

Ende de Priester sal het bloet op den altaer des HEEREN, aen de deure van de Tente der t’samenkomste sprengen: ende hy sal het vet aensteken, tot ^a eene ⁸ lieflicke reucke den HEERE.

a Exod. 29.18. Boven 4.31.

8 Siet Genes. 8. op het vers 21.

7

Ende sy en sullen oock niet meer hare slacht-offeren den ⁹ duyvelen, dewelcke sy ¹⁰ na hoereeren, offeren: Dat sal hen eene eeuwige insettinge zijn voor hare geslachten.

9 Het Hebreeusch woort beteeckent eygentlick de gene die ruygh, ende gehayrt zijn, als bocken, ende die den menschen in soodanige gedaente by wijlen verscheenen, ende van de Heydenen afgeschildert, ende op Godesdienstiger wijse vereert werden. siet van dese oock 2.Chron. cap. 11. vers 15.

10 D. met dewelcke sy afgoderije bedrijven. Want gelijck eene vrouwe hoereert, haer lichaem yemant anders dan haren wettelicken man gemeyn makende: alsoo is het geestelicke hoererije, als de mensche de liefde ende eere, die hy Godt alleene schuldigh is, den afgoden, ofte eenige schepselen uytwendelick, ofte inwendelick, toe-eygent. Siet Exod. c. 34. vers 15. ond. 20. versen 5, 6. met d’aent. Iud. 8.33. Ezech. cap. 16. versen 16, 26. ende 23.8, 19, 21, etc.

8

Seght dan tot hen, Een yeder van den huyse Israëls, ende van de vreemdelingen, die in het midden van hen als vreemdelingen verkeeren: die een brand-offer, ofte slacht-offer sal offeren,

9

Ende dat tot de deure van de Tente der t’samenkomste niet en sal brengen, om het selve den HEERE te bereyden: die selve man sal uyt sijne volcken uytgeroeyt worden.

10

Ende een yeder uyt den huyse Israëls, ende uyt de vreemdelingen, die in het midden van hen, als vreemdelingen verkeeren, ^b die eenigh bloet sal gegeten hebben, tegen diens ziele, die dat bloet sal gegeten hebben, sal ick ¹¹ mijn aengesichte setten, ende sal die uyt het midden hares volcks uytroeijen.

b Genes. 9.4. Bov. 3.17. ende 7.27. Ond. 19.26. Deut. 12.16, 23. 1.Sam. 14.33.

11 Hebr. ick sal mijn aengesichte geven tegen die ziele, D. ick sal op dien mensche vergramt zijn, dat ick tegen hem staen ende tot vyant wesen sal, ende mijn werck daer van maken, om rechtveerdige straffe, ende wrake tegens hem uyt te voeren. Alsoo onder c. 20. vers 3. ende 26.17. Ezech. 14.8. etc.

11

Want de ziele ¹² des vleesches is in het bloet, daerom ick het u op den altaer gegeven hebbe, om over uwe zielen versoeninge te doen: want het is het bloet, dat voor de ziele ¹³ versoeninge doen sal.

12 D. der levendiger beeste. Siet Genes. 9. op ’t vers 4.

13 T.w. sacramentischer wijse, om dat het wees op het bloet Iesu Christi, des onbevleckten lams, het welcke op den altaer des kruyces voor de menschen geslacht moeste werden, Rom. 3.25. Coloss. 1.20. Hebr. 9.12.

[fol. 52r\Bloet eten. Houwelicks--wetten.]

12

Daerom hebbe ick den kinderen Israëls geseyt; Geene ziele van u en sal bloet eten: nochte de vreemdelingh, die als vreemdelingh in ’t midden van u verkeert, sal bloet eten.

13

Een yeder oock van de kinderen Israëls, ende van de vreemdelingen, die als vreemdelingen in ’t midden van hen verkeeren, ¹⁴ die een wildt gedierte, ofte gevogelte, dat gegeten wort, in de jacht gevangen sal hebben; die sal des selven bloet vergieten, ende sal dat met stof bedecken.

14 Hebr. die de jacht van een wildt gedierte etc. gejaeght sal hebben, Dat is, met jagen gevangen sal hebben. Vergel. hier mede Genes. 27. de aenteeck. op vers 3.

14

^c Want het is de ziele van alle vleesch; sijn bloet is ¹⁵ voor sijne ziele: Daerom hebb’ ick den kinderen Israëls geseyt, Ghy en sult geenes vleesches bloet eten: want ¹⁶ de ziele van alle vleesch, dat is sijn bloet, soo wie dat eet, sal uytgeroeyt worden.

c Genes. 9.4.

15 And. in, ofte, met de ziele.

16 Siet bov. vers 11.

15

^d Ende alle ziele onder den inboorlingen, ofte onder den vreemdelingen, die een doot aes, of het verscheurde sal ¹⁷ gegeten hebben: die sal sijne kleederen wasschen, ende sich met water baden, ende onreyn zijn tot aen den avont, daer na sal hy reyn zijn.

d Exod. 22.31. Boven 11.40. Ezech. 44.31.

17 T.w. door onwetenheyt, ofte onvoorsichtigheyt, ende niet met voorbedachten raet, ofte opgesetten wille. siet bov. 11. op ’t vers 40.

16

Maer indien hy [¹⁸ die] niet en wascht, ende sijn vleesch niet en baedt: soo sal hy ¹⁹ sijne ongerechtigheyt dragen.

18 T.w. sijne kleederen.

19 Siet bov. 5. op het vers 1.