Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het viij. Capittel.

Godt dreyght Pharao met vorschen te plagen, indien hy Israël niet en wil trecken laten, vers 1, etc. Aaron streckt sijne hant uyt, ende daer komen vorschen over het gantsche lant van Egypten, 5. De tooveraers doen dergelijcke, 7. Pharao roept Mose ende Aaron, ende belooft, soo de Heere de vorschen van hem neemt, dat hy Israël wil trecken laten, 8. Maer hy en houdt sijn belofte niet, 15. De derde plage komt over Egypten, ’t stof wort in luysen verandert, 16. De tooveraers en kunnen dit niet doen, 18. Doch Pharao blijft verhardt, 19. De vierde plage komt, te weten, een vermenginge van allerley ongedierte, 21. Israël is hier van vry in Gosen, 22. Pharao schijnt het volck te willen verlaten, 25. Mose bidt Godt, ende hy neemt dit ongedierte wech, 29. Pharao blijft verhardt, 32.

1

DAer na seyde de HEERE tot Mose, Gaet in tot Pharao; ende seght tot hem: Soo seyt de HEERE, Laet mijn volck trecken, dat sy my dienen.

2

Ende indien ghy het weygert te laten trecken, siet, soo sal ick ¹ uwe gantsche lantpale met vorschen ² slaen.

1 D. het gantsche lant.

2 D. plagen, quellen.

3

Dat de ³ riviere van vorschen sal krielen, die sullen ⁴ op komen, ende in u huys komen, ende in uwe slaepkamer, ja op u bed-

3 Of, dat de riviere vorschen overvloedelick sal voort brengen. verstaet hier by, oock andere wateren ende poelen, als vers 5.

4 Alsoo namelick, dat noch deuren, noch poorten, noch mueren, noch geweer of wapenen, u, noch uwe knechten sullen kunnen bevrijden voor dese beesten.

[fol. 29r\Plagen van Egypten.]

de: oock in de huysen uwer knechten, ende op u volck, ende in uwe back-ovens, ende in uwe ⁵ back-troggen.

5 And. deeghklompen.

4

Ende de vorschen sullen op komen, ⁶ op u, ende op u volck, ende op alle uwe knechten.

6 Als Mose dus particulierlick Pharao ende sijne knechten noemt, soo geeft hy te kennen, dat de Israëliten daer van zijn vry geweest. siet ond. versen 21, 22.

5

Voorder ⁷ seyde de HEERE tot Mose, Seght tot Aaron, Streckt uwe hant uyt met uwen staf, over de stroomen, ende over de rivieren, ende over de poelen: ende doet vorschen op komen over Egyptenlant.

7 T.w. na dat Mose het bevel (daer van vers 1. gesproken wort) volbracht hadde, ende Pharao geweygert hadde te gehoorsamen.

6

Ende Aaron streckte sijne hant uyt over de wateren van Egypten, ⁸ ende daer quamen vorschen op, ende bedeckten Egyptenlant.

8 Hebr. ende de vorsch quam op, ende alsoo elders.

7

Doe deden de tooveraers ⁹ oock alsoo, met hare besweeringen: ende sy deden vorschen over Egyptenlant op komen.

9 Siet bov. 7.11.

8

Ende Pharao riep Mose ende Aaron, ende seyde, ¹⁰ Bidt vyerighlick tot den HEERE, dat hy de vorschen van my ende van mijnen volcke ¹¹ wech neme, soo sal ick ’t volck trecken laten, dat sy den HEERE offeren.

10 Siet Gen. 25. op vers 21. De plagen ende harde slagen doen Pharao dien Godt kennen, dien hy te voren niet en wilde kennen. siet Exod. 5. vers 2. ende 1.Sam. 6.2, 3, etc.

11 De tooveraers konden wel de plagen Godts nabootsen, vers 7. maer sy en kondense niet weeren noch verlichten.

9

Doch Mose seyde tot Pharao, ¹² Hebt de eere boven my: tegens wanneer sal ick voor u, ende voor uwe knechten, ende voor u volck, vyerighlick bidden, om dese vorschen van U ende van uwe huysen te verdelgen, datse alleen in de riviere over blijven.

12 Als of Mose seyde, Ick doe u de eere, dat ick u toe late my den tijt te bestemmen, in welcken Godt de Heere door mijne gebeden u verlossen sal van dese plage der vorschen. siet gelijcke maniere van spreken, Iud. 7. vers 2. Ies. 10.15.

10

¹³ Hy dan seyde, Tegens morgen: ende ¹⁴ hy seyde, Het zy na u woort, op dat ghy wetet, dat daer niemant en is gelijck de HEERE onse Godt;

13 T.w. Pharao.

14 T.w. Mose.

11

Soo sullen de vorschen van u, ende van uwe huysen, ende van uwe knechten, ende van uwen volcke wijcken: sy sullen alleen in de riviere over blijven.

12

Doe gingh Mose ende Aaron uyt van Pharao: ende Mose riep tot den HEERE, ter oorsake der vorschen, ¹⁵ die hy Pharao hadde op geleyt.

15 D. die Godt door Mose, tot een straffe over Pharao, ende de sijne hadde gebracht.

13

Ende de HEERE dede na den woorde Mose: ende de vorschen storven; ¹⁶ uyt de huysen, uyt de ¹⁷ voorzalen, ende uyt de velden:

16 Mose wil seggen, dat de vorschen in de huysen, etc. stervende, met beesemen ende schuppen uyt gekeert, ende uyt geworpen wierden.

17 Ofte, voorhuysen, voorhoven.

14

Ende ¹⁸ sy vergaderdense te samen ¹⁹ by hoopen, ende het lant stonck.

18 T.w. de Egyptenaers.

19 Hebr. hoopen hoopen.

15

Doe nu Pharao sagh datter ²⁰ ademinge was, ^{a 21} verswaerde hy sijn herte, dat hy na haer niet en hoorde, gelijck als de HEERE gesproken hadde.

20 D. verlichtinge van de plage. Anders: ruymte.

a Exod. 7.14.

21 D. hy bleef verhardt in sijn godtloos ende wederspannigh voornemen. siet Cap. 7. vers 14. ende Ies. 6.10.

16

Voorder seyde de HEERE tot Mose, Seght tot Aaron, Streckt uwen staf uyt, ende slaet het stof der aerde, dat het tot luysen worde, in den gantschen Egyptenlande.

17

Ende sy deden alsoo; want Aaron streckte sijne hant uyt met sijnen staf, ende sloegh het stof der aerde, ende daer werden ²² vele luysen aen de menschen, ende aen het vee: ^b al het stof der aerde wert luysen, in den gantschen Egyptenlande.

22 Hebr. veelheyt der luysen.

b Psalm 105.31.

18

De tooveraers ²³ deden oock alsoo met hare besweeringen, ²⁴ op datse luysen voort brachten, doch sy en konden niet: soo waren de luysen aen de menschen, ende aen het vee.

23 D. sy sloegen tegen d’aerde in den stof, gelijck Aaron gedaen hadde, maer te vergeefs.

24 Of, dat sy luysen souden doen voort komen.

19

Doe seyden de tooveraers tot Pharao, Dit ²⁵ is Godts vinger: doch Pharaos herte verstijfde, soo dat hy na haer niet en hoorde, gelijck de HEERE gesproken hadde.

25 D. de kracht ende het werck Godes. Vergel. Luce 11.20 met Matth. 12.28. siet dergelijcke maniere van spreken Iudic. 2.15. ende 1.Sam. 6. versen 3, 9. Actor. 13.11.

20

Voorder seyde de HEERE tot Mose, Maeckt u morgen vroegh op, ende stelt u voor Pharaos aengesichte, siet hy sal aen het water uyt gaen, ende seght tot hem: Soo seyt de HEERE, Laet mijn volck trecken, datse my dienen.

21

Want soo ghy mijn volck niet en laet [kolom] trecken, siet, soo sal ick een vermenginge van ²⁶ ongedierte senden op u, ende op uwe knechten, ende op u volck, ende in uwe huysen: alsoo dat der Egyptenaren huysen met dese vermenginge sullen vervult worden, ende oock het aertrijck daer ²⁷ sy op zijn.

26 Als vliegen, wespen, muggen, kevers, horselen, mieren, rupsen, muysen, slecken, ende diergelijcke, die ’t gras ende de boomvruchten, als oock het koorngewas op eten ende beschadigen.

27 T.w. de Egyptenaers: Hy wil seggen, dat dit ongedierte over al wesen sal, daer de Egyptenaers sullen zijn, niet elders, als blijckt uyt vers 22.

22

Ende ick sal te dien dage het lant Gosen, daer mijn volck ²⁸ in woont, afsonderen, ²⁹ dat daer geen vermenginge van ongedierte en zy, op dat ghy wetet, ³⁰ dat ick de HEERE in het midden ³¹ deses lants ben.

28 Hebr. op staet.

29 T.w. of schoon de tooveraers haer uyterste beste daer toe aenwenden.

30 D. dat ick oock Heere in Egypten ben, hoewel Pharao meynt, datter geen ander Heere en is, als hy. siet bov. 5.2.

31 And. der aerden.

23

Ende ick sal een verlossinge ³² setten tusschen mijn volck ende tusschen u volck, tegen morgen sal dit teecken geschieden.

32 T.w. dewelcke onderscheyt make tusschen u volck, ende mijn volck.

24

Ende de HEERE dede alsoo, ende ^c daer quam een sware vermenginge van ongedierte in Pharaos huys, ende in sijner knechten huysen, ende over ’t gantsche Egypten-lant, het ^{33 d} lant wert verdorven van dese vermenginge.

c Psalm 105.31.

33 Dat is, het gene dat het lant voort bracht.

d Psalm 78.45.

25

Doe riep Pharao Mose ende Aaron, ende seyde, Gaet henen, ende offert uwen Gode in ³⁴ dit lant.

34 Verstaet hier by, maer niet in de woestijne, gelijck ghy begeert hebt. Siet Cap. 5. vers 1.

26

Mose dan seyde, Het en is niet recht dat men alsoo doe, ^e want wy souden ³⁵ der Egyptenaren grouwel den HEERE onsen Godt mogen offeren: siet, indien wy der Egyptenaren grouwel voor hare oogen offerden, en souden sy ons niet steenigen?

e Genes. 43,32. ende 46.34.

35 T.w. ossen, kalveren, koeijen, stieren, die de Egyptenaers als goden eeren, ende niet en durven dooden, ja niet lijden mogen, datmense doode om te offeren. Siet Gen. cap. 43. vers 32. ende cap. 46. vers 34.

27

Laet ons den wegh van drie dagen in de woestijne gaen, ³⁶ dat wy den HEERE onsen Godt offeren, gelijck hy tot ons seggen sal.

36 Sy en wisten niet watse den Heere souden offeren of slachten, tot dat sy in de woestijne souden gekomen zijn. Siet ond. 10.26.

28

Doe seyde Pharao, Ick sal u trecken laten, dat ghylieden den HEERE uwen Godt offert in de woestijne, alleene dat ³⁷ ghylieden in het gaen geensins te verre en treckt: ³⁸ bidt vyerighlick voor my.

37 Hebr. verre vertreckende, niet verre en vertreckt.

38 T.w. dat de plage van my genomen worde. siet bov. vers 8. ende Actor. 8. vers 24.

29

Mose nu seyde, Siet, ick gae van u, ende sal tot den HEERE vyerighlick bidden, dat dese vermenginge van ongedierte van Pharao, van sijne knechten, ende van sijn volck morgen wech wijcke: alleenlick dat Pharao ³⁹ niet meer bedrieghlick en handele, dit volck niet latende gaen om den HEERE te offeren.

39 T.w. gelijck hy gedaen heeft, als de plage der vorschen hem quelde, boven vers 15.

30

Doe gingh Mose uyt van Pharao, ende badt vyerighlick tot den HEERE,

31

Ende de HEERE dede na het woort van Mose, ende de vermenginge van ongedierte weeck van Pharao, van sijne knechten, ende van sijn volck: daer en bleef niet een over.

32

Doch ^f Pharao verswaerde sijn herte oock op dat mael: ende hy en liet het volck niet trecken.

f Exod. 8.15.