Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments

Het ij. Capittel.

Mose geboren, ende in een kiste van biesen in de riviere geleyt, vers 1, etc. hy wort gevonden, ende by Pharaos dochter opgebracht, 5. siende sijne broederen verongelijckt, slaet hy eenen Egyptenaer doot, 11. Dit verwijt hem een Israëlijt, 13. hy vlucht na Midian, 15. daer verlost hy Iethros dochteren van het gewelt der herderen, 16. hy dient by Iethro, ende trouwt sijn dochter Zippora, 21. die baert hem Gersom, 22. Godt verhoort het geroep der Israëliten, 24.

1

^a ENde ¹ een man ² van den huyse Levi gingh, ende ³ nam ⁴ een dochter Levi.

a Exod. 6.19. Num. 26.59.

1 Wiens name was Amram, de sone Kehath, des soons Levi, Exod. 6.17, 19. Num. 26.59.

2 D. van het huysgesin ende geslachte Levi.

3 T.w. ten wijve.

4 Den Levi selfs geboren, genaemt Iochebed, Num. 26.59. Kehats suster, Amrams hares mans moeije, D. sijns vaders suster, Exod. 6. vers 19. dus danige houwelicken zijn na der hant verboden, Levit. 18.12.

2

^b Ende de vrouwe wert swanger, ende baerde eenen sone: doe sy hem sagh ^c dat hy ⁵ schoon was, soo verberghde sy hem drie maenden:

b 1.Chron. 23.13. Actor. 7.20.

c Hebr. 11.23.

5 Hebr. goet. Siet Genes. 6. op vers 2.

3

Doch als sy hem ⁶ niet langer verbergen en konde, soo nam sy voor hem ⁷ een kiste van ⁸ biesen, ende belijmdese met lijm, ende met peck; ende sy leyde het knechtken daer in, ende leydese in de biesen, aen den ⁹ oever der riviere.

6 Want de Israëliten woonden vermenght onder ende met d’Egyptenaren, Exo. 3.22. Ende des Koninghs bevel was hart ende gevaerlick het selve te overtreden, Exod. 1. vers 22. Hebr. 11.23.

7 And. een lade.

8 Hier van maeckten de Egyptenaers lichte schuytkens, Iesai. 18.2.

9 Hebr. lippe. Dit dede de moeder, op dat het kint des te lichter soude gehoort, gesien, ende gevonden konnen worden.

4

Ende ¹⁰ sijne suster stelde haer van verre, om te weten wat hem gedaen soude worden.

10 Genoemt Mirjam, Exod. 15.20. Num. 26.59.

5

Ende Pharaos dochter gingh af, om haer te wasschen in de riviere, ende hare jonckvrouwen wandelden aen ¹¹ den kant der riviere: ^d doe sy de kiste in het midden van de biesen sagh, soo sond sy hare dienstmaeght henen, ende ¹² lietse halen.

11 Hebr. aen de hant.

d Actor. 7.21. Hebr. 11.23.

12 Hebr. namse.

6

Doe syse op dede, soo sagh ¹³ sy dat knechtken, ende siet, het jonghsken weende: ende sy wert met barmhertigheyt beweeght over het selve, ende sy seyde, Dit is een van de knechtkens der Hebreen.

13 Hebr. ende sy sagh hem, het knechtken.

7

Doe seyde sijne suster tot Pharaos dochter, sal ick henen gaen, ende u eene ¹⁴ voedstervrouwe uyt de Hebreïnnen roepen, die u dat knechtken zooge?

14 Hebr. zoogende vrouwe.

8

Ende de dochter Pharaos seyde tot haer, Gaet henen: ende de jonge maeght gingh, ende riep des knechtkens moeder.

9

Doe seyde Pharaos dochter tot haer, Neemt dit knechtken henen, ende zooght het my, ick sal [u] uwen loon geven; ende de vrouwe nam het knechtken ende zooghde het.

10

Ende doe het knechtken groot geworden was, soo bracht sy het tot Pharaos dochter, ¹⁵ ende het wiert haer ten sone; ende sy noemde sijnen name ¹⁶ Mose, ende seyde, Want ick hebbe hem uyt het water getogen.

15 D. ende sy nam hem aen voor haren sone: Sy liet hem optrecken in alle vvijsheyt der Egyptenaren, Actor. 7.21.

16 D. uytgetrocken, T.w. uyt het water.

11

^e Ende het geschiedde in die dagen, ¹⁷ doe Mose groot geworden was, dat hy uyt gingh tot sijne broederen, ende besagh hare lasten: ende hy sagh dat een Egyptisch man, eenen Hebreeuschen man uyt sijne ¹⁸ broederen, sloegh.

e Actor. 7.23. Hebr. 11.24, 25.

17 Mose was te deser tijt veertigh jaren oudt, machtigh in woorden ende daden, Actor. 7.23.

18 D. verwanten, of lantslieden.

12

Ende hy sagh herwaerts en ginswaerts, ende doe hy sagh dat daer niemant en was: ¹⁹ soo versloegh hy den Egyptenaer, ende verberghde hem in het zant.

19 Dit heeft Mose gedaen om sijne broederen te doen verstaen, dat Godt haer door sijne hant verlossen soude, maer sy en verstonden’t niet, Actor. 7.25.

13

Des anderen daeghs gingh hy wederom uyt, ende siet, twee Hebreeusche mannen twisteden: ende hy seyde tot ²⁰ den ongerechten, Waerom slaet ghy uwen naesten?

20 D. tot dien die ongelijck hadde.

14

Hy dan seyde, ^f Wie heeft u tot een ²¹ overste ende richter over ons gesettet? Seght ghy [dit] om my te dooden, gelijck ghy den Egyptenaer gedoodet hebt? doe vreesde Mose, ende seyde, Voorwaer dese ²² sake is bekent geworden.

f Actor. 7.27.

21 Hebr. een man, een Vorst, D. een Vorstelick man.

22 Ofte, daet, ofte, handel.

15

Als nu Pharao ²³ dese sake hoorde, soo socht hy Mose te dooden: ^g doch Mose vlood voor Pharaos aengesichte, ende woon-[kolom]de in den lande ²⁴ Midian, ende hy satt by eenen waterput.

23 D. den dootslagh van Mose begaen vernomen heeft.

g Actor. 7.29.

24 Act. 7.29. Madjan. siet Gen. 25.2.

16

Ende ²⁵ de Priester in Midjan hadde seven dochteren, die quamen om te putten, ende vulden de drinckbacken, om de kudde hares vaders te drencken.

25 And. de Prince, of, Overste. siet van ’t Hebr. woort Cohen, Genes. 41.45. sijn name was Iethro, Exod. 3.1. ende Hobab, Num. 10.29.

17

Doe quamen de herders ende sy drevense daer van: doch Mose stont op, ende verlostese, ende drenckte hare kudden.

18

Ende doe sy tot haren ²⁶ vader Rehuël quamen, soo sprack hy, ²⁷ Waerom zijt ghy heden soo haest weder gekomen?

26 D. grootvader. alsoo wort het woort genomen 2.Reg. 14. vers 3. ende 16. vers 2. ende 18.3. Desen was een Midianiter, Hobabs, of Iethros vader, Num. 10.29.

27 Hebr. waerom hebdy heden gehaest te komen?

19

Doe seyden sy, Een Egyptisch man heeft ons verlost uyt de hant der herderen: ende hy heeft ons oock ²⁸ overvloedelick geputtet, ende de kudde gedrenckt.

28 Hebr. puttende geputt.

20

Ende hy seyde tot sijne ²⁹ dochteren, Waer is hy doch? waerom liett ghy den man ³⁰ nu gaen? roept hem, dat hy ³¹ broot ete.

29 D. nichten, als te sien is Num. 10.29. Siet de aenteeck. op 1.Chron. 1.50.

30 T.w. nu het soo late op den dagh is.

31 D. dat hy maeltijt houde. siet Gen. cap. 31. vers 54.

21

Ende Mose bewillighde by den man te woonen: ende hy gaf Mose sijn ³² dochter Zippora.

32 Sijn nichte, T.w. sijnes soons Iethros dochter, Exod. 3.1.

22

^h Die baerde eenen sone, ende hy noemde sijnen name Gersom: want hy seyde, Ick ben een vreemdelingh geworden in een vreemt lant ³³.

h Exod. 18.2, 3.

33 Na dese woorden staen in onse oude oversettinge vele woorden, die in het Hebr. niet en zijn, maer sy zijnder by gevoeght uyt de Griecxsche oversettinge: ende staen oock in den Hebr. text, Exo. 18.4. van daer zijnse hier gebracht.

23

Ende het geschiedde na ³⁴ vele deser dagen, als de ³⁵ Koningh van Egypten gestorven was, dat de kinderen Israëls suchteden ende schreeuwden over den dienst: ende haer gekrijt over haren dienst quam op tot Godt.

34 T.w. ontrent veertigh jaren, Exo. c. 7. vers 7. Act. 7.30. Mose heeft in ’t hof van Pharao veertigh jaren geleeft: hy is veertigh jaren een vreemdelingh ende herder geweest in Midian: ende veertigh jaer is hy in de woestijne geweest.

35 Ende alle die na het leven Mose stonden, Exod. 4.19. waer door Mose vryheyt hadde in Egypten te keeren.

24

Ende Godt hoorde haer gekerm, ³⁶ ende ⁱ Godt gedacht aen sijn verbont met Abraham, met Isaac, ende met Iacob ³⁷.

36 Siet Genes. cap. 8. op vers 1.

i Genes. 15.14.

37 T.w. gemaeckt, ofte opgerichtet.

25

Ende Godt sagh de kinderen Israëls aen, ende ³⁸ Godt kende [haer.]

38 D. nam sich haerder aen.