Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het v. Capittel.

1 De Heydenen spannen t’samen om de Ioden te verdelgen. 3 ende worden van Iuda geslagen. 9 De Israëliten senden aen Iudas, om haer te helpen tegen de Heydenen die in Galaad waren vergadert. 17 Iudas sent haer sijnen broeder Simon te hulpe. 21 die haer verslaet. 24 Iudas treckt met sijnen broeder Ionathan over den Iordaen, ende verstaende van de Nabatheen, dat alle de steden van Galaaditis inghenomen waren, keert weder, ende neemt Bosorra in. 34 slaende Timotheum, die de sterckte meynde in te nemen. 37 Timotheus een ander leger vergadert hebbende, wort noch eens van Iuda geslagen, die de stadt Carnain inneemt, 46 Iudas neemt Ephron stormender-handt in. 53 ende comt in het landt Iuda. 56 Ioseph ende Azarias willende eere behalen, worden van Gorgias gheslagen voor Iamnian. 67 ghelijck oock eenige Priesters. 68 Iudas keert weder van Azoten in het landt Iuda.

1

ENde het gheschiedde, als de Heydenen daer rontom hoorden dat den altaer opghebouwt was, ende het Heylichdom [weder] ingewyet was als te voren, dat’se zeer toornich wierden.

2

Ende sy namen eenen raedt, van het gheslachte Iacobs te verdelgen [alle] die in het midden van haer waren, ende begonnen in het volck eenighe te dooden ende te verdelgen.

[fol. 56r]

3

Waerom Iudas tegen de kinderen Esau in Idumeen beoorloghde [het landt] van Acrabattinen, om dat sy Israël als belegert hadden, ende hy sloegh haer met een groote nederlage, ende benauwed’se ende kreegh [alle] haren buyt.

4

Ende indachtigh wordende der boosheyt der kinderen Bajan, die het volck geweest waren tot eenen strick ende aenstoot, door dien dat’se haer op de wegen lagen hadden geleght:

5

Besloot hy haer in de torens, ende legerde hem tegen haer, ende hy sloegh’se met den ban, ende verbrandde hare torens met vyer, met alle die daer in waren.

6

Ende van daer toogh hy na de kinderen Ammon, ende hy vondt daer een groote macht, ende veel volcks, ende Timotheum haren Oversten.

7

Ende hy leverde haer vele veld-slaghen, ende vermorselde haer voor sijn aengesichte, ende sloegh haer.

8

Ende Iazer met hare vlecken ingenomen hebbende, keerde hy wederom in Iudeen.

9

Ende de Heydenen die in Galaad waren, vergaderden te samen teghen de Israëliten, die in hare landtpalen waren, om haer te verdelgen.

10

Daerom vloden sy tot de sterckte Dathema, ende sonden brieven aen Iudas ende sijn broederen, seggende,

11

De Heydenen die rontom ons zijn, die zijn tegen ons te samen vergadert, om ons te verderven, ende sy bereyden haer om te komen, ende in te nemen de sterckte daer in wy gevloden zijn, ende Timotheus voert haren leger.

12

Comt dan nu ende verlost ons van hare handt, want daer is al een menichte van ons gevallen.

13

Ende alle onse broeders, die in de [plaetsen van] Toubin waren, die zijn gedoodet, ende sy hebben hare vrouwen gevangen genomen, ende hare kinderen, ende haren huys-raet, ende hebben aldaer vernielt ontrent de duysent mannen.

14

Als dese brieven noch gelesen wierden, siet andere boden quamen uyt Galileen, hare kleederen verscheurt hebbende, ende bootschapten volgens dese woorden,

15

Seggende, dat tegen de selve [vele] vergadert waren uyt Ptolomais, ende Tyrus, ende Sydon, met het gantsch Galileen der vremdelinghen, om ons uyt te roeyen.

16

Als nu Iudas ende het volck dese woorden hoorden, so wierdt daer vergadert een groote vergaderinge om te raet-slagen, wat sy souden doen voor hare broederen, die in de verdruckinge waren, ende die van haer wierden bestreden:

17

Ende Iudas seyde tot Symon sijnen broeder, Verkiest u mannen, ende treckt henen om uwe broederen te verlossen die daer in Galileen zijn: doch ick ende mijn broeder Ionathan sullen in Galaaditis trecken.

18

Ende hy liet Ioseph den sone van Zacharias, ende Azarias tot Overste des volcks, met het overige krijghs-volck in Iudeen tot der selver bewaringe.

19

Ende hy beval haer, seggende, Weest over dit volck, ende en begint den strijdt niet tegen de Heydenen, tot dat wy sullen weder-gekeert zijn.

20

Ende Symoni wierden toegedeelt dry duysent mannen, om na Galileen te trecken, ende Iude acht duysent mannen [om te trecken] na Galaaditis.

21

Ende Symon trock na Galileen, ende hy dede vele veldt-slagen tegen de Heydenen, ende hy vermorselde de Heydenen voor sijn aengesichte: ende hy vervolghde haer tot de poorten van Ptolomais toe.

22

Ende daer vielen van de Heydenen tot dry duysent mannen, ende sy kregen haren buyt.

23

Ende sy namen tot haer die van Galileen, ende oock die van Arbatten, met de vrouwen ende kinderen, ende alles wat sy hadden, ende brachten’se in Iudeen met groote vreughde.

24

Ende Iudas de Machabeer, ende Ionathan sijn broeder, trocken over den Iordaen, ende reysden den wegh van dry dagen in de woestijne:

25

Ende ontmoeteden de Nabatheen, die de selve vreedsamelick bejegenden, ende haer vertelden al wat daer haren broederen in Galaaditis geschiedt was.

26

Ende dat vele van haer gekregen waren te Bosorra, ende Bosor in Alemen, te Chaskor, te Maked, ende Carnain: alle dese steden waren sterck ende groot.

27

Ende dat sy oock in alle de overige steden van Galaaditis ghekreghen waren: ende dat sy verordineert hadden haer des anderen daeghs te legeren tegen de sterckten, ende die in te nemen, ende haerlieden alle te vernielen op eenen dagh.

28

Daerom keerde Iudas wederom met sijn leger den wegh na de woestijne, na Bosora, met der haest, ende nam de stadt in, ende doodde al wat mannelick was door de scherpte des sweerdts, ende hy kreegh al haren roof, ende verbrandde de selve [stadt] met vyer.

29

Ende hy vertrock van daer des nachts, ende trock als of [hy] na de sterckte [wilde gaen].

30

Ende als de morgen-stondt aenquam, ende sy hare oogen opsloegen, siet daer was veel volcks, datmen niet tellen en konde, draghende leederen ende andere gereedschappen om de sterckte in te nemen, ende sy bestreden de selve.

31

Ende Iudas sagh dat den strijdt was aengevangen, ende het geroep der stadt ginck op tot den hemel toe, met trompetten ende met een groote stemme, ende hy seyde tot de mannen sijnes krijghs-heyrs,

32

Strijdet desen dagh voor uwe broeders:

33

Ende uyt-gaende achter haer met dry slach-ordens, bliesen sy de trompetten, ende riepen in’t gebedt.

34

Ende het leger van Timotheus bekende dat het Machabeus was, ende sy vloden voor sijn aengesicht: ende hy sloegh haer met een groote nederlage, ende harer vielen op den selven dagh tot acht duysent mannen.

35

Ende hy weeck na Maspha, ende hy bestreet de selve, ende nam’se in, ende doodde al wat manlick daer in was, plonderde haer, ende verbrande’se met vyer.

36

Ende hy trock van daer, ende nam in Chasphon, Maked, Bosor, ende de overighe steden van Galaaditis.

37

Ende nae dese saken vergaderde Timotheus een ander leger, ende legerde hem tegen over Raphon over de beke.

38

Ende Iudas sond om het leger te verspieden: ende sy bootschapten hem seggende, Alle de volckeren die rontom ons zijn, die zijn by haer vergadert, eene seer groote macht.

39

Ende hy heeft de Arabiers ghehuert om haer te helpen, ende sy hebben haer leger geslagen over de beke, ende zijn ghereet tot u te komen om te strijden. Ende Iudas trock haer te gemoete.

40

Ende Timotheus seyde tot de Overste van sijn krijghs-volck, als Iudas naederde, ende sijn leger by de beke des waters, Indien hy eerst sal overkomen tot ons, so en sullen wy tegen hem niet konnen bestaen: want hy sal veel machtiger zijn als wy.

41

Maer indien hy sal vreesen, ende sijn legher slaen over de reviere, soo sullen wy over trecken tot hem, ende wy sullen hem te machtigh zijn.

42

Als nu Iudas nae by de beke des waters quam, soo stelde hy de schrijvers des volcks, ende hy beval haer, segghende, En laet geen mensche hem nederslaen, maer dat’se alle komen ten strijde.

43

Ende hy was de eerste die over [de beke] tegen haer trock, ende al zijn volck trock hem achter na. Ende al de Heydenen wierden vermorselt voor sijn aenghesicht, ende sy wierpen hare wapenen wech, ende vloden in het bosch dat te Carnain was.

44

Ende sy namen de stadt in, ende sy staken het bosch in brandt, ende verbrandden het met vyer met alle die daer in waren. Ende de stadt Carnain wiert

[fol. 56v]

omgekeert, ende sy en konden niet meer bestaen tegen het aengesichte van Iudas.

45

Ende Iudas vergaderde alle de Israëliten, die in Galaaditis waren, van den kleynen tot den grooten toe, ende hare vrouwen, ende hare kinderen, ende haren huys-raet, een seer groot leger, om te komen in het landt Iuda.

46

Ende als sy ghekomen waren tot Ephron toe (dit is een groote stadt op den inganck [des landts], seer sterck, ende men konde de selve noch ter rechter noch ter slincker hant niet voor-by trecken, maer men moest midden door de selve trecken),

47

So sloten die van de stadt haer buyten.

48

Ende stopten de poorten toe, met steenen.

49

Ende Iudas sondt aen haer, segghende met vreedsame reden,

50

Ick sal maer door u landt door trecken om te komen in ons landt, ende niemandt en sal u lieden eenigh quaet doen: wy sullen alleenlick te voete daer door gaen: doch sy en wilden hem niet open doen.

51

Ende Iudas geboodt dat men in het leger soude uyt-roepen, dat een yeghelick hem soude legeren in de plaetse daer hy was: ende de mannen des krijghs-volcks legerden haer, ende bestreden de stadt dien geheelen dagh, ende den geheelen nacht: ende de stadt wiert in sijne handen overgelevert.

52

Ende hy vernielde al dat mannelick was door de scherpte des sweerts, ende heeft de stadt gantsch uyt-geroeyt, ende plonderde de selve: ende hy ginck door de stadt boven over de gedoodde. Ende [van daer] trocken sy over den Iordaen in het groote vlacke velt tegen over Bethsan.

53

Ende Iudas leydende de achterste, vermaende het volck op den geheelen wegh tot dat hy quam in het landt Iuda.

54

Ende sy ginghen op na den bergh Sion, met vreughde ende blijdschap, ende sy offerden brant-offeren, om dat van haer niet een gevallen en was, tot dat sy in vrede waren weder gekeert.

55

Ende in die dagen als Iudas ende Ionathan in Galaad waren, ende Symon sijn broeder in Galileen tegen over Ptolomais,

56

Hoorde Ioseph de sone van Zacharias, ende Azarias, Overste des krijghs-volcks, de manlicke daden ende de oorlogen die sy uytgericht hadden, ende seyden,

57

Laet ons oock ons selven eenen name maken, ende laet ons henen trecken om te beoorlogen de Heydenen die rontom ons zijn.

58

Ende het krijghs-volck dat met haer was bevel gegeven hebbende, zijn’se opgetogen tegen Iamnian.

59

Ende Gorgias ende sijne mannen trocken uyt de stadt haer te gemoete, om [tegen haer] te strijden.

60

Ende Iosephus ende Azarias wierden op de vlucht geslagen, ende vervolght tot de lant-palen van Iudeen: ende daer vielen op dien dagh van het volck Israëls tot twee duysent mannen, ende daer wiert een groot vluchten in het volck Israëls:

61

Overmits sy niet en hoorden na Iudas ende sijne broeders, meenende datse oock een mannelicke daet souden doen.

62

Doch sy en waren niet van het zaedt van die mannen, door welcker handt Israël behoudenisse is gegeven.

63

Ende de man Iudas ende sijne broeders, zijn seer verheerlickt geworden voor het gantsche Israël, ende alle de volckeren, daer haren name gehoort wiert.

64

So dat sy gesamentlick vergaderden by haer, wenschende haer veel gelucks.

65

Ende Iudas ende sijne broeders trocken uyt ende bestreden de kinderen Esaus, in het landt dat tegen ’t zuyden licht, ende hy sloegh Chebron, ende hare vlecken.

66

Ende heeft hare sterckte vernieldt, ende hare torens al rontom verbrandt: ende is opgebroken ende ghetrocken in het landt der vremdelingen, ende trock door Samarien.

67

In dien dagh vielen de Priesters inden strijdt, also sy wilden een mannelicke daet doen, om dat sy ten strijde trocken sonder raedt.

68

Ende Iudas weeck na Azoten in het lant der vremdelinghen, ende verbrack hare altaren, ende de beelden harer Goden verbrandde hy met vyer, ende hy plonderde den roof der steden, ende keerde weder na het lant Iuda.