Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xxviij. Capittel.

1 De vrouwen komen tot het graf Christi. 2 Worden door eenen Engel, die den steen afgewentelt hadde, onderrecht van sijne opstandinge. 7 Ende gaen om de selve den discipelen te boodschappen. Christus ontmoet haer onderwegen. 11 De wachters brengen deselve tijdinge aen de Overpriesters, maer laten haer met gelt omkoopen, om te seggen dat hy uyt het graf gestolen was. 16 Christus openbaert hem selven sijnen discipelen in Galilea. 19 Ende geeft haer bevel om onder alle volckeren te prediken ende te doopen. 20 Ende belooft haer sijnen bystant.

1

^a ENde ¹ late [nae] den Sabbath als het begon te lichten tegen den ² eersten [dach] ³ der weke, quam ⁴ Maria Magdalena, ende de andere Maria, ⁵ om het graf te besien.

a Marc. 16.1. Luce 24.1. Ioan. 20.1.

1 Gr. late der Sabbathen, dat is, gelijck verklaert wort, Marc. 16.1. als den Sabbath-dach voorby was. Want door het woordt Sabbathen in’t getal van vele oock den Sabbath-dach ofte sevenden dach verstaen wort, Matt. 12.1. Act. 13.14.

2 Gr. eenen, D. eersten, gelijck verklaert wort, Marc. 16.9.

3 Gr. der sabbathen, welc woort somtijts oock genomen wort voor de geheele weke, Mar. 16.9. Ioa. 20.1. 1.Cor. 16.2.

4 By welcke twee noch eenige andere waren, die genoemt worden, Marc. 16. vers 1. Luce 24.10.

5 Hebbende by haer specerijen, Luce 24. vers 1. om het lichaem Christi te salven, Marc. 16.1.

2

Ende siet, daer geschiedde een groote aerdbevinge: want een Engel des Heeren, ⁶ nederdalende uyt den Hemel, quam toe, ende ⁷ wentelde den steen af van de deure, ende sat op den selven.

6 N. inde gedaente van een jongelinck, Marc. 16.5.

7 N. om het graf te openen. Niet dat Christus sulcks door sijne Godtlijcke cracht selve niet en soude hebben kunnen doen, maer om aen te wijsen de waerheyt sijner menschelijcke natuere, oock na sijne verrijsenisse, gelijck oock Ioa. 11. versen 39, 41. te sien is.

3

Ende sijne ⁸ gedaente was gelijck een blixem, ende sijne ^b kleedinge wit gelijck sneeuw.

8 D. aengesichte.

b Actor. 1.10. Dan. 7.9.

4

Ende uyt vreese van hem, zijn de wachters seer ⁹ verschrickt geworden, ende wierden als doode.

9 Gr. schuddende, bevende.

5

Maer de Engel antwoordende seyde tot de vrouwen, En vreest ghy lieden niet: ^c want ick weet dat ghy soeckt Iesum die gekruycigt was.

c Marc. 16.6. Luce 24.4.

6

Hy en is hier niet: want hy is opgestaen, ¹⁰ gelijck hy ^d gesegt heeft. Komt herwaerts, siet de plaetse daer de ¹¹ Heere gelegen heeft.

10 Gelijck te sien is, Matth. 26.32.

d Matth. 16.21. ende 17.23. ende 20.19. Marc. 8.31. ende 9.31. ende 10.34. Luc. 9.22. ende 18.33. ende 24.6.

11 D. het doode lichaem des Heeren, het welck oock selfs na de doot met sijne Godtlijcke nature vereenicht is gebleven, gelijck oock de ziele inden hemel.

7

Ende gaet hastelick henen, ende segget sijnen discipelen, dat hy opgestaen is van den dooden: ende siet, hy gaet u voor na Galileen, ^e daer sult ghy hem sien. Siet, ick hebbet ulieden gesegt.

e Matth. 26.32. Marc. 16.7.

8

^f Ende haestelick uytgaende van het graf met ¹² vreese ende groote blijdtschap, liepen sy henen om [’t selve] sijnen discipelen te bootschappen.

f Marc. 16.8. Ioan. 20.18.

12 De vreese was uyt menschelijcke swackheyt, om datse de heerlickheyt des Engels sagen: ende de blijdschap uyt de blijde bootschap vande opstandinge Christi.

9

Ende als sy henen gingen, om sijne discipelen te bootschappen, Siet, ^g Iesus is haer ontmoet, seggende, Weest gegroet: ende sy tot [hem] komende ¹³ grepen sijne voeten, ende aenbaden hem.

g Marc. 16.9. Ioan. 20.14.

13 D. vielen aen sijne voeten, deselve omvangende, tot een teecken van liefde ende eerbiedinge: gelijck te sien is 2.Reg. 4.27. Luce 7.28.

10

Doe seyde Iesus tot haer, En vreest niet, gaet henen, bootschappet mijnen ¹⁴ broederen, dat sy henen gaen nae ¹⁵ Galeen, ende ^h aldaer sullen sy my sien.

14 So noemt hy sijne discipelen tot haren troost, om te toonen, hoe wel sy hem verlaten hadden, dat sijne liefde tot haer even wel niet op en hieldt, ofte vermindert en was. Siet Ioan. 20.17.

15 Aldaer heeft Christus hem selven voornamelijck willen openbaren, om dat hy aldaer de meeste discipelen hadde, ende dat het aldaer voor haer aller sekerst was.

h Actor. 1.3. ende 13.31. 1.Corint. 15.5.

11

Ende als sy henen gingen, siet, eenige van de wacht quamen in de stadt, ende bootschapten den Overpriesters alle de dingen ¹⁶ die geschiet waren.

16 N. ontrent de opstandinge Christi.

[fol. 17r]

12

Ende sy vergadert zijnde met de Ouderlingen, ende t’samen raet genomen hebbende, gaven sy den krijchs-knechten ¹⁶ veel gelts,

16 Gr. Genoechsaem gelt, ofte genoechsame silverlingen. D. silvere penningen.

13

Ende seyden, Segget, Sijne discipelen zijn des nachts gekomen, ende hebben hem gestolen, als wy sliepen.

14

Ende indien sulcks komt gehoort te worden van den Stadt-houder, wy sullen hem ¹⁷ te vreden stellen, ende maken dat ghy sonder sorge zijt.

17 Ofte, Sulcks wijsmaken, hem over-reden, D. met redenen doen gelooven.

15

Ende sy het gelt genomen hebbende, deden gelijck sy geleert waren. Ende ¹⁸ dit woort is verbreyt geworden by de Ioden tot op den huydigen dach.

18 N. dat de discipelen Christi lichaem des nachts hadden wech-genomen.

16

Ende de ¹⁹ elf discipelen zijn henen gegaen nae Galileen, nae den berch ⁱ daer Iesus haer ²⁰ bescheyden hadde.

19 Want de twaelfste, namelick Iudas, was van haer afgeweken.

i Matth. 26.32. Marc. 14.28.

20 Gr. Bevolen ofte verordineert hadde, namelick om aldaer by hem te komen.

17

Ende als sy hem sagen, baden sy hem aen, doch sommige ²¹ twijfelden.

21 Siet hier van breeder, Luce 24. vers 38, 41.

18

Ende Iesus by haer komende sprack tot haer, seggende, ^k My is gegeven alle ^21[22] macht in Hemel ende op Aerden.

k Matth. 11.27. Luce 10.22. Ioan. 3.35. ende 17.2. 1.Corint. 15.27. Hebr. 2.8. Ephes. 1.22. Psal. 8.7.

21[22] D. alle autoriteyt ende vermogen, namelijck om als het hooft der Gemeynte de selve door de geheele werelt te vergaderen, regeren, ende beschermen.

19

^l Gaet dan henen, ^22[23] onderwijst alle de volckeren, de selve doopende ^23[24] in den Name des Vaders, ende des Soons, ende des heyligen Geests: leerende haer onderhouden alles wat ick u geboden hebbe.

l Marc. 16.15. Ioan. 15.16.

22[23] Ofte, maeckt discipelen onder alle volckeren: gelijck dit woort oock genomen wort. Actor. 14.21. Siet oock Marc. 16.15.

23[24] D. op dat sy alsoo uyt Godts bevel mogen geheylicht worden tot kinderen ende bont-genooten des waren Godts, des Vaders, des Soons, ende des H. Geests, ende volgens dien tot sijnen dienst ende gehoorsaemheyt verplichtet. siet 1.Cor. 1.15.

20

^m Ende siet, ick ben ^24[25] met ulieden alle de dagen tot de voleyndinge der werelt. ^25[26] Amen.

m Ioan. 14.18.

24[25] N. met u mijne discipelen, ende alle uwe navolgers in mijne Gemeente: ende dat na mijne Godtheyt, Majesteyt, Genade, ende Geest. Siet Matth. 26.11.

25[26] Wat dit woort beteeckent, siet Matth. 6.13. 1.Cor. 14.16. 2.Cor. 1.20. ende wort hier aen’t eynde van dit Euangelium, als oock van meest alle de schriften des nieuwen Testaments, by-gevoeght, om aen te wijsen de vasticheyt ende sekerheyt van ’t gene in de selve begrepen is. siet Ioan. 21.24.

Het eynde des Heyligen Euangeliums, na [de beschrijvinge] MATTHEI.