Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xxxix. Capittel.

Ierusalem wort van de Chaldeen ingenomen, vers 1, etc. Zedekia gevangen, ende geblindt, syne sonen ende alle Edele van Iuda, gedoodt, de stadt verbrandt, het voornaemste volck wechgevoert, 5. Nebucadrezars last van Ieremia, 11. volgens dien wort hy uyt de gevanckenisse verlost, 13. Godts belofte aen Ebed-melech, 15, etc.

1

IN den ^a negenden jare van Zedekia, Coninck van Iuda, inde tiende maent, quam Nebucadrezar, de Coninck van Babel, ende al sijn heyr, ¹ tegen Ierusalem, ende sy belegerdense.

a 2.Reg. 25.1. Ierem. 52.4.

1 Ofte by, tot. D. (alsmen nu seyt) voor Ierusalem.

2

In den elfsten jare van Zedekia, in de vierde maent, op den negenden der maent, wert de stadt ² doorgebroken.

2 Vergel. 2.Reg. 25.4. ende ond. 52.7. verstaet den uytersten muer van de stadt.

3

Ende alle Vorsten des Conincks van Babel togen henen in, ende ³ hielden by de ⁴ middelste poorte: [naemlick] Nergal-Sarezer ⁵ Samgar-Nebu, Sarsechim ⁶ Rab-Saris; Nergal-Sarezer ⁷ Rab-Mag, ende alle de ⁸ overige Vorsten des Concincx van Babel.

3 Hebr. saten, setteden sich, ofte, bleven. D. sy hielden stil, bleven daer staen, T.w. by, ofte, voor de poorte van den middel-muer, die de bovenste stadt van de onderste onderscheydde.

4 Hebr. poorte des middens.

5 Dit vertalen sommige, Thresorier, ofte, schatmeester: het welcke andere duyden op Sarezer.

6 D. opperste Camerlinck. ofte, hovelinck, D. hoofmeester, als eenige meynen.

7 Dat is, veltmaerschalck, ofte, veltoverste, als andere. Vergel. ond. vers 13.

8 Hebr. al het overblijfsel. D. hier, alle de andere, de gantsche reste.

4

Ende het geschiedde, als Zedekia, de Coninck van Iuda, ende alle de krijchslieden hen sagen, so vloden sy, ende togen by nacht uyt de stadt, [door] den wech ⁹ van ’s Conincks hof, door de ¹⁰ poorte tusschen de twee mueren: ende ¹¹ hy tooch uyt [door] den wech des ¹² vlacken velts.

9 Die aen, ofte, by des Conincx hof was. Vergel. 2.Reg. 9. op vers 27.

10 Siet 2.Reg. 25. op vers 6.

11 N. de Coninck.

12 Ofte, der woestijne: dese woestijne, ofte, dese vlacke velden, waren gelegen tusschen Ierusalem ende Iericho, ofte de Iordane. Siet 2.Sam. 15. op vers 23. ende hier het volgende vers.

5

Doch het heyr der Chaldeen jaechdese achterna; ende sy achterhaelden Zedekia in de vlacke velden van Iericho, ende ¹³ vingen hem, ende brachten hem opwaerts tot Nebucadnezar den Coninck van Babel nae ¹⁴ Ribla, in den lande van Hamath: die sprack ¹⁵ oordeelen tegen hem uyt.

13 Siet van ’t Hebr. woort bov. 36. op vers 26. hoewel het hier oock slechtlick kan worden overgeset, ende sy namen hem, etc. doch sulcx is in dese materie soo veel als by ons, sy vingen hem.

14 Siet 2.Reg. 23. op vers 33.

15 Ofte, vonnissen, in’t getal van velen, waer voor 2.Reg. 25.6. oordeel, in’t getal van eenen staet. Siet d’aenteeck. aldaer, ende vergel. bov. 1.16. ende 4.12. alsoo ond. 52.9.

6

Ende de Coninck van Babel ¹⁶ slachtede de sonen van Zedekia te Ribla voor sijne oogen: oock slachtede de Coninck van Babel alle ¹⁷ Edelen van Iuda.

16 D. het slachten.

17 Hebr. witte. siet Nehe. 2. op vers 16.

7

Ende hy ¹⁸ verblindde de oogen van Zedekia, ende bondt hem met twee kopere ketenen, om hem nae Babel te voeren.

18 Ofte, hy maeckte blint: doende d’oogen hem uytsteken, ofte immers alsoo bederven, dat hy blint was: gelijck men houdt, dat noch hedens daechs eenige natien in’t oosten den gevangenen in d’oorloge d’oogen wel bederven, ende ’t gesichte gantsch benemen, sonder de oogen uyt te steken.

8

Ende de Chaldeen verbrandden het huys des Conincks ende de ¹⁹ huysen des volcks met vyer: ende sy braken de mueren van Ierusalem af.

19 Hebr. het huys: D. de huysen der ingesetenen, doch principalick der Grooten. Siet 2.Reg. 25. op vers 9.

9

Het overige nu des volcks, die in de stadt waren overgebleven, ende de afvallige die tot ²⁰ hem gevallen waren, met het overige des volcks, die overgebleven waren, voerde Nebuzaradan, de Overste der ²¹ Trauwanten, gevanckelick [nae] Babel.

20 Die tot den Coninck van Babel, ofte, desen Nebuzaradan waren overgegaen, ofte, overgevallen. Siet 2.Reg. 25.11.

21 Siet Gen. 37. op vers 36.

10

Maer van den volcke, die arm waren, die niet met allen en hadden, liet Nebuzaradan, de Overste der Trauwanten, [eenige] overich in den lande Iuda: ende hy ²² gaf hen te dien dage wijngaerden ende ackers in.

22 Om te bouwen.

11

Maer van ²³ Ieremia hadde Nebucadrezar, de Coninck van Babel, bevel gegeven ²⁴ in de hant van Nebuzaradan, den Oversten der Trauwanten, seggende:

23 Van wiens Prophetien de Coninck sonder twijfel, door de overloopers ofte andersins, vernomen hadde. Vergel. onder. 40.2, 3, etc.

24 Dit kanmen verstaen van schriftelicken last ofte commissie, ofte slechtelick nemen voor, door, ofte, aen hem.

12

Neemt hem, ende ²⁵ stelt uwe oogen op hem, ende en doet hem niet quaets: maer gelijck als hy tot u ²⁶ spreken sal, also doet met hem.

25 D. draegt sorge voor hem, past wel op hem, siet bov. 24. op vers 6.

26 D. van u begeeren sal.

13

So sondt Nebuzaradan, de Overste der Trauwanten, mitsgaders Nebuschasban ²⁷ Rab-saris, ende Nergal Sarezer Rab-Mag, ende alle de Overste des Conincks van Babel:

27 Siet van dese namen bov. op vers 3.

14

Sy sonden dan henen ende namen Ieremia uyt den ²⁸ voorhove der bewaringe, ende gaven hem over aen ²⁹ Gedalia, den sone Ahikams, des soons Saphans, dat hy hem henen uyt brachte nae huys: also ³⁰ bleef hy in ’t midden des volcks.

28 Siet bov. 38.28. maer naderhant wert hy gehaelt uyt het midden der gevangenen, die op den wech waren om nae Babel gevoert te worden.

29 Siet 2.Reg. 25. op vers 22.

30 Ofte, woonde, verkeerende onder den volcke, ende woonende in sijn eygen huys, want hy daerna eerst tot Gedalia te Mizpa gekomen is. Siet ond. 40.4, 5, 6. alwaer verhaelt wort, dat Ieremia, om dat hy sich tot Gedalia noch niet en hadde begeven, met andere gevangene al een stuck weegs was wechgevoert.

15

Het woort des HEEREN was oock tot Ieremia geschiet, als hy in den voorhove der bewaringe besloten was, seggende:

16

Gaet henen, ende spreeckt tot Ebedmelech den Moorman, seggende; Soo seyt de HEERE der heyrscharen, de Godt Israëls; Siet ick sal mijne woorden ³¹ brengen over dese stadt, ten quade ende niet ten goede: ende sy sullen te dien dage ³² voor u aengesichte zijn.

31 Dat ick gedreygt ende voorseyt hebbe, sal ick volbrengen.

32 D. mijne woorden sullen vervult worden voor uwe oogen, dat ghy ’t aensiet.

17

Maer ick sal u te dien dage redden, spreeckt de HEERE: ende ghy en sult niet overgegeven worden in de hant der mannen, voor welcker aengesichte ghy vreest.

18

Want ick sal u ³³ sekerlick bevrijden, ende ghy en sult door ’t sweert niet vallen: maer ghy sult uwe ³⁴ ziele tot eenen buyt hebben; om dat ghy op my ³⁵ vertrouwt hebt, spreeckt de HEERE.

33 Hebr. bevrijdende bevrijden.

34 D. leven, als bov. 38.2.

35 Dat ick u soude beschermen tegen alle de vyanden van mijnen knecht Ieremia, dien ghy om mijnent wille hebt by gestaen ende verlost uyt sijnen noot. siet bov. 38.7, 8, etc.