Biblia, dat is: De gantsche H. Schrifture, vervattende alle de canonijcke Boecken des Ouden en des Nieuwen Testaments (Statenvertaling 1637)

Het xxiiij. Capittel.

Godt beveelt Mose, Aaron, Nadab, ende Abihu, tot hem op den berch te komen, vers 1, etc. ’t volck belooft de Wetten des Heeren te gehoorsamen, 3. Mose bouwt eenen Altaer, ende twaelf pilaren, 4. hy besprengt den Altaer met het bloet der offerhanden, 6. Mose ende de Ouderlingen des volcx sien den Heere, 9. Godt belooft Mose de twee steenen tafelen der Wet te geven, 12. Aaron ende Hur wort midlerwijle de sorge over ’t volck bevolen, 14. Godt verschijnt op den berch Sinai, als een verteerende vyer, 16. Mose blijft 40 dagen ende 40 nachten op den berch, 18.

1

DAerna seyde ¹ Hy tot Mose, ² Klimt op ³ tot den HEERE, ghy ende Aaron, ⁴ Nadab ende ⁴ Abihu, ende ’t seventich van de Outste Israëls, ende buygt u neder van verre.

1 T.w. Godt.

2 T.w. na dat ghy de boven-verhaelde geboden den volcke sult voorgedragen hebben.

3 D. tot my.

4 Dese waren Aarons outste soons, sy zijn naderhant van het vyer des Heeren verslonden. Lev. 10.1, 2. om datse vreemt vyer offerden.

4 Dese waren Aarons outste soons, sy zijn naderhant van het vyer des Heeren verslonden. Lev. 10.1, 2. om datse vreemt vyer offerden.

2

Ende dat Mose alleen sich naedere tot den HEERE, maer dat sy niet en naederen: ende het volck en klimme oock niet op met ⁵ hem.

5 T.w. Mose: oock met de outste: het volck most beneden aen den voet des berchs blijven, doch de outste gingen als ten halven wege, ende sagen eenichsins de heerlickheyt Godes. vers 9, 10. maer Mose ginck tot boven op de spitse des berchs in de duystere wolcke, vers 18.

3

Als Mose ⁶ quam ende verhaelde den volcke alle de woorden des HEEREN, ende alle de rechten: ^a doe antwoordde al dat volck met eene stemme, ende sy seyden, ⁷ Alle dese woorden, die de HEERE gesproken heeft, sullen wy doen.

6 T.w. van den berch in het leger.

a Exod. 19.8. ende 24.7. Deuter. 5.27.

7 Dit sprack het volck, niet wetende de onmogelickheyt van de onderhoudinge der wet, die door het vleesch kranck is, Rom. 8.3.

4

Mose nu ⁸ beschreef alle de woorden des HEEREN, ende hy maeckte hem des morgens vroech op, ende ⁹ hy bouwde eenen Altaer ¹⁰ onder aen den berch: ¹¹ ende twaelf colomnen, nae de twaelf stammen Israëls.

8 T.w. na dat hyse den volcke mondelinge hadde voorgedragen, vers 3.

9 T.w. tot een gedenck-teecken des opgerichten verbonts tusschen Godt ende het volck, als Genes. 31.45.

10 T.w. aen den voet des berchs.

11 Om haer indachtich te maken des verbonts met Godt opgericht.

5

Ende hy sondt ¹² de jongelingen der kinderen Israëls, die brand-offeren offerden: ende offerden den HEERE danck-offeren van ¹³ jonge ossen.

12 D. de eerstgeborene, die Priesters, of offeraers waren, tot dat de Leviten, (die in de plaetse der eerstgeborenen genomen zijn, Num. 3.41) tot het Priesterlick ampt verordineert zijn geworden. Het Hebr. woort Iongelingen, en beteeckent niet altoos die jonck van jaren zijn, maer oock die gene, die bequaem waren om dienst te doen, ’tzy in de kercke, politye, krijch, ofte voor hare ouders ofte vrienden.

13 Ende oock van andere beesten. Hebr. 9.19.

6

Ende Mose nam de helft ¹⁴ des bloets, ende sette het in beckens: ende de helft des bloets sprengde hy op ¹⁵ den Altaer.

14 T.w. der geslachte beesten.

15 Oock op het boeck, Hebr. 9.19.

7

Ende hy nam het ¹⁶ boeck des verbonts, ende hy las het voor de ooren des volcx: ende sy seyden, Al wat de HEERE gesproken heeft, sullen wy doen, ende gehoorsamen.

16 Siet vers 4.

8

Doe nam Mose dat ¹⁷ bloet, ende sprengde het op ’t volck: ende hy seyde: ^b Siet, [dit is] het bloet des verbonts, ’t welck de HEERE met u lieden gemaeckt heeft ¹⁸ over alle die woorden.

17 T.w. de ander helfte des bloets.

b Hebr. 9.20. 1.Pet. 1.2.

18 T.w. die in het boeck des verbonts geschreven staen.

9

Mose nu ende Aaron klommen opwaerts, oock Nadab ende Abihu, ende ’t seventich van de Outste Israëls.

10

Ende ¹⁹ sy sagen den Godt Israëls, ende onder sijne voeten als ²⁰ een werck van Saphyr-steenen, ende als ²¹ de gestaltenisse des hemels in [sijne] klaerheyt.

19 T.w. teeckenen der tegenwoordicheyt Godes vers 15, 16. want noyt mensche en heeft Godt in sijn wesen gesien, Exod. 33.20. ende 1.Tim. 6.16.

20 D. timmeragie, gebouw. And. als het werck eens plaveysels van Saphyren.

21 Hebr. het lichaem.

11

Doch ²² hy en streckte sijne hant niet tot ²³ de afgesonderde der kinderen Israëls: maer sy ²⁴ aten ende droncken na dat sy Godt gesien hadden:

22 D. hy en sloech noch en plaechdese niet, gelijck hy gedreycht hadde, cap. 19.12. want dit mael deden sy het uyt bevel Godes, vers 1. ende 9.

23 Verstaet de outste des volcx, van de welke gesproken wort vers 1. ende 9. And. Vorsten, Overste.

24 D. sy bleven fris ende gesont, met haer eten ende drincken sulcx bewijsende.

12

Doe seyde de HEERE tot Mose, Comt tot my op den berch, ende weest aldaer: ende ick sal u steenen tafelen geven, ende de wet, ende de geboden, die ick geschreven hebbe, om haer te onderwijsen.

13

Doe maeckte hem Mose op, met Iosua sijnen dienaer: ende Mose klam ²⁵ op den berch Godes.

25 T.w. op den berch Sinai.

14

Ende ²⁶ hy seyde tot de Outste, Blijft ghy ons hier, tot dat wy weder tot u komen: ende siet, Aaron ende Hur zijn by u, ²⁷ wie eenige saken heeft, sal tot de selve komen.

26 T.w. doe hy uyt het leger scheyde, om tot den berch te gaen.

27 Hebr. die meester van woorden of wercken is.

15

Doe Mose op den berch geklommen was: ²⁸ so heeft een wolcke den berch bedeckt.

28 Dit was een teecken der tegenwoordicheyt Godes, of het schoon met schrick ende met vreese geschiet is. 2.Chro. 6.1. Hebr. 12.18. Siet oock Exod. 19.9.

16

Ende de heerlickheyt des HEEREN woonde op den berch Sinai, ende de wolcke bedeckte ²⁹ hem ses dagen: ende ten sevenden dage riep hy ³⁰ Mose uyt het midden der wolcke.

29 T.w. den Heere, ofte, Mose, ofte den berch.

30 T.w. Mose alleen, selfs en was Iosua met Mose niet, als de Heere met hem sprack.

17

Ende ^c het aensien der heerlickheyt des HEEREN was als ³¹ een verteerende vyer ³² op het opperste dies berchs inde oogen der kinderen Israëls.

c Hebr. 12.29.

31 Dit diende daer toe, om de overtreders des wets eenen schrick aen te jagen, Deut. 4.24.

32 Hebr. op het hooft.

18

Ende Mose ginck in het midden der wolcke, na dat hy op den berch geclommen was: ende Mose was op dien berch ³³ veertich dagen, ende veertich nachten.

33 T.w. sonder eten of drincken, Exod. 34.28. Deuter. 9.9, 18.