| |
| |
| |
Abram treckt met Sarai, Lot, ende grooten rijckdom uyt Egypten weder nae 't lant Canaan, ende slaet sich neder by Bethel, vers 1. Abram ende Loth, vermits veelheyt van haer beyder have ende vee, mitsgaders harer Herderen twist, scheyden van malkanderen, 5. Lot treckt nae de schoone lantstreke van Sodom, 10. Godt verschijnt Abram, ende wederhaelt sijne beloften, 14. Abram reyst, op Godts bevel, om 't lant Canaan te besien, ende slaet sich neder by Hebron, ende bouwt den Heere eenen Altaer, 17.
| |
1
ALso tooch Abram op uyt Egypten nae 't Ga naar margenoot1 Suyden, hy ende sijne huysvrouwe, ende al wat hy hadde, ende Lot met hem.
| |
2
Ende Abram was Ga naar margenoot2 seer rijck; in vee, in silver, ende in gout.
| |
3
Ende hy ginck Ga naar margenoot3 volgens sijne reysen, van 't Suyden tot Ga naar margenoot4 Bethel toe, Ga naar margenoota tot aen de plaetse daer sijne tente Ga naar margenoot5 inden beginne geweest was, tusschen Bethel, ende tusschen Ga naar margenoot6 Ai;
| |
4
Tot de plaetse des Altaers, dien hy in 't eerste daer gemaeckt hadde: ende Abram heeft aldaer Ga naar margenoot7 den Ga naar margenootb naem des HEEREN aengeroepen.
| |
5
Ende Lot, die met Abram tooch, hadde oock schapen, ende runderen, ende tenten.
| |
6
Ga naar margenootc Ende dat lant Ga naar margenoot8 en droechse niet om t'samen te woonen: want hare have was vele; so dat sy t'samen niet en konden woonen.
| |
7
Ga naar margenoot9 Ende daer was twist tusschen de Herders van Abrams vee, ende tusschen de Herders van Lots vee: Ga naar margenootd Oock Ga naar margenoot10 woonden doe de Canaaniten, ende de Pheriziten in dat lant.
| |
8
Ende Abram seyde tot Lot; En laet doch geene twistinge zijn tusschen my, ende tusschen u, ende tusschen mijne Herders, ende tusschen uwe Herders; Ga naar margenoot11 want wy zijn mannen broeders.
| |
9
Ga naar margenoot12 Ga naar margenoote Is niet het gantsche lant Ga naar margenoot13 voor u aengesicht? scheydt u doch van my: so ghy de slinkerhant Ga naar margenoot14 [kiest], so sal ick ter rechterhant gaen: ende so ghy de rechterhant, so sal ick ter slinkerhant gaen.
| |
10
Ende Lot hief sijne oogen op: ende hy sach de gantsche vlackte der Ga naar margenoot15 Iordane, datse die geheel bevochtichde: eer de HEERE Sodom, ende Gomorra, verdorven hadde, was sy als den Ga naar margenoot16 hof des HEEREN, Ga naar margenoot17 als Egyptenlant, als ghy comt tot Ga naar margenoot18 Zoar.
| |
11
So koos Lot voor hem de gantsche vlackte der Iordane, ende Lot trock tegen 't Oosten, ende sy werden gescheyden, Ga naar margenoot19 d'een van den anderen.
| |
12
Abram [dan] woonde inden lande Canaan; ende Lot woonde inde steden der vlackte, ende sloech tenten tot aen Sodom toe.
| |
13
Ga naar margenootf Ende de mannen van Sodom waren boos, ende groote Ga naar margenoot20 sondaers tegen den HEERE.
| |
14
Ga naar margenoot21 Ende de HEERE seyde tot Abram, na dat Lot van hem gescheyden was: Heft nu uwe oogen op, ende siet van de plaetse daer ghy zijt, Noordwaerts, ende Suydwaerts, ende Oostwaerts ende Ga naar margenoot22 Westwaerts.
| |
15
Ga naar margenootg Want Ga naar margenoot23 al dit lant, dat ghy siet, dat Ga naar margenoot24 sal ick Ga naar margenoot25 u geven, ende uwen zade Ga naar margenoot26 tot in eeuwicheyt.
| |
16
Ga naar margenooth Ende ick sal u Ga naar margenoot27 zaet stellen als het stof der aerde: so dat, indien yemant het stof der aerde sal connen tellen, sal oock u zaet getelt worden.
| |
17
Maeckt u op, wandelt door dit lant in sijne lengte, ende in sijne breedte: want ick sal't u geven.
| |
18
Ende Abram Ga naar margenoot28 sloech tenten op, ende quam, ende woonde Ga naar margenooti aende Ga naar margenoot29 eycken bosschen van Ga naar margenoot30 Mamre, die Ga naar margenoot31 by Hebron zijn; ende hy bouwde aldaer den HEERE eenen Altaer.
|
-
margenoot2
- Hebr. Seer swaer. Also gevoelde Abram de waerheyt van de Goddelicke belofte. hy meynde slechs den honger te ontgaen, ende hy wert noch daer en boven soo verrijckt.
-
margenoot3
- D. volgende de wegen, ende plaetsen, door de welcke hy te vooren nae Egypten gereyst was. Siet bo. 12.9. ofte: hy reysde nae dat 'tvervoeren sijner goederen, ende het voortgaen sijner beesten dat lyden conden.
-
margenoot9
- Siet cap. 21. ende 26. alwaer van gelijcken twist gesproken wort.
-
margenoot10
- Dewyle de oude ingesetene niet veel plaetse in een quartier des lants voor den vreemden over en lieten, so en konden Abram ende Lot, die seer machtich in vee, ende daer over by den inwoonderen buyten twijffel benijdt waren, niet wel te samen in een oort hare behoefte van weyden vinden: waer uyt niet alleen twist onder den herderen van Abram ende Lot geresen is, maer oock hen swaricheyt van de Canaaniten overcomen konde. Siet ond. 21.25. ende 26.15, 20, 21.
-
margenoot11
-
Wy zijn mannen broeders, niet alleene nae den vleesche, want ick u oom, ende ghy mijn neve zijt, maer oock nae den geest, want wy eenen Godt dienen, ende met onsen twist de ingesetene ergeren, ende onsen Godts-dienst schande aendoen souden.
-
margenoot12
- Sulcke maniere van vragen beteeckent groote versekeringe. alsoo ond. 20.5. Exod. 14.12. Iud. 4.6.
-
margenoot13
- Dat is; voor u open, om van u gebruyckt te mogen worden. siet gelijcke maniere van spreken, ond. 20.15. ende 34.10, 21. ende 47.6.
-
margenoot14
- Dit woort is hier in gevoegt uyt het volgende vers 11.
-
margenoot15
- Dit is de naem eener riviere bevochtigende het lant van Canaan, ende spruytende uyt twee Fonteynen aen het gebergte van Libanon, dewelcke genaemt worden Ior ende Dan.
-
margenoot16
- Hier mede wort verstaen den hof Eden, welke Godt geplant hadde, ofte den Hof des Heeren, dat is een uytermaten schoon Hof; gelijck het Leger Godes. 1.Chron. 12.22. Godes bergen. Psal. 36.7. De Cederen Godts. Psal. 80.11. de worstelingen Godts. onder cap. 30.8. dat is, seer groote. Het woort Godt betekent hier uytnementheyt.
-
margenoot17
- Siet Ezech. 31. alwaer een vergelijckinge gemaeckt wort tusschen de vruchtbaerheyt van Egypten, ende Assyrien.
-
margenoot18
- Hebr. Tsohar, een stadt gelegen ontrent Sodom, ende Gomorra, dewelcke desen naem heeft gekregen als Lot daer in vluchtede. ond. 19.23. zijnde te vooren genoemt Bela. ond. 14.2.
-
margenoot20
- Hebr. Sondaers tegen den Heere seer. niet tegenstaende de groote boosheyt der Sodomiten, ende andere omliggende, verkoos Lot dese Lantstreecke, van wegen hare schoonheyt. And. voor den Heere. Vergel. bov. 6.11. ende 10.9.
-
margenoot21
- Godt troost Abram over het vertrecken van sijnen Neve, ende de verkiesinge der schooner Lant-streecke.
-
margenootg
- Bov. 12.7. ende 15.7, 18. ende 17.8. ende 26.4. Deut. 34.4. Act. 7.5.
-
margenoot23
- Niet dat hy doe gantsch sach, maer dat hem gantsch belooft wert.
-
margenoot24
- Wel tot eene aerdsche herberge voor u vleeschelick zaet, maer oock tot een teecken des Hemelschen vaderlants voor u geestelick zaet: vergelijckt Hebr. 11.9, 10, 14, 15, 16.
-
margenoot25
- T.w. u het recht tot het aerdsche Canaan, ende uwen zade nae den vleesche te sijner tijt, de dadelijcke besittinge: daer na u, ende uwen geestelijcken zade, hier het recht tot het Hemelsche Canaan, ende hier na de eeuwige besittinge des selven, alles uyt genade.
-
margenoot26
- D. eenen langen tijt, te weten tot dat de Messias, het zaet der segeninge, uyt uwen vleesche geboren zijnde, het werck der verlossinge op aerden sal volbracht hebben. Het Hebreeusch woort wort onder andere beteeckeningen dickwijls genomen voor den gantschen tijt der Wet. Siet ond. 17.13. ende 48.4. Psalm 132.14. Ofte, Eygentlijck in eeuwicheyt ten aensien van 't Geestelick Canaan ende het geestelijck zaet.
-
margenooth
- Ond. 15.5. ende 17.4. Deut. 10.22. Ierem. 33.22. Rom. 4.17, 18. Hebr. 11.12.
-
margenoot27
- Abrams zaet, ende het stof der aerden, worden vergeleken met malcanderen, ten aensien niet van een gelijck getal, maer van een groote menichte, die by de menschen ontelbaer is; siet diergelijcke maniere van spreken, Ond. 15.5. ende 22.17. ende 32.12.
-
margenoot28
- D. in 't reysen ende vertrecken sloech hy hier ende daer, sijne tenten op.
-
margenoot30
- Dese Mamre was een Amoriter, woonende by Hebron. siet ond. 14.13, 24. ende is dese te onderscheyden van More. bov. 12.6.
-
margenoot31
- Ofte; die te Hebron is, welcke stadt te deser tijt was genoemt Kiriath-Arbe, ofte de Stadt Arba, maer na der hant Hebron. Siet ond. 23.2. ende 35.27. Num. 13.23. Ios. 14.15. 2.Sam. 5.5.
|