[Nummer 2]
In Memoriam Professor Dr. J. van Mierlo S.J.
Het bericht van overlijden van Prof. Dr. J. van Mierlo S.J. schokte de redactie van Spiegel der Letteren, die bij dit verlies van een trouwhartig en scherpzinnig medewerker bovendien het heengaan van een voorbeeldig beoefenaar van het letterkundig onderzoek betreurt. Niet alle stellingen en veronderstellingen van J. van Mierlo konden zonder tegenspraak worden opgenomen in de wetenschap. Hiertoe was bij alle zucht naar objectiviteit zijn geest te levendig en te oorspronkelijk. Bij herhaling heeft hij zijn inzichten gewijzigd, soms om ze te verzoenen met zijn eigen vondsten, soms om ze te onderwerpen aan de gevolgen van een onderzoek door anderen. Kon hij zijn standpunt fel verdedigen in de polemiek, toch bewaarde hij hoge eerbied voor de werkkracht en het karakter van tegenstanders. In de persoonlijke omgang toonde hij zich altijd minzaam en dienstvaardig.
Zijn levenswerk bracht in veel opzichten verandering in het geldende voorkomen van de Middelnederlandse letterkunde. Tegen de opvatting, dat zij grotendeels door ontlening aan Franse bronnen of door navolging van Franse voorbeelden zou tot stand zijn gekomen, streed hij met vurigheid. Begrip en waardering voor de geschriften van Hadewych kregen door zijn werkdadigheid een eigen taak in de schatting van de gehele stof. Zonken hierdoor de grote leerdichters van de middeleeuwen naar een lagere plaats, ze verloren daarbij zijn speurende aandacht niet. Tal van teksten of tekstgedeelten belichtte hij helder door ze te vergelijken met overeenkomstige geschriften of plaatsen. Hierbij eiste hij eerbiediging van de vindplaats. In zijn strijd tegen willekeurige wijzigingen beklemtoonde hij de rijkdom van schakering in het Middelnederlandse taalgebruik. Overtuigd voorstander van eerbied voor de overlevering, schrok hij voor critische tekst-behandeling niet terug, waar die hem aantoonbaar nodig leek. Van dit inzicht getuigde hij nog in zijn laatste bijdrage.
Zijn liefde voor zijn vak vloeide voort uit zijn liefde voor zijn taal en voor zijn land. Die samenhang gaf aan zijn overtuiging een warmte mee, waardoor zijn beweringen ook lezers voor zich innamen, die ze niet voetstoots konden delen. Hij was in de rijke zin van dit woord: een goed mens.
De Redactie
Auteursrechtelijk beschermd