| |
XXX
Int capitel dat voor desen
Staet ghescreven ./ machmen lesen,
Hoe dat god van hemelrike
Heit verwonnen moghentlike
Onsen tempteerre, den helschen viant,
Ende roofde hem, also ict vant,
Van alte male der moghenthede,
Die hadde up de menschelijchede.
Daer te voren god als man
Den helschen duvel ooc verwan,
Daer ic hier te voren of zeide,
Zo dat hi gheene moghentheide
Hadde ./ den lechame ons heren
Met enigher zonde te tempteren.
Ende nu rooft hine van al zire machte,
Die hi hadde up onse gheslachte,
| |
| |
Ende hier of zo moochdi horen
In een capitel hier te voren.
In dit capitel zal ic dan
Scriven up, dats mi god jan,
Hoe onse vrouwe verwan ooc desen
Bi compassien, also wij lesen.
Altoos hadde marie int herte
Grote compassien / vander smerte
Ons heren ./ ende onthilt voorwaer
Al dese dinghen, die volghen hier naer.
Die scaerpe naglen entie onzoete,
Die dor staken ons heren voete,
Die dorboorden ooc onse vrouwe
Haer helighe herte met groten rouwe.
Die glavie, die ons heren zide
Dede marien zulke smerte,
Dat zoe haer steken dochte in therte.
Die utermaten scaerpe doren
Daer ic of sprac hier te voren,
Die in thooft van onsen here
Ende preckelden zo onzochte,
Staken gods moeder, als haer dochte,
In hare herte in waerre woort,
Zo dat hare dochte al doorboort
Ende dorsteken ende ghewont
Van dien doorne talre stont.
Dat scaerpe zweerd, die scaerpe woorde,
Die onse here vanden iueden hoorde,
Ende onverdient van hem spraken quaet,
Dit dorsnijt ende dor gaet
Onser vrouwen ziel ende lijf,
Als oft waer zweerd of knijf.
Ghelijc dat, na der latijnsche lere,
Den viant verwan onse here
Bi ziere passien ende pine,
Zo heift ooc die moeder zine
Verwonnen den helschen viant
Bi compassien, es mi bekant,
Ende moghentlike tonder ghedaen
Ende heift haer selven ghedaen aen
Die wapine ons heren passien mede,
Daer zoe mede wapende haer lede.
| |
| |
Dat was een edel wapen cleet
Daer zoe haer mede heift bereet,
Om sterkelijc te striden mede
Jeghen sviants moghenthede,
Dien zoe verwan, na mijn verstaen,
Ende heiftene zelve tonder ghedaen.
Dese weerde moeder, als ict weet,
Dies dus jeghen den viant street
Ende heift zine macht ghedestrueert,
Was wilen wel ghefigureert
Bi enen wive, die hiet judith,
Van welker staet ghescreven dit
Beleghen hadde in waerre dinc
Daer judith in wonende was,
Van wies minne wart bevaen
Dese olyfernus harde zaen
Ende sprac: hi zoude laten bliven
Die stede ./ mocht hi van dien wive,
Die judith hiet, lude of stille
Van haer ghecrighen zinen wille.
Als dit judith heift verhoort,
Ghinc zoe met haesten rechte voort
Ende pareerde haer over scone
Ende zette up haer hooft een crone.
Hare voete ende al hare lede
Hadzoe wel verchiert mede.
| |
| |
Ende die over bitter dranc
Yzope / wijn . ende myrre ghemanc;
Die bedinghe gods es mi bekant,
Doe hi bat voor zinen viant;
Dat roupen gods, also ict weet,
Dat sturten zijnre tranen heet,
Ende dat hi in vreimder dinc
Den moordenaer te ghenaden ontfinc
Doe hi hem om ghenaden bat,
Ende al dat hi sprac na dat;
Hoe hi van ziere liever moeder
Sinte jhanne maecte behoeder
Ende als ziere moeder wachten hiet;
Ende dat die zonne haer scinen liet,
Dat zinen gheest gaf onse here,
Ende longius, diene stac met ghere
Die wart ziende, es mi bekent,
Die te voren hadde ghesijn blent;
Die erde beefde ende wart beroert,
Des tempels cortine es ghescoort,
Zo deden ooc te male die steene;
Zijns bloeds sturten met water ghemene,
Ende centurio zeide properlike:
"Dits de gods zone warachtelike";
Ende hoe vele graven zijn ondaen,
Die berch van calvarien zonder waen,
Die .xxx. penninghe, dats waerhede,
Daer onse here vercocht was mede,
De welke niet verlost ne was
Vanden hemelschen drochtijn,
Met andren pinen ende met desen,
Die god leet also wij lesen,
Heift hare ghewapent onse vrouwe
Met haren bitterliken rouwe,
Ende als onse voorvechtighe machtich
Met gods gracien zere crachtich,
Heift zoe verwonnen, es mi bekant.
Ende tonder ghedaen onsen viant.
In dese vrouwe mach dan wel wesen
Scrifture vervullet, die wi lesen,
Die aldus luut na mijn verstaen:
O maria, "du zuls noch gaen
| |
| |
Up aspis, dats up een serpent,
Ende basiliscus", daer bi bekent
Es de viant ./ in goeder trouwe,
Daer up zal gaen onse vrouwe.
"Die drake ende die liebaert
Wort onder dine voete ghetart,"
Daer wi den duvel ooc bi verstaen,
Daer zal maria met voeten up gaen,
Ende du, sathanas, zuls benyden
Hare voetstappen tallen tiden,
Ende zoe zal nochtan, dies ghelooft,
Onder voeten tarden dijn hooft.
Dit was ons wilen bediet wel
Bi enen wive die hiet jael,
De welke was, zo zeide men mi,
Eens mans wijf abels cynei,
Die enen man, als ic versta,
Die gheheeten was sisara,
Met enen naghel in waerre woort
Zijn hooft boven heift dorboort.
Dese man, nader historien lere,
Die was prinche vanden here
Eens coninx, die jabin hiet.
Te vechtene ende te wesen fel
Up die kindren van jsrahel
Ende dede hem dach na dach
Uploop ende quaet, daer hi mach.
Ten laetsten es hi in waerre woort
Met enen naghele doorboort
| |
| |
Dor den timpel van zinen hoofde
Van jael, die hem zijns lijfs roofde.
Ende aldus in deser ghelike
Gods moeder van hemelrike
Heift ooc aldus, es mi bekant,
Den helschen duvel onsen viant
Metten naglen, also ict las,
Doorboort ./ daer mede ghenaghelt was
Onse lieve behoudre cristus.
Als sysara was dood aldus,
Was van ziere moeyenesse fel
Verlost dat volc van jsrahel.
Ende als die viant verwonnen zij
Van onser vrouwen, zo es hi
Altonder / ende es, des ghelooft,
Gheheelike ende al gherooft
Van altemale der moghenthede,
Die hi hadde up de menschelichede.
Maria ooc wel beteekent sij
Bider coninghinne thamari,
Die tyerum den coninc wreet
Met enen zweerde zijn hooft of smeet,
Die menighen had brocht ter doot
Ende had die begherte zo groot
Om der lieden bloetsturtinghe,
Dat hine mochte met gheenen dinghen
Van lieden te doden zijn verzaet,
Ende up elkerlike sprac hi quaet
Ende hi vacht ooc wredelike
Met ziere machte up elc rike.
Jeghen elken hi strijt beghaert
Ende hi gheenen mensche ne spaert,
Wat dat hi ghecrighen mochte,
Zijn bloet sturte hi onzochte.
Ten laetsten was ghevanghen hi
Vander coninghinne thamari,
Die hem ghereet zijn hooft ofslouch
Ende waerpt, als mi tlatijn ghewouch,
In een vat ./ vul, dats waerhede,
Menschenbloeds, ende dus zoe zeide:
Maec di van menschenbloede zat,
Want ic weet voorwaer wel, dat
Dune mochts in dijn leven quaet
Van menschenbloede niet zijn verzaet.
| |
| |
Ende aldus die helsche viant
Begheerde ooc, es mi bekant,
Der lieder doomenesse zo zere,
Hine mochts zat werden nemmermere.
Ten laetsten, also ict bekinne,
Vinckene die hemels coninghinne,
Die bi cristus pijnlijchede
Ende met hare compassie tonderdede,
Ende heift onsen viant quaet
Met ewegher doemenesse verzaet,
De welke doemenesse, zo ict weet,
Hi ons lieden hadde bereet.
O zoete jhesu, hemels drochtijn,
Ghef ons metter hulpen dijn,
Dat also moeten verwinnen wij
Den viant ./ dat wij daer bi
Moeten verdienen in dijn rike
Met di te wuenen ewelike.
|
|