Verantwoording van de uitgave
In deze kritische uitgave hebben wij de tekst van
Een scone leeringe om salich te sterven
getranslittereerd en gecollationeerd met behulp van een fotokopie; bij
twijfelgevallen raadpleegden we het origineel. De tekst is weergegeven
inclusief alle inconsequenties in de spelling. Alleen op de volgende punten
zijn veranderingen aangebracht.
Pagina-indeling en regelverdeling van de incunabel zijn niet
gehandhaafd. De foliumaanduiding is in de marge aangebracht. Afbrekingen aan
het eind van een regel zijn aaneengeschreven, ook als in de bron een
afbrekingsteken ontbreekt; wanneer een afbrekingsteken ontbrak, hebben wij
gekozen voor twee woorden indien die woorden elders in de tekst ook gescheiden
voorkwamen; wij hebben een en ander niet per geval verantwoord. Andere
aaneengeschreven woorden (‘vanden’, ‘alssi’) zijn weergegeven als in de bron.
Abbreviaturen zijn zonder onderstreping opgelost. Zetfouten zijn verbeterd; men
zie hiervoor de Lijst verbeterde Zetfouten. In de bron is in sommige gevallen
‘w’ in plaats van ‘uu’, ‘u’ in plaats van ‘v’ (en omgekeerd) gebruikt;
hetzelfde geldt voor ‘i’ en ‘j’. Wij hebben ons, zonder verantwoording, aan de
nu gebruikelijke schrijfwijze aangepast.
Hoofdlettergebruik en interpunctie zijn in overeenstemming met de
huidige regels gebracht; de initialen zijn weergegeven door grote letters die,
als in de bron, twee regels hoog zijn. De interpunctie kwam in veel gevallen
neer op interpretatie van de tekst. Het paragraafteken
is vervangen door ¶. Korte opschriften, zoals ‘ghebet’, in
het Sterfboek meestal iets geïsoleerd geplaatst, zijn door ons gecursiveerd. De
met rode inkt aangebrachte onderstrepingen van enkele passages en opschriften
hebben wij als gebruikssporen opgevat en zijn dus niet opgenomen; zie hiervoor
paragraaf 6 ‘Druk’.
De annotaties bestaan voornamelijk uit woordverklaringen. Waar dat
nuttig leek, is een korte toelichting gegeven; taalkundig commentaar ontbreekt.
Alleen wanneer te verklaren woorden en namen een tijdlang uit het zicht zijn
gebleven, is opnieuw een voetnoot gemaakt. Om op corrupte plaatsen toch tot een
juist begrip van de tekst te komen, hebben we de corresponderende passage
gegeven uit de sterfboeken aangeduid als ‘
Sterfboek 1492, Cambridge’ en ‘
Sterfboek 1512,
Antwerpen’. De vele citaten waren, zeker als de
bron ervan onvindbaar was, moeilijk te begrenzen; hier zijn knopen doorgehakt.
Van de bijbelcitaten, ook die niet als zodanig vermeld zijn, is in de meeste
gevallen de corresponderende tekst gevonden en in de annotaties opgenomen. Wij
kozen hiervoor een moderne, goed bereikbare vertaling
Auteursrechtelijk beschermd
