De Saksenspiegel in Nederland

Van den de een guet heft in der were ghehat iaer ende dach wan he antworden sal ende wanneer nycht. XXXVII. (III. 38.)

Wat een man inder were heeft gehat jaer ende dach, daer en derf hi thant niet voor antworden of men hem beclaghet ⁸). Die vrouwen en sal men niet verwisen wt hoers mans goet ⁹) die een kint draghet eer si des ghenesen is. Hoefdele ende ¹⁰)

[p. 162]

tekstkritische noten

morghengaven en ervet gheen wijf bi hoers mans live, tensi dat se dat ontfanghen heb na hoors mans doot. Dat wijf en ervet ooc gheen tymmer ¹) op hoor erfghenamen ²) dat op hoor lijftucht staet, tensi datse dat af breke bi horen live ³) ende sette dat op hoor eyghen erve of op hoor leengoet ⁴). Sterft ooc eens mans wijf, wilkoer nichte hoor gherade nemet ⁵), die sal van den gherade den man gheven sijn bedde also als dat stont doe sijn wijf noch leefde, enen disch ⁶) mit enen dischlaken ende die banc mit enen pellen ⁷) ende den stole mit een cussen ⁸).

Dat is om der vrucht wil diese draeght, want na dien dat se wael stonde wt den goede te wisen, doch so en mach men die vrucht die se dracht niet wt den goede wisen, want dat is een erfghenaem totten goede. Genesen, dat is eer si horen kerkganc ghedaen heeft. Moesdelen ende morghengave, want dat dit die vrouwen nemen, dat is hem ghegheven van sonderlinghen ghenaden, ende sonderlinghe ghenade en mach gheen man erven. Alle tymmer hoort daer die stede hoert ende sal bliven bider stede.
Want als ooc de man wael opter vrouwen lijftucht die tymmeringhe verbeteren moet, so moet hi dat oec wel argeren.

1) gebouwe. L.
2) erffgenamen. Gr. 2.
3) sy en slyte yt af by erme live. L.
4) ock breke by hores mannes leve ende sette dat. G. tense dat se dat aff breke by horen lyve ende sette dat op hoer leenguet offt op hoer erve. Gr. 2.
5) nichtele oer gerade nympt. L.
6) ende den dysk mit. G. ende enen disch. Gr. 2.
7) pole. G.
8) berichten syn bedde als yt stant by synes wyves levene unde synen dischlakene, synne banck myt enen pelle und synen stoel myt enen kussene. L.
9) op enen man dee hem nicht betalen en mach. Gr. 2. mit rechte vor gherichte op eenen man de hem nicht betalen. G.
10) nycht gegelden en kan noch borgen setten L. noch ghene borghe setten. G.
11) den man antworden voir dat gelt. L.