De Saksenspiegel in Nederland

Van denghenen de van beclaghet waer om een guet dat he roeflich besittet ¹). XXV. (II. 25.)

Wort een man ²) beclaghet om een goet, dat hi roofliken besit, daer men die hantachtighe daet bewisen mach ³), ende wordt die rechter daer toe mit recht ghetoghen ⁴), so sal hi volghen al thant ende rechten den clagher, als om den roof ende over den rover ende sijn onrechte daet. So sal die rechter den ghenen daer die claghe op gaet dat rooflike goet ontweldighen, indien dat hi die claghe niet weder en spreect mit recht ⁵). Ende wat die rechter niet en rechtet noch niet vol rechten en mach, daer sal die coninc rechten wanneer hi eerst coomt op Sassenscher aert, indien dat men der claghen tuuch hebben mach ⁶).

[p. 98]

tekstkritische noten

Niement en sal hem selven rechten, dat is niement en sal sijn selfs rechter wesen, want wie sijns selfs rechter waer ende neem dat guet mit ghewelt, dat gaet hem anden hals na Sassen recht, tensi dat hi dat dede terstont of in der vlucht als men hem dat goet bename.
Dit is tegens sommighe doren ende ghecken, die daer segghen, wat een man of ghestolen of gherovet wort daer sal die rechter den derden penninck of hebben die dat rechtet. Och leider, hoe du dat recht vernemest, seg nu doch, waerom sal die rechter den derden penninc daer of hebben? Segstu voir sinen arbeit, so spreke ic, dat dat rechten dat hi rechtet, sal ghescien om des rechtes leen dat hi daerof hevet.

1) Van pennyngen ende wanner men nye pennynge slaen sall. Gr. 2.
2) een nye here coempt. Gr. 2.
3) an die hant. Gr. 2.
4) enen scillinger. Gr. 2.
5) den pennynck hevet he verloren. Gr. 2.
6) valsche penning so hefft he de penninghe verloren ende anders nicht. Hefft he ock der penninghe meer so gheet hem dat an de hant ten se dat he der penninghe ghewere hebben moghe. G.
7) valsches tughes betien. G.
8) na orme rechte dyewyle ne mach he neman valsches thyen dair hie wandel umme dorve doen. L
9) pundich even zwaer und lyke wyt. L.
10) Nyeman. L.