De Saksenspiegel in Nederland

Van denghenen de ghewere lovet in den gherichte ende de nicht leesten moet ⁴). XV. (II. 15.)

Welc man ⁵) voir gherichte mit recht vordert alsulke saken daer hi ghewere ⁶) om loven moet, lovet hi die ende coomt een ander daer ende vordert die selve sake mit recht, ende en mach die ghene die de ghewere lovede den anderen niet of wisen mit recht, soe moet hi die vorderinghe ⁷) vri laten den daer niet toe en boert mit eenre were bothen. Ende hi moet den

[p. 88]

tekstkritische noten

rechter te boten ¹) gheven een werebothe ²), dat is sijn vordere hant daer hi die were mede lovede of sijn halve weerghelt. Lovet een man ghewere to der hervede of gherade of enighe varende ³) have, wort hem ander were ghebreck, also datse ghebroken wort, so broeket hi den rechter ende latet die have mit bothen ⁴).

Hi wil hier oec nu bewaren ofter een waerlose dat is wanholde ghesciede. Ende worde een verbothet ende opghebeurt van denghenen die daer niet toe boerden, hoe men dan doen soude, dat leert hi ons nu hier.
Alsulke saken dat is om dootslach of om lemmenisse.
Men en mach hem niet hogher theen dan als gescreven staet, want wie wat voor gherichte lovet, die en lovet niet sinen wedersaken mer hi lovet den rechter. Ende op den so sullen si hoers rechts theen. Ende die rechter en mach niet hogher manen dan als dat recht bescreven heeft, tensi dat hem meer ghelovet is. Worde dese ooc trouweloos beseit, so worde hi hogher ghetoghen dan dat recht bescreven heeft. Want verloer hi sijn ere dat waer hogher dan of hi sijn hant verlore.

1) broken. G. Gr. 2.
2) were buete. G. Gr 2.
3) andere varende. G.
4) unde mach dan yene dye dye gewere gelovet hevet dessen affwysen myt rechte hie moet syne vorderinge laten myt eyner weerbote unde moet den rechtere wedden weerbote dat is syne vorder hant daer hee dye weer mede lovede eder syn halve weergelt. Lovet aver eyn man eyne gewere de dair herwede eder erve vordert eder vrouwen dye gherade vordert eder yenighe varende have, wort een an der were brake borst dat sye em gebroken wort myt rechte sye weddet den rechter daerumme und latet oer have myt boeten. L. wort hem anders gheweghert also dat ze ghebroken wort, so breket he den richter ende laet de have myt bothe. G.
5) We vor den anderen waren sal van wondingen ende van. Gr. 2.
6) de hem bestaet. G.
7) belivet offte wondet. G,
8) welcke dat men op hem beredet mit kampe. G.