De Saksenspiegel in Nederland

Oft eyn man eeden vor scult lovet wanneer men de losen sal ⁷). X. (II. 10 § 3.)

Binnen ghebonden ⁸) daghen so en moet men niet zweren, dan om enen vrede ⁹), ende ooc om den man die inder hant-

[p. 78]

tekstkritische noten

achtigher daet ghevangent wort. Wie den vrede breket in ghebonden daghen den en mach die verbindinghe niet helpen ¹), alsoe doet ooc die kerk ende dat kerkhof ²) aen der daet die men daer om ³) doet. Wat men anders claghet ⁴) in ghebonden daghen dat moet men wel rechten, behalven over ongherichte of misdaet, over denghenen die daer te antworde is ⁵). Ende die rechter sal hem dat bieden dat hi die scult beken ende betale te rechter tijt ⁶) of dat hi die versake ende daervoor swere. Die rechter en moet niet dinghen, dats rechte daghen holden, in ghebonden ⁷) daghen. Ende waer men ooc eden lovet die sal men terstont leysten sonder vertoch of totten ⁸) naesten rechtdach die daer naest comt ⁹).

Dat sommighe claghen niet voortgaen en moghen, ende dat om sommigher daghen wil, die ghebonden sijn wtter vrese Gods als te beden, ende dat sijn ghebeten ferien, dat sijn rusteldaghen.
Ghebonden daghen die dat recht gift dat sijn sommighe heylighe daghen ende daerin moet men niet rechten. Also en moet men ooc in den bedeldaghen niet rechten. Die sonnendach is die alre heylichste vierdach ende die hoochste. Hier so saltu weten, dat die kerc ende dat kerchof alle misdadighe luden bescermen sal, wtghesproken vijfterleye luden, ioden, eyghenluden die hem mit wapen weren willen, kerckebrekers, vrouwenvercrachters, overhorige lude. Die ooc van desen in die kercke vlien die en moet men niet bewaren.
Wat men anders claghet daer meent hi alsodanige dinghen mede daer gheen pin of en comt. Men en sal daer bi niet al diegheen, die daer sculdich sijn te comen, bieden datse daer comen sullen, opdatse Godes dienst verwaren moghen, mer mitten ghenen die bi den rechter geseten sijn, daer moet hi wel rechtdaghen mede houden. Ende ist ooc sake dat die antworder die eden thant wil doen, die clagher moet se wel horen.

1) den beschermet dye gebundenen daghen nycht L.
2) die kerke ende de kerchoeff offt an der daet Gr. 2.
3) daer ynne G.
4) wat men anders doet claget Gr. 2.
5) dat mach die richter wael rechten over den man die daer to antworde is L.
6) unde berade to rechten tyden L.
7) dingen dat to rechte dagen holden in gebondenen Gr. 2.
8) moet nicht dinghe dat is recht daghe holden in ghebundenen daghen. Ende wor men ock eden lovet de sal men terstont leesten sunder vertoch offt tho den G.
9) Nycht en moet he aver dyngen bynnen gebundenen dagen waer men aver eede lovet dye sal men leesten to hant eder to den neesten ungebundenen daghen L.