De Saksenspiegel in Nederland

Woe men de schult wynnen mach voer gherichte van den de dar nicht rechtplichtich en is ¹). XCI. (I. 70 § 2.)

Claghet een man om scult die daer niet ieghenwoordich ²) en is noch dincplichtich en is so sal men hem ontbieden van des gherechtes weghen dat hi die scult betale over XIIII nachten of die scult mit recht te ontwisen of wederspreken. Doet hi des niet, men sal hem mit recht daer voor panden, ende dat pant sal men te borghe doen emmer driewerven over XIIII nachten of men dat weder te borghe begherende is ³). Begheert

[p. 69]

tekstkritische noten

men des niet te borghe so sal men dat doch houden ses weken, verantwoort noch ontwiset ¹) hi des niet binnen dier tijt, daerna en mach hi die scult niet ontwisen, tensi dattet hem echte noot beneme, ende dan so mach men dat ooc wt setten ²) voor die scult of vercopen, indien dat ment niet voor die scult wtsetten en mach. Wort daer yet over die scult, dat salmen denghenen wedergheven die ghepant is, ende ontbreect daer yet an so salmen daer voort over panden also langhe ³) dat die clagher sijn gelt al vol weder hebbe.

Dincplichtich, dat is die daer niet tot dien gherichte en behoort.
Hoe sal die rechter enen man bieden die tot sinen gherichte niet sculdich en is te comen? Want waer hi sin rechter, so waer hi sculdich tot sinen gherichte te komen, ende en is hi des niet sculdich, so en is hi ooc syn rechter niet, ende so en mach hi ooc over hem niet ghebieden. Ende merck, dat ooc dat ordel niet en bindet dat sijns selfs rechter over di niet en geeft. Dat saltu also ontweren ende ontrichten, dat sommighe horen doch wael totten gherichte, die doch niet dincplichtich en sijn, also als alle goederhande luden inder mercken, die daer horen tot der mercgraven gherichte. Nochtan so en horen si van rechte tot sinen ghedinghe niet.
Men sal hem ontbieden omdat hi daer niet sculdich is te wesen. Ende daerom en is hi niet onghehoorsam den gherichte of hi daer niet en is.

1) verantwoerdet ende ontwyset Gr. 2. ende ontwyset G.
2) ende daer so mach men oec dat pant wtsetten Gr. 2.
3) went so langhe G. went so lange dat de clager Gr. 2.
4) Van den de om een quade sake beclaget wort ende nicht tegenwordich en is. Gr. 2.
5) beclaghet wort mit tughe de daer nicht yegenwoerdich en ys G.
6) altohant G. Gr. 2.
7) als het wal gescheyt Gr. 2.