De Saksenspiegel in Nederland

Wo men by conynges banne richten sal. LXXVIII. (I. 59).

Bi des conincs ban en moet gheen man dinghen nochten ⁴) tensi dat hi den ban eens van den keyser ontfanghen ⁵) heb. Ende wie den ban eens ontfanghen heeft, die en derfs anderwerve ⁶) niet ontfanghen al sterft die keyser ⁷). Binnen eenre voghedyen en mach gheen ban wesen des conincs meer dan een ⁸). En wie ooc bi coninghes ban dinghet of rechtet ende den ban niet ontfanghen en hevet, die breket sijn tonghe ⁹). Ten moet oec gheen grave bi des conincs ban dinghen ¹⁰) of rechten, wil onechte dinck hebben, behalven sijn sculteten.

[p. 55]

tekstkritische noten

Ende sal hem voor dien te rechte bieden ¹), daerom sal hi den sculteten des eersten oordeels vraghen, of het dinck of rechtens tijt is, ende daerna, of hi in den ghedinghe ende gherechte verbieden mach slaghe, slete ende onlost ²). Wanneer hem dat oordel ghevonden wort, so claghe elc man dat hi claghen wil mit sinen voirsprake ³). Ende dat daerom dat hem gheen man an sinen recht en versume ⁴).

Bi conincs banne dat is bi conincs dwanghe.
Want die rechter sal buten openbaer brueken wesen, die ander lude broeken rechten sal, en sonder alle misdaet ende scult als hi rechten sal, ghelyc een Priester die ter missen waert gaet.
Onder coninghes banne sal men voir middach rechten of werf beghinnen. Ende die rechters sullen nochteren wesen als si rechten sullen.
Dincslechtich dat is dat gheen man wech gaen en sal sonder oorlof des rechters.

1) yt en mach neen grave echte dynck hebben aen synen schulten doer dat hee syck vor eme tho rechte beden sal L.
2) off yt dyncktijt sy. Daerna off hie verbieden moghe dynckslete ende onlust L. slege ende onlost Gr. 2.
3) myt vorspreken Gr. 2.
4) in echte dingk hebben sunder sine sculteten vor den he hem to rechte beden sal. Daerom sal he den sculteten des ersten ordels vraghen of het dingh tyd zy, darna off he vorbeden mach dingstheghe ende unlust. Wanneer hem dat ghevonden wort so claghe malck wat he claghen wil mit vorsprake ende dat aldar umme dat hem nemant en versume G.
5) Wo een man sonder vorsproken wel klagen ende antworden moyt Gr. 2.
6) moet een man wal antworden off he hem den scaden trosten wil G.
7) diwile he nicht en vecht an syne wort G. als so lange als he an syn wort nicht en lydet Gr. 2.
8) den men allererst byddet ende ghenen anderen Gr. 2.