De Saksenspiegel in Nederland

Van papen ende van moniken ende wat guede dat de pape delet mit sinen broder. ¹⁰) XXXV. (I. 25.)

Die papen delen dat erve mitten broederen ende die broeders en delent niet mitten moniken ¹¹). Wort een kint binnen sijn iaren te monic ghemaect, dat kint mach wel wtgaen bijnnen sinen iaer ¹²) ende behouden lantrecht ende leenrecht. Beghift hem ooc een man die tot sinen iaren ghecomen is,

[p. 26]

tekstkritische noten

die heeft hem selven ghewijst van lantrecht ende van leenrecht. Ende sijn leen is den heren ledich, want hi heeft den heerscilt opghegheven, indien dat men des tuuch hebben moghe van den monike dat hi ¹) begheven was of van sinen ghesellen die hem in den leven ghesien hebben, al is hi weder wtghegaen binnen enen iaer, als grawe moniken recht ende sede is. Ende is gheheten een proveliaer. Heeft hi hem ooc begheven buten sijns echte wives wille ²) ende wint si hem mit recht weder wt den cloester of leven, so behout hi sijn landrecht ende niet sijn leenrecht daer hi of ghegaen is ³).

Dat die papen mitten broderen delen, dat is erve. Maer dat leen en mach hi niet mit hem deelen.
Als een pape spreken up erve op enen leyen, dat moet hi doen mit waerliken recht.
Dat die broeder niet deelt mitten moniken, dat is daer om dat die moniken der werelt versaect hebben. Si sin doet voor der werelt ende hebben den eyghendom versworen.
Men sal die moniken dwinghen in den oerde te bliven, die mit vrien wil daer in gegaen sijn.

3) dar hi Gr. 2
2) buten syns wyffs wille G 2.
3) add. wante dye man mach synen heerschilt neder leeghen buten syn wyves wyllen unde volboert L.
4) ende vordaen ende vortert G. het overige weggelaten. I. 26 is zoowel in de Groninger handschriften als in het Leidsche geplaatst achter I. 32, even als in den tekst. Zie XLIII.