De Saksenspiegel in Nederland

Van varende have wer men de erven sal oft kynt sterft. XXXVI. (I. 25 § 5.)

Sterft een kint of begift men dat binnen sinen iaren, wie dan des kints varende have onder hem heeft, die sal die have antworden den ghenen daerse alre eerst op erven moghen na des kints doot, ten si dat die have mit des ghenes wil is verteert ende verdaen den si aensterven mach ⁴).

Twierleye doot. De eerste dat is die natuerlike doot; die ander doot dat is van rechte also, of hem een man begheve in een cloester.
Een man wort gewijst in eenre besittinghe of macht eenes gudes, dat coemt toe drierleye wijs. Ten eerster of dat guet enen man an stervet, so wert hi des terstont een heer. Ten andere male so wijst men enen man in die macht ende besittinghe eens guets als om der claghen wil die hi daer op

[p. 27]

tekstkritische noten

claghende is. Ten derde male so wijst men een man in die besittinghe des guets al daer om dat hi des guedes een behoeder is. Ende also ist hijr dat men den erfgenaem ander nicht en antwordet dan die varende have, want die have behovet hoede dat mense bewaren.
(Namelijk totdat het zeker wordt of het kind al of niet in het klooster blijft).

1) Opschrift uit Gr. 2. G. heeft geen opschrift.
2) Yewelick wyff van ridders art ervet twier wegen dat erve an den naesten maech ende oer gerade ander neechste nychten die oer van wyff halven wat ys L.
3) ende dat hervede aen den naesten zwaertmaech, ontbreekt in Gr. 2.
4) herwede, erve off gerade L.
5) den rechter eder den vronenboden off hie yt eysschet L.
6) ende hi waren dat off hem daer yenich man myt rechte to spreken Gr. 2.
7) ende theen ende spreken dat gued an myt rechte. Ende ist dat dat gued gheen man an en spreket bynnen der tyd, so keert de rechter dat gued dar nae an syne bate ende nutte G.