De Saksenspiegel in Nederland

Wat to der morghenghave hoert ¹). XXXIV. (I. 24.)

Na dien dat die weduwe die herwede ghegheven heeft den erfgenamen, so sal si nemen hoer morghengave. Ende totter

[p. 25]

tekstkritische noten

morghengave hoort alle veltpaerden, runderen, seghen ende swyn die voor den herden gaen, tymmer, ghetuynde ende ¹) ooc meste zwyn, daertoe so neemt si al dat totter gerade hoert. Als alle scapen, gansen, kisten mit op ghehogheden leden, ²) gaern, bedden, poluen, cussen, linnen laken, dischlaken, beddelaken, dwalen, potten, ketelen, pannen, kannen, becken, ³) luchteren, vrouwen clederen, vingherlinghen, armgolt, souteren ende ander boken die tot Gods dienst behoren, die vrouwen te lesen pleghen ⁴), ommehanghe ende alle ghebonden vate, dit hoort altemael tot vrouwen gerade. Noch so sijnre meer cleynoden die den vrouwen toe horen als borstelen, scaren, spinrocken ⁵) ende al ghesneden laken tot vrouwen clederen. Gout noch sulver, onghewrocht noch ghewrocht, en hoort totter vrouwen gherade niet. Ende al dat boven dese benoemde dinghen is dat hoort altemale totter erve. Ende wat van dese voirscr. dinghen ⁶) wtgheset is bi des doden tiden ⁷) ende lyve dat losse dieghene, of hi wil, dien dat aen bestorven is ende van recht hoert te lossen ende anders niement, ⁸) als du wel proven moechste ⁹).

Nu wil hi segghen wat die gheen nemen sullen die van der spillsiden totten erven gheboren syn.

1) tuente tymmer ende G. tymmers tyninge ende Gr. 2.
2) upgehavenen leden L. opghehangheden leden G.
3) frauen becken Gr. 2.
4) boken de tot godes denste horen de weduwen to lesen plegen Gr. 2.
5) de vrouwe gherade ende noch ys manich clenode dat hem also wel to hort, als borstelen, scaren ende spegelen, alle ghesneden laken G. Noch is manich klenode dat daerto hoert des ick nycht sundertlic nome alse borsten, scharen, - spegele L.
6) vorgescreven dingen Gr. 2.
7) bi der doden synne G.
8) ende anders nemant to losen Gr. 2.
9) als du wal proven macht G.
10) Wo die papen dat erve deelen mytten broderen ende de monnic nicht. Gr. 2.
11) De pape delet myt synen broderen ende de broder en delet nicht myt den moniken G.
12) iaren. G. Gr. 2.