De Saksenspiegel in Nederland

[p. 20]

tekstkritische noten

1) Opschrift uit Gr. 2 ontbreekt in G.
2) ofte ander vee dat se hebben G. add. Morgengave moet ock een wyff behalden up die hillighen aene tuch L.
3) add. myt der erven gelovede L,
4) ende in den rechten hant dat loven dar dat ynne licht in yewelicker stede in deen der dar konighes ban ys G.
5) Opschrift uit Gr. 2 ontbreekt in G.
6) Lyftucht en mach gheen man vrouwen breken na ghebornen erven noch nement up den dar dat gued op stervet G.
7) ovetbome L.G. Gr. 2.

Wat morghengave dat een huesman geven sal. ¹) XXIX. (I. 20 § 8.)

Alle die ghene die van ridders aert niet en sijn die en moghen horen wive niet meer gheven te morghenghave dan dat beste paert of anders dat beste vie dat se in den huse hebben ²). Men moet oec wel vrouwen eyghen gheven tot horen live ³) toe, hoe ionc datse sijn. Ende dat sal men loven in des rechters hant daer dat eyghen in ghelegen is in een yghelike stede in dien dat daer conincs banne is ⁴).

Dryerhande gaven werden ghegheven om des echtes wille. Die eerste gave heet arra, dat is dat trouwescat Deze gave wert ghegheven voer dat echte, - dat moet diegheen twivout wedergheven daer die scelinghe an is dat dat echte niet voert en gaet, sterft oec een van desen so ghift men dat slechts eenvoud weder. - De andere gave die man gift die is gheheten in legibus sponsalis largitas. Ende die gave behout een vrouwe opten heylighen. - Die derde gave is gheheten donatio propter nuptias, dat hiet eene gave om des echtes willen. Dese gave sal ghelyc wesen der medegaven, wilkoer medegave an den anderen ontbreect dat sal an dat lyfghedinghe ontbreken. Dese gave en mach die man buten der vrouwen wil niet vercopen dattet standvastich blive, tensi dat der vrouwen also veel weder bewijst worde in smans anderen goede.