De Saksenspiegel in Nederland

Van boeten en ander dinc. CLXXIX. (III. 45.)

Nu verneemt alre lude weerghelt ende boete. Vorsten, vrye heren ende scepenbaer lude ⁶) die syn ghelyc in boeten ende in wereghelde. Doch eret men ⁷) die vorsten ende die vrie heren mit ghelde te gheven ende gheeft hem twalef ghulden penninge te boeten, der yghelyc een drye penninghe silvers weghet ⁸), dat penninc wichte goudes neemt men voer twee zilvers ⁹) dies waren die twalef penninghe dertich scillinghe weert. Den scepenbaren luden ¹⁰) geeft men dertich scillinghe te boeten pondigher ¹¹) penninghe, dier sullen twintich scillinghe ene merc ¹²) weghen, hore wereghelt syn achte pont. Iewelyc wijf hoers mannes ¹⁸) halve boete nadien si gheboren is. Die man is oec mombaer syns wives te hant alse si hem ghetruwet is. ¹⁴) Dat wyf is oec des mannes ghenotinne te hant als si

[p. 101]

tekstkritische noten

in syn bedde tret. ¹) Na des mannes dode is si ledich van des mannes rechte.

1) dat bed treedet O. als sy bi hem te bedde gaet C.
2) gifft man wyff scillinghe te boeten O. die der officialen of scultoren recht soeken dien gheeft men oec vyftien scillinghe te boeten C.
3) ende ander vri lude syn lantzate geheten die O. ander vry luden off lantseten ghehete dats die C.
4) vyff scillinghe te boete O.
5) ne gheen pont A. ende neghen pont W. ende IX pont oer wergelt O. ende neghen pont îs hoer weergelt C.
6) misgreep is der daghewarten boete O. mesgreep dat is hoer dachwerken boeten te weten die om dachloen arbeiden C. der daghewerken boete W.
7) ander stae eens vadems langhe O.
8) geboren moet van nagel to nagel O.
9) elke naghel sel een buddel hebben ende elken budel twaelf scellinghe C.
10) ofte die onecht geboren O. eñ die în onnechte gheboren C.
11) een voder haltes als twe O.
12) trecken moghen C. getrecken moghen O.