De Saksenspiegel in Nederland

Van den rike. CLXXVIII. (III. 44.)

Te Babilonien verhief hem dat rike ⁵), dat was gheweldich over alle lant, die te voerde Tyrus ende wandelde dat rike in Persyam, daer stontet want an Darium, dien voer seghede Alexander ende kereden an Krieken.⁶) Daer stontet also langhe wants hem Romen onderwant ende Julius keyser wert. ⁷) Noch hevet sich Romen behouden daer van dat wereltlike zweert ende van sinte Peters halven dat gheestelike zweert. Daer omme heten si dat hoeft alder werelt. ⁸) Onse vorderen ⁹) die hier te lande quamen ende die Doringe verdreven¹⁰) die hadden Alexandres here ghewesen,¹¹) om hore hulpe hadde ¹²) hi bedwonghen al Azia. Doe Alexander sterft ¹⁸) doene dorsten si hem nie te lande wert verheffen dor des landes hate, ende

[p. 100]

tekstkritische noten

scepeden mit drien hondert kelen, die verdreven alle ¹) op vier ende vijftich, dier selver quamen achte te Prusen, twalef bezaten Rugiam, vier ende twintich quamen hier te lande. Doe der so vele ²) niet en was dat si mochten den acker werken, doese die dorincssche ³) heren sloeghen ende verdreven, doe lieten se die baere ⁴) ongheslaghen ende bestaden hem den acker tot also ghedanen rechte alsen noch die laten hebben. Daer af quamen die laten, van den laten die verwrachten an haren rechte, syn comen die verwrachten. ⁵)

1) verdorven alle W.O.C.
2) doe er so vele A. doe soe veel O. doe hoer niet soe veel een was C.
3) doernitsche heren O. doernischsche heren sloghen C.
4) bueren W. geboer O.
5) van den lande van den laten vervrachtent an horen rechten syn commen die verwrachten O. ende dus quamen die laten die nu eyghen luden hieten van die laten syn ghecomen die onverwrachten an horen recht sint syn die verwrachten daer wedder af ghecomen C.
6) vorsten vriheren ende scepenbaer vriheren ende scepenbaer lude O.
7) eermen die vorsten ende die vriheren met gelde O. doch eert men die vorsten ende vrye heren mit dat men hem gout ghevet want men gheeft hem twaelf gouden penninghen te boete C.
8) der yegelic een drie penninghen sulvers weghet W. penninghe wycht gouds O. die elc drie penninghen wichtes wesen sullen sulvers wicht C.
9) dat pennig wichtes gouts dat rekent men voer twe sulvers C.
10) die scepenboer vrie luden C.
11) pindigher O. ponder C.
12) marck O.C.
13) wyf heeft hoers W. hevet oers mans halve bote O.
14) als hi si getruwet heet O.