De Saksenspiegel in Nederland

[p. 49]

tekstkritische noten

1) so wie dat vonnisse besceldet ende dat niet een vervolche C.
2) moet daer om wedden O.
3) beropen C. ende dengenen des ordel hi bescouden heeft en geens beroepens ordels moet men aen wt eenre grefscap ende eenre marke al O.
4) bescouden vonnes C.
5) soeken C.
6) in dat marchgravscap C. in der maerkt geen O.
7) sel mens mede voer die coninc comen C.
8) soe wie ordels bevraget O.
9) ende des niet wys een is C.
10) dat hys niet en weet C.
11) als den genen gedinget is O. ghedinghet is W. als den ghenen dach heeft nadat hy ghedaghet was C.
12) een swave C.
13) een vonnis ende gaet des an syn rechter hant C. an sine vorderen hant niet ende A.
14) syn vorderen hant ende andere mere O
15) dat ordel behout die igelick verseget men weddet O. dat vonnis ende de verwonnen man weddet C.
16) nymans vechten C. niemant noergent vechten O.
17) een vonnis ende die ghene wystet na syn beste wetenheyt C.
18) hi en liet daer niet omme O.
19) volbort O. volboert W.
20) wedder seit yemant ende wyset een ander vonnes C.

Van den selven. LXXXVII. (II. 12. § 5.)

Wie dat ordel scelt ne coemt hi niet ¹), hie moeter omme wedden ²) den rechtere ende denghenen syn boete gheven des ordel hi bescouden ³) heeft. Ne gheens beroepens ⁴) ordels moet men tien ⁵) wt eenre greefscap in eenre marke, al hebbe die greve die greefscap van den mercgreve. Dit is daer omme dat inder marke ⁶) ne ghene conincs ban en is ende hore recht twiet. Daer omme sal mens oec voer dat rike tien ⁷). So wien ordels ghevraghet ⁸) wert ende des niet vinden en can ⁹), daer sal hi syn recht toe doen, dat hys niet vinden en can ¹⁰). Hi wints dach also langhe als den ghenen ghededinghet is ¹¹) daer dat ordel op gaet. Scelt een zasse ¹²) een ordel ende tiet hys an sinen vorderen hant ¹³) ende an die meerre ¹⁴) menie hi moet er selve omme vechten mit hem zevenden synre ghenoten weder ander sevene. So waer die meerre menie seghe vecht, die behout dat ordel. Iewelic versighet man ¹⁵) weddet den rechtere ende gheeft dien boete, die op hem ghevochten hevet. Om ordel ne moet nieman nerghen vechten ¹⁶) dan voer den rike. Vraghet men enen man eens ordels ende vint hyt na sinen sinne, so hyt rechtest weet ¹⁷), al syt oec al onrecht, hine lidet daer neghene noot omme ¹⁸), wederspreket een die welboert ¹⁹) ende vint een ander ordel ²⁰), so welc hore die meerre

[p. 50]

tekstkritische noten

volghe hevet die behout syn ordel, ende blivens beide sonder wedde ¹) want hore nieweder des anders ordels bescout ²).

1) scade C.
2) want oerre niet weder des ander ordel beschilt O.
3) een onrecht O.
4) ende wil des comen daer ic van rechte sculdich ben te comen C.
5) vonnis soe ick mit recht begheren sal C.
6) den O.C.
7) benken niet en syn gecoren O.
8) die gene diet eerste ordel vint O. die dat voer vonnes ghewyset heeft C.
9) dat bidde hi te holden O.
10) ende biede des te comen daer hi sculdich is te comen ende begheer daer bodden toe C.
11) en sal men die volle gheboert vraghen C. in geenre valbort vragen O.
12) hi en moet en geen ordel beroepen. O. hy en moet gheen vonnes bescelden C.
13) als hi van den werf coemt C.
14) Men verniet an ongherecht W.
15) wel gherecht A. Nu verneempt om onrechte wellick gericht daer over gaet O.