Het Roode Zeil. Jaargang 1

[p. 211]

Ontferming.

Verscheidene maanden na elkaar heb ik in dezelfde straat eene onbekende vrouw ontmoet. Nu eerst geef ik er mij rekenschap van hoe zij dagelijksch voorbijging, met lichte, rappe stappen, steeds op hetzelfde uur. Zij kwam en telkens herkende ik haar tusschen de boomen der verre kruisbaan. Gedurende de stonden waarop zij den afstand kortte, maakte zij deel uit van den peiselijken uchtend.

De gevels stonden dof in schemerend purper, of grijs in donkeren regen, of geel in ieverige zon: de vrouw naderde purper, of grijs, of zonnegeel. Altijd verscheen zij blij en jong; nochtans rijp bloeide de leeftijd in hare tamelijke hooge gestalte, waarvan gracielijke lijnen de gevulde vormen vereenigden tot een ietwat zwaren zwier; eens trof het mij dat fijne rimpelkens in een halven kring onder hare oogen lagen en zijwaarts openstraalden naar hare slapen; op een anderen dag stelde ik vast dat noch haar voorhoofd, noch haar wangen eenige groeve droegen en dat haar kin niet in het minst dubbel gezonken was; de vonk in haar oogen en haar veerkrachtige stap - zij wiegde een weinig de heupen - schenen haar echter het meest een tintelende jeugd

[p. 212]

bewaard te hebben. Dikwijls liep zij voorbij in vroolijke gedachten bezig, want haar lippen bleven half open op haar schitterende tanden, gelijk de lach van een roode bloem. Te midden der witte rei fonkelde een gouden tand. Het gebeurde mij gedurende een gansche week niets anders te zien dan het zuiver reepje ivoor in den frischkleurigen mond, met dat luttele plakje goud. Maar dan viel mijne aandacht soms weer op hare kleedij, die nooit tot een verregaande modeuitbundigheid oversloeg. Haar bloezen vooral een donkere wijnroode, droeg zij echter laag uitgesneden om den roomigen hals, waarboven haar breed gelaat een klaarte als van Rijnschen meidrank hield. Een hand was met perelgrijs zeemvel geschoeid, en zwaaide zij lichtjes, terwijl zij de andere vlak onder haar hart droeg. Het dunkt mij dat ze daar iets omknelde.

Met een melkboer, - die immer zijn kannen laat kletsen op een arduinen drempel, - met een meid, - die koper kuischt aan een massieve poort, - en met een paar aardenwerkers, - die zwijgend gaan onder hun wegend alaam, - vormde de vrouw de ziel van den groeienden morgen. Mijne blikken keerden van den een naar de andere: nu eens bemerkte ik hoe de vloeren broek van een der aardewerkers gelapt en herlapt was, dan eens herlas ik voor de honderste maal ‘Sidol’ op het fleschje koperglans, dat de meid naast haar groote voeten staan had, of ik zag al eens een roos aan de borst der vrouw. Maar verder ging ik onoplettend voorbij, keek soms weer in eens naar den hemel, die klaarde, sluimerde of gulden werd. Het was de morgen die zich eenvoudig in al zijne verscheidenheid voltrok. Zoo waait

[p. 213]

de wind ook aan: hij zwelt en wappert en flapt over het hoofd en eenmaal weg is alle herinnering aan hem uitgewist en in de aandacht komt de zon, of een kindergezichtje, of een lawaaierige tram, of een verstuivend blad uit de laan aan het einde der straat.

Aldus ging het mij dag aan dag. Verleden Woensdag is de vrouw weggebleven. Het regende met trage eentonigheid en waterige lichtspegelingen hielden mij derwijze bezig, dat ik nauwelijks aan haar eens dacht. Den volgenden dag moet ik een boek gelezen hebben, want ik herinner mij niet in het minst of de straat een ander kleur of een ander wezen vertoonde. Zoo is de levenslustige verschijning, die mij steeds voorbij trad met een vagen lach, - licht en bescheiden als de goede geur die even naast u walmt, - weggebleven in een rustigen overgang, welke mij geen verwondering en geen nieuwsgierigheid baart.

De straat leeft de teederheid van den morgend uit zonder hare harmonieuse aanwezigheid. Een effen blauw waait over de huizen en een zwakke klaarte groeit aan den hemel. - Achter mij gaan de aardewerkers, waarvan een zijn benagelde schoenen op de steenen doet kletsen; zij stappen een gelijke maat. - Het geronk van een tram loopt langs den zoemenden draad. Ik verdiep mij moeilijk in het herrekenen van oude schulden.

Opeens herken ik aan het einde der straat, den gang van de vrouw. Zij treedt wat trager dan naar gewoonte, maar het licht gewieg deint over hare gestalte. Haar aangezicht schijnt niet de halve-schemering van wit gelijk altijd. Ik zie haar heel en al duister alsof voor mijn oogen plotselings zwarte nevels werrelen en nochtans

[p. 214]

bemerk ik duidelijk hoe, waar zij langs gaat, de blauwe tinten verklaren en het licht verheldert. - De tram snort voorbij en verbergt mij de levensblije vrouw. Deze stonden vallen mij lang. Het valt mij op hoe zij nu komende is buiten den kring der dagelijksche morgenharmonie. Achter den tram, die stilstaat, beweegt zij: 't is me of buiten de sereene gebeurloosheid der uchtenden een vreemde gebeurtenis in aantocht is. Zij verschijnt weer, nu dicht bij mij.

Zij draagt wel een zeer gewoon kleed. Het kan dit van alle dagen zijn. Zij gaat zeer recht. Alleen haar hoofd nijgt wat.

Maar is er een ongeluk op haar toegeschoten of ben ik het die plotselings door een onbestemd verdriet bezocht word? Ik voel mijn hart leven in gansch mijn lijf. Mijn oogen branden van de tranen die niet willen komen. Het is wel deze vrouw die ervoer wat het beteekent mensch te zijn. Een hand is tegen hare zijde gedrukt, bijna aan haar hart. Die hand is een donkere vuist. Haar andere hangt moe langs haar dij. Haar aangezicht blekt als een groen gelaat. Onder haar oogen, tot op haar slapen bijna, duistert een zwarte schaduw, gelijk een put. Haar wangen staan op stijve rimpels gespannen, haar mond geperts. Iets verschrikkelijks is over dat wezen gegaan. De lach van maandag is uitgewischt. Zij schijnt klein geworden, nedirig rechtop en moedig in eindeloozen deemoed.

Nu nadert zij heel dicht. Zij gaat aan de overzij bijna geruischloos voorbij. Zij verkleint nog. Terzelfdertijd schijnt zij mij zeer dicht en ver..., om iets van haar schouders te nemen, en onbereikbaar. Ik keer mij om.

[p. 215]

Al de ontferming van mijn machteloos hart roept haar aan. Men bemint niemand zoo goed als een ongekende bekende, die met een raadselachtig leed beladen is.

Maar zij keert zich niet om. Zij gaat, lijk alle dagen bijna, maar met oneindig droeve berusting. Zij verwijdert zich meer en meer, nauw zichtbaar bewegend. Dan wordt zij stilaan blauw in den morgen. Ongekend leed, mijn hart is met u.

Maurice Roelants.