Roeping. Jaargang 36

[p. 311]

A. Mizée
Jacob

Toen Jacob haar voor de eerste keer zag brak zijn hart in tweeën en hij was verbaasd dat dat wat de mensen geluk noemen zeer doet.

Zij was zijn eerste liefde en misschien zou ieder ander hem zo meegesleurd hebben uit dat stuwmeer van zijn alledagbestaan, want hij was goed voor de mensen om hem heen, ook als ze hem belachelijk maakten om zijn verlegen, linkse manieren, die hem zoveel verkeerd lieten doen.

Zo onderging hij zijn eerste, felle verliefdheid als een ramp van overdaad.

Hij kocht bloemen voor haar van zijn laatste geld en hij dwaalde door de stad, verwachtend haar bij elke hoek te zullen tegenkomen. De steeds weerkerende teleurstelling duurde echter niet lang en toen hij zich opeens zag in een spiegelruit nam hij zijn hoed af voor zijn beeld en boog diep, want hij was van zichzelf gaan houden en voelde zich koning nu hij zozeer een vrouw kon liefhebben.

Marianne nam zijn bloemen en zag hoe hij tot in zijn ingewanden voor haar knielde. Zij was bang voor zijn overgave, omdat zij zich slechts wilde amuseren. Hij was voor haar een wolk die overdreef en zij zei hem: ‘Vanavond ben ik bezet’.

Maar hij ging toch naar de plaats waar zij elkaar altijd ontmoetten en hij zag haar aan de arm van een man die haar nam met zijn ogen.

Zijn schrik was groter nog dan voor de auto waarvan de woestgillende banden hem toevloekten. Hij liep langs de gracht en zag hoe zijn wereld zich draaide: alles liep omgekeerd door het water en verdronk tussen duizend scherven toen de wind er even over blies. Het grote meer in zijn hoofd liep over en hij verdronk in twee kleine tranen die uit zijn ogen braken.

Voor Marianne was de kennismaking met de nieuwe man een voorlopige verlossing van haarzelf. Haar vrouw-zijn nam slechts deel aan haar leven in zoverre het bereid was haar luxe te vergroten.

Zij verzorgde daarom haar lenig lijf en knap gezicht met dezelfde nauwgezetheid waarmee men de rijken der aarde ter aarde bestelt en gebruikte haar koele charme om zich te laten uitnodigen. Dit, gekombineerd met een middel-

[p. 312]

bare opleiding een scherp verstand, hadden haar een goedbetaalde kantoorbaan gegeven. Zij deed haar werk tot ieders tevredenheid. Alleen haar andere - ik -, diep begraven onder de aanbidders, de uitgaansavonden en de make-up, protesteerde.

Ze glimlachte bij de herinnering aan de man die ze de vorige avond voor een ander geruild had. Toch merkte ze dat deze herinnering haar ergens pijn deed, de enige pijn die ze in haar glanzende leven kende.

Het was tijd voor de middagpauze.

Ze wachtte een paar minuten totdat de grote stroom de deur uit zou zijn. Ze hield er niet van in zo'n massa te lopen, die rook naar eenvormigheid, veel kinderen en bioscoopvermaak.

De voorjaarszon buitelde haar in de gang tegemoet en eenmaal buiten genoot ze onbevangen en met kinderplezier van de gonzende stad. Ze zag het geheime leven in het water: iedereen was daar haar tegenvoeter.

Een straatveger, toegegroeid naar zijn bezem, riep: ‘Kijk maar uit, dame, voor je 't weet lig je erin’.

Vóór haar waren drie meisjes aan het touwtje springen en plotseling had ze zin om mee te doen, telkens even los van de aarde te zijn en haar haren naar de zon te zwaaien.

Hoog in de steigers klom een metselaar zingend naar de hemel. Een oude man schuifelde haar tegemoet en toen hij opkeek uit zijn gedachten zag ze dat hij dezelfde ogen had als Jacob en ze was weer terug bij die keer dat ze hem gezegd had: ‘Vanavond ben ik bezet’.

Haastig kontroleerde ze haar make-up en liep verder.

De meisjes hielden op met touwtje springen.

De zomer bleef een week in de lente wonen. De vogels gingen verschrikt aan de leg en Jacob zag hoe zijn poes dol met de kater stoeide.

Hij hield lange gesprekken met haar als hij moegewerkt was en geen zin in lezen had.

‘Jij bent een egoïst’, zei hij bestraffend tegen haar,’ je wilt geaaid worden, maar je aait alleen maar terug als je eten krijgt; je denkt net zover als je eigen staart lang is’. En hij streelde over het fluweel van haar witgeplekte voorpoot, maar hield verschrikt op toen hij merkte dat hij Mariannes hand wilde vasthouden.

Het beest keek hem stil aan.

‘Oh, ben jij Marianne’, zei hij verbaasd en hij kon het niet helpen en streelde haar toch.

Marianne had die week al haar wilskracht nodig om zichzelf te bewaken tegen het geweld van de andere man. Zij danste met hem die week, was met

[p. 313]

hem in de schouwburg en had een scherp plezier in het analytische gesprek daarna. Zij ging met hem naar een autotentoonstelling en kreeg een afkeer van het onaandoenlijke chroom en nikkel daar, de harde gezichten van de mannen die roken naar leer en een tegoed bij de bank. Zij dronk teveel op de cocktailparty daarna en braakte, ziek van ellende, thuis in de gootsteen. Maar zij ging de volgende dag door, stortte zich op haar werk als een kat op zijn prooi en vocht 's avonds met de man. Hij wilde haar bezitten zonder zichzelf prijs te geven. Misschien had zij van hem kunnen winnen als zij de strijd had willen verliezen, als zij de aanvulling van zijn schrijnend tekort had willen zijn.

Na een week deed hij haar weg als een versleten hemd.

‘Kijk’, zei Jacob tegen de kat, ‘de zomer gaat weer weg als een gast die te vroeg op het feest is gekomen. Blijf je nu nog met de kater stoeien en krijsen als hij te dicht bij je komt? Als je geen beest was zou ik een hekel aan je hebben, maar je zegt tenminste dankjewel als ik vriendelijk voor je ben. Jij hebt me wijzer gemaakt.’

De bel riep hem naar de deur.

Voor het eerst sinds vele jaren voelde hij woede toen hij Marianne voor zich zag.

‘Wat kom je doen’, vroeg hij zacht, maar zijn woede trok langzaam weg toen hij haar verlaten gezicht zag en de haat is een te zwaar wapen voor iemand die veroordeeld is om goed te zijn.

Hij nam haar jas aan en sidderde even toen hij haar schouder aanraakte en zijn boosheid in medelijden deed veranderen.

‘Oh, heb je een poes’, zei ze om maar wat te zeggen.

‘Wat kom je doen’, vroeg hij en was voor het eerst eenzaam in zijn eigen kamer.

‘Je bent alleen, dat zie ik aan je mond die niet meer ontevreden is. Je hebt dat gevecht zeker verloren van die man met die rechte rug en nu schreeuw je zoals mijn poes schreeuwt als de kater haar te na komt. Maar die poes krijgt straks kinderen. Jij krijgt geen kinderen en daarom heb je mij nu weer nodig en morgen een ander. Waarom durf je niet alleen te zijn?’

Hij schrok zelf van zijn woorden die hij als zware stenen optilde, maar hij zei ze zacht.

Hij wou nog zeggen: ‘Ik hou van mijn poes’, maar dat leek hem dwaas en in de plaats daarvan zei hij: ‘Ik zal even koffie gaan maken’.

Toen hij terugkwam was ze verdwenen.

De kat zat roerloos in de vensterbank en keek haar na.