Roeping. Jaargang 35

[p. 185]

[Nummer 4]

Joop van Breemen
Gedichten

Bomen I

Daar is dan de voormalige hiërarchie der bomen,
van oppermachtige hemeldiplomaten
gedegenereerd tot armetierige don quichotten.
Zie ze kwijnen in bermen en op trottoirs:
kleinburgerlijke lijfeigenen van de onverbiddelijke stad,
bleekzuchtige standwerkers van 'n onverschillige straat.
Toch, de prilsten onder hen bejubelen elke vroege lentedag
roekeloos als het nirwana der sferen.

Bomen II

De vrije bomen zijn oneindig meer dan Haydn of Bach,
goddelijk is de gebarentaal van hun ademend wezen,
hun geloof vertakken zij als organische levenskunst in de ruimte,
zij zijn de plantaardige fuga der sferen.
Waar zij ootmoedig hemelwaarts streven,
ontvouwt zich het rythmisch wonder der groei,
mysterie van de liefde gods die als vuur is
in de lucht, als water in de rotsen.

[p. 186]

De halszaak der minne

Wie in hoger beroep gaat van het slepend proces der minne,
hij zoemt alreeds de zomeravondmuggendans der eentonigheid.
Maar reizen elders de stoelen daglevens van mensenleegte,
voor mij is de halszaak der minne zaak van het hart geworden,
hart waarboven aan een zijden draad het beulszwaard hangt.
Koopman ben ik in liefde en aanverwante zaken:
opdat de zomen van eros mij naar binnen zullen vouwen,
breng ik lijnwaad dat met het licht des levens is ingelegd;
omdat de plooien der minne mij voor zich ingenomen hebben,
ben ik handelsreiziger geworden en leur met de dood.
Ach, ooit het geheim van zilvren weemoed te ontroven
aan het avondduister - als de maan zijn ivoren droomfluit heft
en het silhouet der bomen een onderwereld orpheusliedren zwijgt. -
Want zwarte vulkaankrater of neevlige bergcontour,
altijd wenkt het betoovrend landschap der liefde
mij verder en verder van huis.

[p. 187]

De kinderstraat

Als een kloek ligt de buurtkinderstraat
zich te koesteren in het late zomermiddaglicht.
Deze straat is het evenbeeld van die van vroeger:
beurtelings ontluisterd en geliefkoosd
door de eeuwige wisseling der seizoenen,
vertelt zij als een volksvrouw haar historie;
open boek van weemoed is zij, waarin vele naamloze
levens voetstapsgewijs staan opgetekend.
Zie, nu reeds dromen zij het eigen toekomstig perspectief,
de moedermeisjes van straks, zij die zich morgen
om een opgroeiend nageslacht zullen bekommeren;
zie die sloofse kindervrouwen, levensechte stuiverromannetjes
vol vlekken en ezelsoren, groezelige kaartspelen van illusie,
beduimelde reisroutes vol erotische halteplaatsen:
deze straat is uit verre zondvloed aangespoeld.
Kleuterhandjes wenken achter dakramen hun vaarwel
aan de grote wereld die als een arke noachs
geschut wordt in de sluizen van het ondergaande licht.
De hemel, alomtegenwoordig godsoog der tijden,
houdt mij de spiegel voor waarin heden en herinnering
dromenderwijs stuivertje wisselen.

[p. 188]

H.B.S.

Hoe barmhartig het zonlicht dat de pleisterplaatsen
uit mijn jeugd met kruislatten van tijd heeft dichtgespijkerd.
Zo de diergaarde van mijn H.B.S.-jaren
waarin ik als verre soortgenoot eenzaam en onwennig
tussen halfwas reebokken en stierkalvren verkeerde.
Wel heeft het wankel zelfbesef van toen reeds lang
plaats gemaakt voor basis van solider dromen, maar steeds nog
als ik deze plek passeer, licht herinnering het hoedje
waaronder weemoed zich metterwoon gevestigd heeft.

Terugziend, signaleer ik als sluimrende curve
het indifferente levensgevoel uit die jaren.
Toch, mijn nadromend wezen kende momenten van diepe verwondring,
verwondring om meisjesogen, pril tokio
van 'n maagdlijke wereldochtend,
verwondring om meisjesgestalten, pure voorboden
van toekomstige lotsbinding.
Ach, hoe onuitsprekelijk lief deze droomdierenkolonie
die het niemandsland der klaslokalen mee bevolkte!
Altijd kwelde mij de zielepijn om zeer bijzondere verlatenheden,
verstoppertje spelend in lege lucifersdoosjes
die vergeten langs de straat lagen.
Maar de zon ontvouwde breedlachend zijn waaier
over 'n wereld van groene bladerdaken;
onverwoestbaar sliep mijn roodgedaakte jongenshuis.