Roeping. Jaargang 35

[p. 163]

Louis de Bourbon
Gedichten

Doden

Aan M. & J. Peeters - van Kuppevelt

Er zijn doden die zelfs de woudwolf niet lust
zwaarddragers in hun ebbenhouten karkas;
maar ook naamloze doden, zacht als kaarsen van was:
wie ooit ontstak ze, vóór ze werden geblust?

Twee zijn er, twee doden, die zwaar op mijn leven
wegen, wier schim mij soms wekt in de nacht;
één van beiden heeft mij te levenseten gegeven
toen ik geborgen lag onder haar hart.

De ander, die wilde mij doodseten geven
loodzwaar woog het lood in de loodrechte wond,
maar ik heb hem de aarde te eten gegeven
dauw laafde zijn stervende mond.

[p. 164]

III

 

Wij hebben voor hem een graf gegraven

 

in Ravenstein aan de waterkant;

 

want dàt wilde ik niet, dat hij een aas werd der raven

 

zonder steen in mijn goed brabants land.

 

 

 

Hij schoot en ik schoot, en ik schoot hem ten grave,

 

ik schoot lood dat schoot loodrecht door zijn mond,

 

wij kwamen uit Lith en zij kwamen uit Grave

 

waar de smalle Raam in de Maas uitmondt.

 

 

 

Maar een lit-teken draag ik sinds Lith in mijn handen

 

teken dat vrijheid elke dwang overwint

 

bonum pugnum pugnavi - maar ook die wond blijft branden

 

zolang de wereld den vrede niet vindt.

Hij rust, ruste zacht langs de Maas, die ik doodde,
mij zweept de twijfel bij dag en bij nacht;
want mij wordt geen rust, wordt geen laafnis geboden
omdat ik een hart draag hier binnen, een hart.

En gedachtig het vijfde van Jahwe's geboden
bezie ik peinzend mijn vreedzame hand:
in haar palm staat gegrift: eens, eenmaal zult gij doden
langs de Maas, aan de brabantse kant.

[p. 165]

Ad finem

Aan mijn erfgenaam

Mijn leven raakt verschrompeld tot een kamer
achter de ramen lokt geen horizon
mijn stem is klankloos of een holle hamer
spijkers in watten grijze stilte slaat.

De zweep der zelfspot striemt allengs langzamer,
op van 't hart, die oude hangklok, trager maat.

Zo heeft tenslotte God mij in mijn zonden
gekapseld als de rups in een cocon,
mijn oude weemoed likt haar oude wonden
mijn oude droom bestijgt zijn helicon.

Maar ik daal eenzaam in de koele sponde
als in een graf en huiver naar de zon.

Alles wordt eenzaam. Luister: honden huilen,
het duister doet de laatste ramen dicht,
nu zwerven angsten rond met hongerende muilen
en ik sta huivrend voor hun aangezicht.

De luiken van mijn leven zijn gesloten
maar als hyena's sluipen uren langs
en klauwen met hun bloedbevlekte poten
de kieren open naar mijn stervensangst.

[p. 166]

III

 

Neen, niet het dood-zijn vrees ik als een straf

 

maar het bewust voor-zien der laatste termen

 

het doodsgereutel, het asthmatisch kermen,

 

het graf is rust, maar wat gaat er vooraf?

 

 

 

Ik zeg je dit, en, stervend, ben ik aards:

 

verlies je niet in dromen of gebeden,

 

hij die dit schrijft heeft al genoeg geleden,

 

zoek het geluk niet ver of bovenaards.

 

 

 

Neem je een vrouw en laat 't vriezen - dooien

 

sluit de gordijnen rond je eigen lot,

 

geniet je jeugd en wees je eigen god,

 

en laat de doden zorgen voor de doden.

[p. 167]

Ten afscheid
[Een conterfeitsel in kwatrijnen en terzinen]

Voor mijn dochtertje Amelie M.A. als geestelijke bruidsschat ofwel Morgengaba.

Meng enkel grijs op je palet - De haren
zijn bijna grijs om een vergrijsd gelaat,
bleek zijn de lippen die zo dorstig waren
en grauw de dag waarop dit vers ontstaat.

Voor anker ligt 't bootje van mijn leven,
ver van de havens, die ik heb gemist,
de stille schimmen die de zeilen reven
gebaren grijnzend in de kille mist.

Hier scheidt ons pad, ik zal niet verder reizen,
maar jij bent jong, mijn kind, en aan jouw horizon
vlamt reeds een wak in 't grijs, daar straalt de voorjaarszon.

Zoek - grijp 't geluk - en treur niet om mijn grijze en
late eenzaamheid, want uit die duistre bron
zal eens ons beider naam onsterfelijk herrijzen.