Roeping. Jaargang 28

[p. 182]

J.W. Hofstra
De uitnodiging

ALS het woord zingt, drijft de stem teloor.
Waar de geest suist, aarzelt vaag het brein.
Altijd daagt het hart de onzuivre rede.
Nimmer straalt de zin waar de tekens falen.

Geen man was 't en geen vrouw.
Enkel een mens die langs ging.
Langs wie ik heen bleef gaan
na jaren nog.
Nog staar ik hem na
en zie ik haar verdwijnen -
doch ik zie ook, ach, eindelijk,
de boom, de klinkers en het zand,
de dieren als zij niet te vlug zijn
en de kinderen die te luid zijn voor mijn huis,
aarde die dreunt en water vloeiend in het lover.
Staat er een ster dan wil ik kijken of soms deze
andere aansteekt in mijn eindloos oogveld.
Steeds word ik uitgenodigd, wordt
van dingen, talloze, ook van wezens
ongedroomd en haast te laat vermoed,
zo maar het wezen, achteloze gave,
in mijn hand gedrukt en in mijn oog.
Waar moet mijn antwoord klinken?
Waar zal mijn geest gaan lichten?
Waar mijn hart uitschijnen?
Hoe zal mijn mond aan 't praten gaan en lachen,
schreeuwen en weer zwijgen?
Hoe kom ik aan denken toe
waar alles dankt en wenst
en licht, schijnt, praat en lacht,
waar zelfs de dood schreeuwt
en muziek aan zwijgen toekomt?
De bliksem wordt hier aangevuurd
tot een nooit uitgebloeide dageraad.
Dauw stroomt als een oceaan
de oeverloze ruimte in van God.

Ging de wind om? Zweet het schip?
Borrelt de bron en breekt uit erts het goud?
Bedek mijn mond en dwing mijn knie in 't zand.
Verbrand het ingewand en sluit mijn ogen voor de vogels
al lezen zij voorbij de aether en al walmt
de rookkolom loodrecht omhoog!
De adem waagt het nu.

[p. 183]

 

De zware dracht van durf

 

wordt door mijn eigen licht geboren,

 

dat in de spiegel zag hoe steeds de wankelmoedige

 

haar maneschijnsel leende van de zon.

 

Wie zal de beek verachten naast hem de hemelzeeën?

 

De stier naast Apis en een zondaar naast de Christus?

 

Mens naast God en salamander naast zijn phoenix?

 

Dreig niet en waarschuw niet -

 

Het lumieren van de dag rilt in de wind uit zee.

 

En op de gletscher kraken de lawines

 

te laat. Zo wit kan sneeuw niet zijn

 

of alle kleuren trillen in het kristal

 

en eenmaal in de hemel zoeken zij

 

de aarde weer en drijven in de regenboog.

 

 

 

Dit laatst verdrag: geen handslag of een pennestreek

 

bebloed met het bijzonder vocht

 

dat leven heet.

 

Dit is een oog-in-oog gebed, vertrouwen

 

dat trouweloze nachten kan doorwaken

 

tot aan de morgenkus aan het altaar

 

dat schuil gaat achter lelies.

 

Zonder bloemen wast de varen in een vochtige schaduw,

 

een riet in drab, een schimmel aan de steen.

 

Maar groener glanst geen plant, zingt hoger

 

de sterkste fluit, schemert alkleuriger email.

 

Ik weet de plaats nu.

 

Waar ik leef daar leef ik steeds

 

naar alle windstreken gekeerd

 

en open voor getij.

 

De eigen mijn scheurt op, het diepste

 

zwart verkoolt rood en de wateren

 

stromen maar binnen. Toch blijft erts

 

erts. Water, water. Vuur blijft vuur in regen.

 

Land steeds land onder een wolkbreuk.

 

Hoe kan ik anders zijn?

 

Wie kan mij dorsen dat ik enkel kaf

 

bleef? Malen dat geen meel meer kwam?

 

Want er is een die maalt, slaat, dorst,

 

breekt en zwijgt.

 

Maar niemand slaakt een band

 

waar spinrag al te zwaar, een herfstdraad

 

staal is. Als een glimlach antwoordt

 

lachen, dat tot de hemel schalt.

 

Rijzen mijn handen immers, dan

 

beurt de Maagd de wereld tot Zijn hart

 

en drilt mijn arm de speer der hoop,

 

voordat hij wegschiet, bloeit de roos al

 

van Zijn bloed.

[p. 184]

 

Waar blijft de angst?

 

Vreest de gems de rots die zich vooroverbuigt

 

en onverschrokken in de afgrond staart?

 

Vreest de man de maan als witkoud licht

 

de kijker doorstroomt en zijn oog

 

doet tranen en verblindt?

 

De adelaar zweeft naar zijn zenith

 

met zo trage slag als waren vleugels

 

de beide schelen van zijn ogen

 

die hij niet kan sluiten

 

over het staren naar de zonneschijf.

 

Langzaam als een blinde, onherroepelijk

 

vlucht hij naar de hoogste plaats,

 

de laatste rust voor de herhaalde opzwaai

 

in een heelal dat nimmer woon

 

maar eerste en laatste droom blijft

 

tot het eind.

 

Neem ik de sprong te klein

 

dan sluit de kloof onder mijn voeten.

 

Water springt uit steen en kruiden

 

zullen opschieten tot drank en voedsel.

 

Wie vreest als ik de bergen en hun dalen,

 

vergiftigd water en bedorven spijs,

 

de slag van een propeller in de lucht,

 

een duizend-meter-val terwijl de motor draait?

 

Al slaap ik aan een ziekzijn, worden lam

 

mijn lijf en brein,

 

al beweegt geen lid

 

terwijl de ogen

 

dol in hun kassen draaien,

 

mijn vlees verrot,

 

het ligt zo voor de hand -

 

schouderophalend wordt de mare aangehoord -

 

dat niemand zich kan redden

 

uit de zee, van bergen af of drijvend in de lucht,

 

misschien verterend in een broeiend bed.

 

Maar als de bliksem inslaat

 

wijst mijn hand, geblakerd,

 

de Schuldige, die meeviel, dreef, verdronk

 

en luider dan wij allen riep om hulp.

 

Totdat de steen gewenteld werd van 't graf

 

en in de leegte, vrouwen aan de engel vroegen

 

waarheen zij balsem dragen zouden en de witte kleren.

 

Hij is niet hier.

 

Maar waar gij staat, daar moet hij leven,

 

ademen als gijzelf de ochtend

 

van de derde dag. Raak hem niet aan.

 

Hij strekt zijn hand uit en meteen

 

zijt gij weg en doel, der wereld prijs,

 

des Mensen mens geworden.