|
| |
| |
| |
Twee gedichten van Guido Gezelle en van Hugo Verriest, meegedeeld door Caesar Gezelle.
Is zeker wel het best bekende stuk van Guido Gezelle, tenminste van titelswegen: zou dit hiervolgende niet een tegenhanger ervan zijn?
Hugo Verriest, 't was in Guido's leeraarstijd, moet hem een vers opgedragen of een brief geschreven hebben, waarin de woorden voorkomen: ‘Weg al op de klare beke.’
De Meester neemt die regel op als motto, en maakt erop het onderstaande, vrijwel nog onbekende, mooie gedicht.
| |
Vaer al op de klare beke.
Aen Hugo Verriest.
‘Weg al op de klare beke’
H.V.
Vaer al op de klare beke,
Vaer aldoor de groene streke,
Vaer, mijn kind, maer immer voort,
Wijlen dat ik, aen den waterboord,
In de luwte van de boomen
Beije, en u zie verder stroomen,
Ende, dat ik, lonkende langs den vliet,
Zinge, van blijdschap, het ‘ranke riet’.
'K luistre en hoore uw riemen roeijen
'K luistre en hoore uw stemme vloeijen
En, ik kniele in 't goudne zand,
Blinkende langs den waterkant.
Stemme zoo lief me als 't luid geklater -
- (Stemme zoo lief!) - van 't klotsend water
'K luistere en hoore uw klagend lied
Beven, in 't ruischende ranke riet.
'K zie uw dansend bootje, alleene
'K zie uw roeispaen, 'k zie uw kleene
Vlagge, die wimpelt alhier en aldaer,
Spiegelende, ai! in 't waterklaer.
Die in 't kristalijn gespiegel,
Niet een ijdel droomgewiegel,
Maer den vasten Hemel ziet
Vreeze niet, weez' hij hoe krank een riet!
| |
| |
Neen! die, door de groene streke,
Varende, op de klare beke,
Schouwt al in den Hemel blauw,
Vreeze geen donkere wolken grauw.
'T leven is voor hém toch schoone
Die zijn eerste dichter toonen
God den Schepper hooren liet
Needrig als 't klagende ranke riet!
Maer!.... zal 't beekje sneller stroomen?
Kind! verwijdren zich de zoomen?
Nader ‘het, nader’ het, 't wijde meer?
Ende, zie 'k u dan nimmer meer?
Hoore ik dan, over de wind aen 't bruizen,
Hoore ik dan nimmer uw stemme suizen?
Moet ik dan mijn droevig lied
Zingen alleene, bij 't klagend.... riet?
Neen de christene vriendenbede
Dweerscht den wind en de golven mede,
Neen toch kind! en de ziele hoort
- Ruischen de winden maer! - altijd voort.
Vaert! en die in den Hemel glooren
Zullen eens uwe en mijn stemme aenhooren
- Weigere 't God en zijn Moeder toch niet! -
Klinkende als 't ranke.... riet.
J.C. Heri, hodie, Ipse et in Sec.
D.G.
De rijmen staan alle onderlijnd en dat, waarschijnlijk, omdat de Meester al dezelfde rijmen gebruikt heeft en op dezelfde plaats als zijn leerling; het stuk van Verriest heb ik nog nergens kunnen vinden.
En terwijl we 't nu toch over Hugo Verriest hebben, zij hier nog een stuk aan toegevoegd van zijne hand, aleven onbekend als 't voorgaande.
| |
Och ontsteekt de lamp toch.
A.M.D.G.
Och ontsteekt de lampe toch! -
Lijk de wijde wee, en nog
Wijd- en ijdler, schijnt de duistre
Kerke wanneer geen licht zijn luister
Voor den sprekenden autaar blaekt! -
| |
| |
- En het ons herte zoo bange maekt,
Weegt zoo zwaer op de bedroefde
Ziele die dat licht behoefde,
Nu dat er geen licht en is
Niets dan droefheid en duisternis. -
Och ontsteekt de lampe toch!
Neen, o neen! voorzeker nog
Viel in 't zinkend westen niet neder
Hij, de laatste dag. Neen, weder
Gaet de zonne heur hooge baen;
Nog en zal ons herte niet slaen
't Dondren der trompetrumoeren,
Nog en zullen de doode niet roeren,
Noch de Kerke vol lijken staen.
Och ontsteekt de lampe toch!
Komt de Heer niet. Maer van 't leven
Wil Hij nog een jaer ons geven,
Opent de lachende Hemelbaen.
't Jaer is daer, is in te gaen:
Haestig doet de lampe branden
Blinken tegen de Kerke wanden,
Altijd keere ons ziele naer
't Hoopvolle blinken der lampe klaer.
Och ontsteekt de lampe toch!
Jesus kwam dezen nacht, en och!
Niets dat het Kindeke kon behouden
Van de nijpende bittere koude
Niets voor zijne ruste dan
Stroo waerop het liggen kan.
't Lag op het stroo, het stroo van 't kooren
Daerom voor 't mysterie verkoren
Ligt het nu in den autaer neêr;
Och ontsteekt de lampe weêr!
Och ontsteekt de lampe toch!
Want was zij klaer - en blinkender nog
Dan 't lachen van de hemelsterre,
| |
| |
En zag men ze van even verre,
Om te blinken voor Jesus woon
Nooit en hiet zij klaer noch schoon,
Dezen nacht dat Maria hem baerde
Dat hij, Kindeke, kwam op der aerde
Lag op het stroo, Hij, God onze Heer!
Och ontsteekt de lampe weer!
Och ontsteekt de lampe toch!
O zoo dikwijls dikwijls mogt
Ik de lampeschaduw zien drijven
Langs de lange muren vrijven;
En gelijk der engelenvlerk
Zweven door de lange Kerk,
En op den trap des autaers neder -
Knielen en buigen en rijzen weder
Maer daer er nu geen lampe en is: -
Alles is droefheid en duisternis.
Och ontsteekt de lampe toch
Want zoo diwkijls dikwijls mogt
Ik haer stemme hooren spreken
En door 't luistrende herte breken
Zij die 't weemoedig herte voedt
Zulke deugd aen de droefheid doet:
Bovenal die geheime gedachten
Weet te wekken en zulke nachten. -
Maer daer er nu geen lampe en is
Alles is droefheid en duisternis.
Och ontsteekt de lampe toch!
O dat elkendeen eens mogt
Klaer en schoone die woorden weten
Die zij spreekt in het geweten!
Niemand dan er ter wereld zijn
Die geen Katolyk kind zou zijn
Elk end een zou voor 't kribbeke knielen
Liefde vragen voor zijn ziele. -
Blinke de lampe als 't maneklaer
Dat men ze van verre ontwaer.
| |
| |
Och ontsteekt de lampe toch!
Kerstnacht is 't en zwart. En och
In de wijde Kerk geen geflonker
Leidt de perelende oogen in den donk'ren
Geene klaerte die ginder hoog
d'Hoopvolle sterren der kerke toog.
Als het Kindeke neerkwam hong er
Toch in de lucht een licht, en 't blonk er
Klaer als een sterre en blinkender nog.
Och ontsteekt de lampe toch.
HUGO VERRIEST.
Deo Gratias.
|
|
Gedeeltelijk auteursrechtelijk beschermd