De Revisor. Halfjaarboek voor nieuwe literatuur 2-3

[p. 18]

Gerbrand Bakker
De leeuwerik

De man liep op een kale, vlakke heuvel, in een onafzienbaar varenveld. Het pad voor hem was zichtbaar tot waar het iets begon te slingeren. De dagen ervoor had hij elke dag in een ander landschap gelopen. Bos, weilanden met bomen, mijlen langs de oever van een rivier. Hij was alleen. Dat gaf niet. Hij had water en brood, dikke sokken, goeie schoenen en na een mijl of wat een hoofd met losse gedachten, een onwillekeurig van dit op dat komen, waardoor hij zich ongemerkt weer een mijl of wat verder bevond. Als hij geen water en brood had gehad - zo meende hij toen hij een paar keer diep in- en uitademde - zou hij zelfs van de lucht kunnen leven. Zo stonden de zaken ervoor. Het was er leeg, de zon scheen, maar er waren ook wolken. In de verte verscheen iets, mogelijk een koe. Of een groot schaap, een gedrongen boom.

Het was een jongen. Hij liep op een ander pad, een pad dat de man niet kon zien door de varens die kniehoog stonden. Nu eens leek de jongen van hem weg te lopen, dan weer kwam hij dichterbij. Het was een jongen met precies de juiste muts, het goeie jack, een dure broek. Hij liep. Erken me, dacht de man, toen ze dichter bij elkaar kwamen. Dat was een vreemde gedachte, zeker omdat hij al mijlenlang ongemerkt van dit op dat was gekomen, geen varen had gezien, geen vogel had gehoord. De man keek even naar de lucht, daar was ook iets mee. Blauw, wolken, eten. Erken me. Niet alleen een vreemde, ook een dwingende gedachte. In het Engels, al dagenlang sprak en leefde hij in die taal. Acknowledge me. De jongen liep, verwijderde zich weer iets van de man. De man dacht: hij gaat me toch zeker wel groeten, de jongen die als een koe of schaap, een gedrongen boom aan de horizon was verschenen? De jongen liep, was

[p. 19]

nu vlakbij. Kijken, iets zien, deed hij niet. Er steeg een leeuwerik op, schuin achter hem, hij leek het niet te horen. Erken me. De man dacht het, en nog eens dacht hij het. De man wist: hij moet een keer kijken. Inmiddels voelde hij in zijn lijf, in het bloed dat door zijn borstkas stroomde, een hunkering die als het woord yearning in zijn gedachten aankwam. Het onzichtbare pad kwam niet in de buurt van het pad waarop de man liep, anders was er geen reden voor twee paden in de varenvlakte, maar dichtbij genoeg om die muts, dat jack, die broek - alsof de stof speciaal voor de jongen gemaakt was - te zien.

De jongen liep, de man zag de omtrek van zijn gezicht. De man stond inmiddels stil, verzette zijn voeten. Heel langzaam draaide hij met de jongen mee. Hij gaat omkijken, dacht de man. Terwijl de leeuwerik begon te dalen, het volstrekt stil werd, verdween de jongen stapsgewijs achter een verhoging in het varenveld. Eerst waren zijn benen weg, daarna zijn romp en ten slotte zijn perfecte muts.

Alleen was de man weer. Met zijn water en brood, dikke sokken en goeie schoenen, en steeds nog het woord yearning in zijn hoofd, in zijn borst. De leeuwerik steeg en daalde, steeg en daalde, alsof hij aan het jubelen was; alsof het elke dag zomer zou zijn, en nooit eens herfst of winter, de varens bruin, de wind onstuimig, jaargetijden waarin mensen en dieren hunkeren naar warme huid of vacht, zoete geuren, helder water.