De Revisor. Jaargang 26

[p. 94]

Gerard Manley Hopkins (1844-1889)
Henry Purcell

The poet wishes well to the divine genius of Purcell and praises him that,

whereas other musicians have given utterance to the moods of man's mind,

he has, beyond that, uttered in notes the very make and species of man as

created both in him and in all men generally.

Have fair fallen, O fair, fair have fallen, so dear

To me, so arch-especial a spirit as heaves in Henry Purcell,

An age is now since passed, since parted; with the reversal

Of the outward sentence low lays him, listed to a heresy, here.

Not mood in him nor meaning, proud fire or sacred fear,

Or love or pity or all that sweet notes not his might nursle:

It is the forgèd feature finds me; it is the rehearsal

Of own, of abrupt self there so thrusts on, so throngs the ear.

Let him oh! with his air of angels then lift me, lay me! only I'll

Have an eye to the sakes of him, quaint moonmarks, to his pelted

plumage under

Wings: so some great stormfowl, whenever he has walked his while

The thunder-purple seabeach plumèd purple-of-thunder,

If a wuthering of his palmy snow-pinions scatter a colossal smile

Off him, but meaning motion fans fresh our wits with wonder.

Henry Purcell

De dichter wenst het goddelijk talent van Purcell alle goeds en prijst hem dat, waar andere componisten uitdrukking hebben gegeven aan de stemmingen van de menselijke geest, hij daarenboven de aard en soort van de mens zelf, zoals in hem zowel als in alle mensen in het algemeen geschapen, heeft getoonzet.

O dat zo aarts-uniek een geest als zich in Purcell openbaart, / Mij zo geliefd, goed zij beland, goed, goed terechtgekomen / Sinds hij, een tijdperk nu geleden, verscheidde; de niet te ontkomen / Formele veroordeling als ketter hier, daar nietig verklaard.
Niet liefde of meelij of wat zich aan andere zoete tonen paart, / Niet zijn stemming of inhoud, het vuur van zijn trots of zijn heilig schromen: / 't Is het hechtgesmeed kenmerk dat treft, de vertelling van het volkomen / Eigen, het abrúpte zélf daar, wat het oor zo vol, zo dringend ervaart.
Laat hem oh! mij dan met zijn engelenmelodie heffen, légeren! Eén ding: / Ik let op wat hem kenmerkt, typische maanvlekken, op het donsbedekkend / Gevederte onder zijn vleugels: zo breekt een reuzenstormvogel, die in afzondering Op het donder-purper en strand heeft gelopen, purper-van-donder getekend, / Met een wakkeren van zijn sneeuwwitte palmblad-wieken, slechts op beweging berekend, / In een kolossale glimlach uit, die ons verstand friswaaiert met verwondering.

Vertaling Rudy Bremer