De Revisor. Jaargang 26

[p. 76]

Tonnus Oosterhoff
Impossible on less terms
Over Vocalism · Whitman

[p. 77]

[p. 78]

[p. 79]

[p. 80]

Pierre Michon
Het leven van Georges Bandy (fragment)⁺

Ik herinner me een zeer zomerse dag; het moet in juni zijn geweest, als het al haast vakantie is en een onbestemd verlangen de kinderen tot baldadigheid prikkelt, ze ermee bedwelmt, net als de bijen die rond die tijd wegzinken in het stuifmeel van linden en brem. Lucette Scudéry kwam naar de catechismusles samen met ons, de schreeuwerige, lacherige kinderen, de gezonde kinderen: het was een miserabel schepsel, dat op tienjarige leeftijd nauwelijks een zinnig woord kon uitbrengen, met lange, dunne handen die bij het minste of geringste werden opgestoken in afweer tegen slaag die maar al te zelden denkbeeldig was, en met een verbijsterd gezicht waarop de tranen zich alleen lieten verdrijven door een extatische, onverdraaglijke lach; maar dit gezicht met zijn doorschijnende teint had een soort onbetamelijke schoonheid, die ons buiten onszelf bracht: dat die schoonheid gepaard ging met zwakzinnigheid en vallende ziekte leek ons een spottende vrijbrief van de hemel om onze driften ongeremd te vieren. Die dag, een erg hete dag, was de pastoor te laat; we zaten op hem te wachten op het bordes van de kerk, onze verlangens werden niet gestild door de koele steen tegen onze kuiten zomin als onze kwade zin werd getemperd door het gescheld en getier; al gauw richtte onze gram zich op Lucette. Haar moeder, die haast even miserabel was als zij, had in haar haren twee spichtige vlechten gemaakt, gestrikt met blauwe linten, waarop Lucette op haar manier trots was en die ze voortdurend betastte onder het slaken van hoge kreetjes. We maakten ze los, of beter we rukten ze af, terwijl we haar stompten en sloegen; we renden door het gras en lieten de smalle blauwe trofeeën in de lucht dansen, we joelden: kermend stond Lucette met haar armen te zwaaien, wankelend op de overschaduwde treden; plotseling ging haar mond open, haar ogen werden groter en keken strak voor zich uit, alsof ze een kort moment begiftigd was met het verstand dat ze niet had. Met het schuim op de lippen viel ze neer.

Terwijl ze lag te spartelen in de verschrikkelijke aanval, die we herkenden omdat we er al eerder getuige van waren geweest, arriveerde de pastoor. Zijn in rouw gehulde silhouet was in twee grote stappen bij ons, zijn knappe, ondoorgrondelijke gezicht hing boven ons: met kinderlijke verbazing keek hij neer op dat gezicht dat verkrampte onder een dwang die sterker was dan het woord, op dat gestamel van

+ Uit: Vies minuscules, Gallimard, Parijs 1984, pp. 156-158. Minuscule levens verschijnt eind 1999 bij Uitgeverij Van Oorschot. Van Pierre Michon verschenen eerder bij dezelfde uitgeverij Meesters en knechten / Het leven van Joseph Roulin, De hengelaars van Castelnau en Rimbaud de zoon.

[p. 81]

schuim rond de mondhoeken, op dat oogwit in de volle zon; hij kwam weer tot zichzelf, nog steeds in gedachten verzonken, zocht zijn zakken af naar een zakdoek, die hij niet vond, en pakte uit mijn hand het blauwe lint dat ik zonder erbij na te denken was blijven vasthouden; hij hurkte neer en zijn vingers, met erop nicotinevlekken, een ambergeel laagje dat me nu nog doet denken aan de woorden ‘heilig krisma’, ‘balsem’ en ‘heilige zalving’, veegden de bevende lippen schoon: het was alsof hij een hemelsblauw titellint ontrolde voor de babbelzuchtige mond van een heilige. Tussen de witte bloemen van de dovenetels, bij het hoofd van het kind dat langzaam maar zeker kalmeerde, fladderde een goudgele vlinder. Toen de pastoor wegliep met in zijn armen het tot rust gekomen, uitgeputte kind, dat hij thuisbracht bij haar moeder, bleef het lint met het spuug erop in het groene gras achter.

Na de catechismusles ging ik in mijn eentje terug naar de sacristie: ik was vergeten een boodschap van de onderwijzer over te brengen of het presentieschrift te laten tekenen. De pastoor hoorde me niet dichterbij komen; hij stond met beide handen op het lage raamkozijn geleund, zijn rug lichtjes gekromd, als om uit te zien over het land; hij sprak, en bij het horen van zijn ontwapende, misschien smekende of onthutste stem, bleef ik stokstijf staan. Midden in een zin merkte hij mijn aanwezigheid op, draaide zich naar me om, keek me zonder verbazing aan alsof ik een boom op het land of een stoel in de kerk was geweest en maakte toen op dezelfde toon zijn zin af. Nu, vandaag, meen ik dit gehoord te hebben: ‘Bezie de leliën des velds, hoe ze groeien. Ze arbeiden niet en spinnen niet, maar ik zeg U: koning Salomo in al zijn heerlijkheid ging niet gekleed als een van hen.’ Hij tekende het schrift en stuurde me weg.

vertaling Rokus Hofstede (met dank aan Jan-Pieter van der Sterre)