De Revisor. Jaargang 20

[p. 88]

Nico van Rossen
Een vreemde snuiter

De glazen bal fascineerde me. Achteloos lag hij te midden van andere voorwerpen in een hoek van de rommelige ruimte. Hij trilde licht, alsof iemand er zojuist nog een trap tegen gegeven had. De bal oogde van een afstand rond, maar was het niet. Bij nader inzien bleek hij te bestaan uit een groot aantal platte vlakjes en op een daarvan kwam hij nu langzaam tot rust. Vele uren had ik rondgelopen in de met kunstwerken uit alle windstreken volgestouwde hal, in de hoop af en toe door iets geraakt te worden. De oogst was mager geweest. Slechts een enkele keer was ik langer blijven staan omdat er een klein vonkje oversloeg. Vanwege een bijzonder perspectief of, zeldzamer, omdat een schilderij emotie bij me losmaakte. Mijn conclusie had ik eigenlijk al getrokken: de meeste beeldende kunst is helaas niet meer dan versiering. En nu, tijdens mijn allerlaatste ronde en in een steeds treuriger stemming, stuitte ik dan op deze merkwaardige bal die me onweerstaanbaar naar zich toetrok. Er was iets mee. Hij was van glas maar niet doorzichtig. In zijn zichtbare binnenste woonde een gezicht. Ik had geen idee van wie, want de naam van de maker kon ik niet zo vlug achterhalen. Dat deed er ook niet zo veel toe. Aan een gewone bal vroeg je toch ook niet wie hem gemaakt had. Een bal had geen eigennaam. Hooguit droeg hij op zijn rug een stempel, dat zijn karakter tekende: of het een viertje of een vijfje was, van welk materiaal hij was gemaakt, zijn gewicht en zijn stugheid. Al deze eigenschappen met elkaar bepaalde voor welk spel de bal bestemd was en misschien zelfs voor welke speler. De glazen bal was spel en speler ineen. Of het steeds om dezelfde speler ging wist ik natuurlijk niet. Dit gezicht was duidelijk moe. Het had een oog dichtgeknepen en het gaapte. Naarmate ik dichterbij kwam

[p. 89]

leek het wel of de mond van de gaper zich steeds verder opensperde. Ik begon te tollen op mijn voeten, het werd steeds donkerder en het volgende ogenblik gleed ik schokkend voort over een zachte, slijmerige ondergrond. Als een rubberen bal stuiterde ik een tijdje op en neer. Toen werd het stil en ik viel in een diepe slaap.

Uit mijn knikkerzak haalde ik stuiters en knikkers te voorschijn. Tussen twee tegels in de achtertuin had ik het zand verwijderd en daarin legde ik verschillend gekleurde stuiters. Drie keer pik of vier keer pik, afhankelijk van de waarde. Ik oefende voor de harde strijd op het schoolplein. Als ik thuis kwam voelde de zak meestal zwaarder. In mijn verzameling bevond zich een heel bijzonder exemplaar. Sinds ik hem eerlijk gewonnen had, hij kostte me wel acht knikkers, zette ik hem niet meer in bij het spel. Wel had ik hem altijd bij me als een soort talisman. Ik beeldde me in dat zijn aanwezigheid geluk bracht. Toen ik hem won was er iets vreemds gebeurd. Op het moment dat mijn laatste knikker hem raakte was het alsof de zwaartekracht tijdelijk uitgeschakeld werd. De knikker spatte in brokken uiteen en de stuiter schoot minstens een meter de lucht in. Nog voordat hij op de grond terugviel, ving ik hem op in mijn hand. De andere jongens kwamen om me heen staan. ‘Wat een vreemde snuiter is dat,’ zei er een. ‘Stuiter zul je bedoelen.’ ‘Nee, kijk, het is net of hij een gezicht heeft. Het is een snuiter.’ Sindsdien noemde ik hem ‘mijn vreemde snuiter’.

De tuin was leeg op de rolstoel na die, weer of geen weer, altijd in een hoek stond. Ik pakte de opvallend gewolkte glazen bal en legde hem tussen de tegels. Met een knikker tussen duim en wijsvinger mikte ik op mijn snuiter. Ik kon hem toch niet verliezen, behalve aan mezelf. Toen de knikker de snuiter trof, schoot hij tussen de tegels vandaan. Hij stuiterde door de hele tuin tot tegen de rolstoel. De schok was zo heftig dat het wiel met de handgreep van zijn plaats kwam. Er klonk een vreselijk gekraak.

Geschrokken rende ik naar de plaats van het onheil. Het omhulsel van de snuiter was onherstelbaar gebarsten. Door het nat van mijn tranen zag ik het binnenste van de snuiter. Het bestond niet uit wolken, het was een gezicht. Het was alsof ik in een door de regenboog omlijste spiegel keek, zo vertrouwd kwam het gezicht van de snuiter me voor. Ik snoot mijn neus. Ik had niets verloren.

[p. 90]