Boekenkorf '78
Is 1977 al een uitzonderlijk goed boek-jaar, 1978 dreigt nog alle verwachtingen te zullen overtreffen. We geven hier een kort overzicht van de literaire hoogtepunten die ons te wachten staan, en wel van de hand van het zondagskind onder de critici: Joop Smits.
Van Koolhaas komt Avezaat in de woestijn: een nieuw hoogtepunt in dit toch al zo overrijke oeuvre. Met die onnavolgbare mengeling van deemoed en ironie beschrijft hij de lotgevallen van twee avezaten, Mytil en Talmoud, die uit Staphorst vertrekken om in de Negev-woes tijn te gaan wonen. Daartussen speelt de aangrijpende liefdesgeschiedenis van de Friese boerenknecht Tjark met de biologendochter Sietske. Eenzaamheid, hartstocht, toenadering en (uiteindelijke) verwijdering, en vooral: ontroering, deze hele scala van emoties wordt door Koolhaas ook in dit nieuwe boek weer beklommen als nooit tevoren.
Heel anders is de verhalenbundel van Hannes Meinkema, Misbruik wordt niet gestraft. Deze verhalen vormen weinig opwekkende lectuur, al heeft ieder zijn eigen smaak. Het gaat bijv. over een jong meisje uit de provincie dat een oudere acteur opzoekt op wie ze vanaf haar elfde vertiefd is. Als ze zich dan, dronken gevoerd, in zijn armen wil storten, laat hij haar op alle mogelijke manieren sexueel gebruiken door zijn vrienden. Het bezoek van een pasgescheiden vrouw aan haar exschoonouders eindigt in een andersoortige vernedering: ze krijgt in tieme dia's te zien van haar man en zijn nieuwe vriendin.
Meer geschikt voor echte ontspanning is de nieuwe Heeresma, die de opwekkende titel draagt: Dat geeft de burger moed. Minutieus registreert de schrijver de belevenissen van pleegzuster Bloedwijn tot haar miraculeuze einde in een massagesalon voor oudere heren. Maar voor het zover is, rijdt zij, ondanks aambeien en spataderen, psalmenfluitend door de stad op haar snelle Gazelle met dubbele fietstassen, blinkende trommelremmen en gezondheidszadel. Dit rijwiel maakt ze elke zaterdagochtend trouwhartig schoon in haar volkstuintje (dat helaas door de manke patatbaas Van Deel als vuilnisbelt wordt gebruikt). Volgens de auteur zal het boek binnenkort door niemand minder dan Visconti verfilmd worden.
Verder zijn aangekondigd: een nieuwe Reve, De hogere stand. Hierin beschrijft hij zijn kortstondige relatie meteen hooggeplaatst Haags politicus ‘waarvan de initialen tweemaal de eerste letter van het alfabet bevatten’; belooft o.m. een uitvoerige beschrijving van het wippen van aangeduide politicus zijn toepet bij het pijpen van de veelbekroonde volksschrijver.
En nog is de koek niet op, om het eens populair te zeggen: vier gedichtenbundels, een uit het Zweeds vertaalde roman en twee toneelstukken van Henk Bernlef; ‘teksten’ van Polet: X-tralies; en uit Vlaanderenland: de nieuwe roman van Hugo Claus, De blauwe filmster, die eerst in Privé zal verschijnen; verderde nieuwe Lampo: De Godin in het Lunapark.
Kortom: veel nieuwe verrassende publicaties van originele auteurs die weer geheel nieuwe wegen inslaan!
Ton Anbeek
Auteursrechtelijk beschermd