De Revisor. Jaargang 3

[p. 13]

Marianne Moore/Willem van Toorn

Silence

My father used to say,
‘Superior people never make long visits,
have to be shown Longfellow's grave
or the glass flowers at Harvard.
Self-reliant like the cat -
that takes its prey to privacy,
the mouse's limp tail hanging like a shoelace from its mouth -
they sometimes enjoy solitude,
and can be robbed of speech
by speech which has delighted them.
The deepest feeling always shows itself in silence;
not in silence, but restraint.’
Nor was he insincere in saying, ‘Make my house your inn.’
Inns are not residences.

Stilte

Mijn vader zei altijd:
‘Mensen van niveau komen nooit lang op bezoek,
je hoeft nooit met ze naar het graf van Vondel
of het aquarium van Artis.
Op zichzelf als een kat -
die zijn prooi meeneemt naar zijn privédomein,
waarbij de slappe staart van de muis als een schoenveter uit zijn bek hangt -
zijn ze soms blij als ze alleen zijn,
en kunnen ze sprakeloos staan
van een uitspraak die hen heeft verrast.
Het diepste gevoel toont zich altijd in stilte;
niet in stilte maar terughoudendheid.’
Hij was dan ook niet onoprecht als hij zei: ‘Beschouw mijn huis als je herberg.’
Herbergen zijn geen woningen.

‘Silence’ (bijvoorbeeld te vinden in Marianne Moore, Selected Poems, Faber 1969) is blijkens de aantekeningen van MM gebaseerd op twee citaten:

- My father used to say, ‘Superior people never make long visits. When I am visiting, I like to go about by myself I never had to be shown Longfellow's grave or the glass flowers at Harvard.’ (Miss A.M. Homans.)

- ‘Throw yourself into a coach,’ said he. ‘Come down and make my house your inn.’ (Edmond Burke, in Burke's Life, door Sir James Prior (1872).)

Het leek mij goed, de denkbeeldige bezoeker zonder niveau maar naar Amsterdam te laten komen, en twee dingen te bedenken die zo'n bezoeker daar misschien zou willen zien.

Superior people - mensen van niveau. Andere mogelijkheden als ‘hoogstaande mensen’, ‘mensen van allure’, leken mij erg stijf en wel heel verwaand, bovendien klinkt niveau goed in deze regel vol o's.

Self-reliant - op zichzelf. ‘Vol zelfvertrouwen’ bleef me irriteren: een kat neemt zijn prooi niet mee naar zijn privédomein omdat hij zo vol zelfvertrouwen is, maar omdat hij graag op zichzelf is.