Renout van Montalbaen

(ca. 1910)–Anoniem Renout van Montalbaen– rechtenstatus


II. Tweede fragment. Vgl. Heemsk. IX-X, 49-55. Hoe Renout ende sijne broeders tot koning Yewe van Dordoene reden ende gaven hem 't hooft van koning Saforet, ende hoe hijse onthielt, ende Renout sijne dochter gaf met een rotse, daer Renout een casteel op timmerde. Doe sei Adelaert: stont de raet aen mij, ende hadde ic 't ros in myn gewelt, 200[regelnummer] Ga naar margenoot+ ‘Ic vlo mi liever uter noot,Ga naar margenoot+ Dan ic dus soude bliven doot.’ Renout andworde mettesen: ‘Broeder, dan mach niet wesen,’ Seide die rudder onvervaerde. 205[regelnummer] Si reiden echt in met Beijarde,Ga naar margenoot+ Ende vochten so lange wile, Dat men gaen soude .i. mile. Si maecten so menigen doden, Dat men there sach verbloden. 210[regelnummer] Die sterke ruddren entie goedeGa naar margenoot+ Braken dore met overmoede. Doe reitsi, waer si wilden, Maer sine hadden niet van haren scilden, No van helmen niet geheel 215[regelnummer] Behouden trechte derden deel.Ga naar margenoot+ Doe seide die maregrave Adelaert: ‘Nu ne wetic, warewaert Wi mogen varen omme onthout.’ ‘Sone doeic ooc,’ seide Renout. 220[regelnummer] Doe seide Writsaert, die degen snel:Ga naar margenoot+
[pagina 7]
‘Ic weet utermaten wel, Bi Gode van Nazarene! Dattie werlt ons es te clene.’ Ridsaert seide: ‘broeder Renout, 225[regelnummer] Ic weet noch harde goet onthout.’Ga naar margenoot+ ‘Waer eist?’ seide die rudder coene. ‘Tote Yewen van Dordoene: Saforet, die wigant, Was oit sijn meeste viant, 230[regelnummer] Bedi hi slouch Yewes vaderGa naar margenoot+ Ende sine broeder bede gader, Ende hi hadde .iij. castele gevest In Yewes lande, daert was best.’ Ridsaert sprac: ‘degen vrome, 235[regelnummer] Wi sullen hem sijn willecome,Ga naar margenoot+ Ende wi sullen hebben goet onthout.’ ‘So varewi daer!’ seide Renout. ‘So doewi dan!’ seide Ridsaert. Do so voersi daerwaert 240[regelnummer] So verre bin .iij. dagen,Ga naar margenoot+ Dat si Yewes borch sagen, Die rikelijc was ende goet. Nu willic u maken vroet: Binden castele van Vaucoloene 245[regelnummer] Wonde Yewe up die Dordoene.Ga naar margenoot+ Als Ridsaert die borch sach, Mogedi horen, wes hi plach. Hi seide: ‘ic bem sonder sorgen, Ic zie sconinx Yewen borgen.’ 250[regelnummer] Ga naar margenoot+ ‘Welc essoe?’ seide Renout.Ga naar margenoot+ ‘Neven der rootsen an dat wout, Gene hoge castel, die ginder staet, Daer gone muur al omme gaet, Met gonen diepen groten grachten, 255[regelnummer] Dats daer wi te ridene achten.’ -Ga naar margenoot+ Doe seide Adelaert, die rudder goede: ‘Wi rusten ons bat, wi sijn moede, Mallijc verbinde andren sine wonde.’ Si beetten ten selven stonden, 260[regelnummer] Die rudders stout ende mildeGa naar margenoot+ Leiden haer hooft in hare scilde, Ende sliepen toten stonden,
[pagina 8]
Datsi verbonden hare wonden Mallijc andren met gemake. 265[regelnummer] Si hadden menigertiere sprake.Ga naar margenoot+ Si ombeiten .i. lettel, ende reden Wech met groter haesticheiden. Daer ne was gene lette. Si namen thooft van Saforette 270[regelnummer] Met hoverden met alre macht,Ga naar margenoot+ Ende stakent boven up .i. scacht Boven der banieren scone. Renout banter an de crone. Aldus reden si sonder sorgen 275[regelnummer] Vor sconinx Yewes borgen.Ga naar margenoot+ Yewe stont ten tinne, Ende wert der rudders in inne, Ende seide: ‘ic sie vremthede Ende wonder hier vor de stede: 280[regelnummer] .iiij. ruddren van snellen ledenGa naar margenoot+ Comen gewapent hier gereden Ende hebben maer .i. ors bescreden, Si scinen ooc van sconen seiden: Bi Gode, die mi geboot, 285[regelnummer] Tors es bagel ende groot.’Ga naar margenoot+ Doe liepen rudders ende vrouwen Ende joncfrouwen, die bescouwen Wilden tors van sconen leiden, Entie rudders diere quamen gereden. 290[regelnummer] Yewe die coninc streec te dale,Ga naar margenoot+ Hem behages harde wale, Dat hi de rudders comen sach Te sire herbergen up dien dach. Si beetten vorden coninc goet, 295[regelnummer] Ende gingen in sijn gemoet,Ga naar margenoot+ Ende groeten alsi best mochten. Thooft dat si vor hem brochten, Ende .i. crone daerup gebonden, Ende knielden vor hem tien stonden, 300[regelnummer] Ga naar margenoot+ Ende boden hem utermaten scone.Ga naar margenoot+ Hi nam thooft al metter crone, Ende si seiden: ‘coninc rike, Wi willen u sekerlike Dienen dach ende nacht,
[pagina 9]
305[regelnummer] Ende helpen u met onser cracht.’Ga naar margenoot+ Doe seide Yewe, die coninc vrome: ‘Gi sijt mi harde willecome Hier ter herbergen mijn: Ic geve u broot ende wijn.’ 310[regelnummer] Renout sprac: ‘dat lone u God!Ga naar margenoot+ Ic wille doen al u gebod.’ Doe seide Yewe: ‘waert u bequame, Ic wiste gaerne uwe name.’ Renout seide: ‘wi willen allegader 315[regelnummer] Seggen onse namen. Onse vaderGa naar margenoot+ Es Haymijn, die rudder namecont, Dat seggic u te deser stont; Mijn oudste broeder heet Ridsaert, Dander die heet Writsaert, 320[regelnummer] Adelaert heet die derde mede,Ga naar margenoot+ Dits gerechte waerhede! Ic heete Renout, .i. rudder snel, Nu wetti onse name wel.’ Yewe onthaletse of hi hare vader 325[regelnummer] Hadde geweist allegader.Ga naar margenoot+ Hem allen dedi cleder maken, Groene samijt jegen root scarlaken. Ende Renout donvervaerde Dede wel achterwaren Beijarde. 330[regelnummer] Yewe dede hem ten selven stondenGa naar margenoot+ Meesters hebben te haren wonden, Hi deitse hem helen met dranke. Aldus diendi hem te danke, Dattie rudders namecont 335[regelnummer] In .vij. weken waren gesont,Ga naar margenoot+ Ende geheelt al hare leide Ende hare goede orse mede. Doe dede hem Yewe, die coninc milde, Maken scone nuwe scilde, 340[regelnummer] Hare orse maerscalken ende dagen,Ga naar margenoot+ Ende hare zwaerde vervagen, Hare ijsere dade men verscuren, Si daden maken coverturen, Alle gader van enen sticke 345[regelnummer] Met enen tekene wel gemickeGa naar margenoot+ Dat hadden si gedaen in corten tiden.
[pagina 10]
Die Yewen sullen helpen striden Si gereedden hem ter vaert, Ende hare ors Beijaert 350[regelnummer] Ga naar margenoot+ Dede men uutleden met gewelt.Ga naar margenoot+ Ende men sadelet ant velt, Het was verdect, entie ruddren goede Saten up met overmoede. Yewe vergaderde haestelike 355[regelnummer] In sijns selves conincrikeGa naar margenoot+ .I. groot here, die wigant, Ende voer in sijn lant, Daer hi die castele vant - Si daden hem groten pant - 360[regelnummer] Die Saforet hadde doen maken.Ga naar margenoot+ Sie vulden de gracht ende braken De mure, die daer stonden, Ende slougen doot dat sire vonden, Dat binden castele was ginder, 365[regelnummer] Sonder wijf ende kinder.Ga naar margenoot+ Doe voersi haestelike In Saforeten conincrike, Ende lagen in sijn lant, Ende stichten roof ende brant, 370[regelnummer] Ende oorlogeden, dat es waer,Ga naar margenoot+ .I. lettel min dan .iij. jaer. Doe dede Yewe, die coninc milde, Castele maken, waer hi wilde. Hi lach int lant, oft hem algader 375[regelnummer] Comen ware van sinen vader.Ga naar margenoot+ Die .iiij. ruddren streden met nide, Ende Yewe wasser harde blide, In wat wige si quamen, Dat si altoos den zege namen, 380[regelnummer] Ende si waren hem van herten hout,Ga naar margenoot+ Hi gaf hem cierhede menichfout, Dit seit men ons overwaer. Die heren waren daer .iiij. jaer. Binnendien vereesscet up .i. tijt, 385[regelnummer] Des willic dat gi seker sijt,Ga naar margenoot+ Karel, die coninc van Vrancrike, Ende was hem geseit sekerlike Van .i. spiere, die daer quam,
[pagina 11]
Entie heren daer vernam. 390[regelnummer] Doe sende Karel in corter stontGa naar margenoot+ Enen bode namecont, Ende omboot Yewen bi brieve, Dat hi hem dor sine lieve Sende die mordadige liede. 395[regelnummer] Also alsict u bediede,Ga naar margenoot+ Waest gescreven daer ict las. Ghi moget mi geloven das, Dat Karel dies bat genadelike, Dat hi hem sende sekerlike 400[regelnummer] Ga naar margenoot+ Den gonen die hem in VrancrikeGa naar margenoot+ Doot slouch sinen sone Lodewike. Alstie bode vernam, Dathi in Gasscoengen quam, Doe vragedi haestelike 405[regelnummer] Om den coninc van den rike.Ga naar margenoot+ Men wijsdene hem in corten stonden. So heifti Yewen den coninc vonden. Hi boech neder over sine knie, Ende sede: ‘coninc, God houde di! 410[regelnummer] U doet groeten vriendelikeGa naar margenoot+ Karel, die coninc van Vrankerike.’ Die bode was een coene wigant, Den brief gaf hi hem in de hant, Ende seide: ‘here, eist u lief, 415[regelnummer] So doet lesen desen brief.Ga naar margenoot+ Dats waerlike dinc, U sentene Carel die coninc.’ Die coninc was .i. degen coene, Ende nam den brief van den garsoene, 420[regelnummer] Ende in corten stondenGa naar margenoot+ Heifti den brief ontwonden, Ende lasen selve te hant, Dat hire in gescreven vant Karels bodscap ende sine niemare, 425[regelnummer] Dathi hem sonde den mordenare,Ga naar margenoot+ Die hem hadde in Vrankerike Verslegen sinen sone Lodewike. Als Yewe de bodscap verstoet,
[pagina 12]
Wert hi drouve in sinen moet, 430[regelnummer] Ende riep te rade sonder sparenGa naar margenoot+ Alle sine man, die daer waren, Met also groter listen, Dats de heren niet ne wisten. ‘Gi heren!’ sprac Yewe die coninc, 435[regelnummer] ‘Wat radet gi tot dese dinc?Ga naar margenoot+ Hier heift geeist Karel die coene Om Aymijns kinder van Dordoene. Ne sendicse niet den coninc goet, So hebbic sinen evelmoet. 440[regelnummer] Ghi heren, sprac die coninc doe,Ga naar margenoot+ Wat rade gevedi mi hier toe, Dat ic blive in miner ere? Van Renout hebbic grote were Ende groten zege ontfaen 445[regelnummer] In der hedine lant sonder waen.’Ga naar margenoot+ Doe sprac Anceel van Ribemont, Daer hi bi den rade stont: ‘Wi hebben gehort te meniger stonden, Dat wi de waerheit hebben vonden, 450[regelnummer] Ga naar margenoot+ Dat si groten lachter dadenGa naar margenoot+ Den coninc in sire kemenaden, Daer si slougen jamerlike Doot den coninc Lodewike. Om behouden goet ende leven, 455[regelnummer] Seldise bi minen rade geven.Ga naar margenoot+ Si dat sake dat gijs oec niet Ne doet, u es evele gesciet: Karel sal comen in u lant Ende stichten roof ende brant, 460[regelnummer] Mach hi u selven bevangen,Ga naar margenoot+ Hi doet u bider kelen hangen.’ Huge dAvernaes sprae te desen: ‘Dese raet moete vermalediet wesen. Her coninc’, sprac Huge te waren, 465[regelnummer] ‘Geifdi aldus up dese ridtaren,Ga naar margenoot+
[pagina 13]
Men sal u heten verrader hiernaer, Dat weit wel, over .M. jaer. So menigen dienst si u daden: Soudise also sere verraden? 470[regelnummer] So menigen hedene hebsi verslegen,Ga naar margenoot+ So menigen...uten sadele gedregen. U vaendrager es Adelaert, .I. goet ridder es Ridsaert, Ende Writsart u drossate: 475[regelnummer] Verradise, het ware onmate,Ga naar margenoot+ Dit sprac die Avernaes, Men soudu houden over dwaes, Gevedi up aldus dese heren, Ghi sout uwen lachter meren.’ 480[regelnummer] Doe sprac die hertoge Ysoreit:Ga naar margenoot+ ‘Her Huge, ghi hebt wel geseit.’ Doe sprac van Gascoengen Renier, .I. coene ridder ende .i. fier: ‘Verloesdi dese heren .iiij., 485[regelnummer] Gi wert onteert, coninc fiere.Ga naar margenoot+ Wildise oec, sem mijn leven! Met verranessen upgeven, Si sijn van so hogen magen, Si souden uwen lachter jagen. 490[regelnummer] Quamedi in Poelien of in Toscanen,Ga naar margenoot+ Of in Calabren, u stonde tontfane Groten lachter, dat weit wel, Daer es so menich ridder fel, Die hem wel na sijn belanc, 495[regelnummer] Ende in Cecilien sonder wancGa naar margenoot+ Sone mogedi dan niet comen, U ne quamer af grote onvromen. Quamedi in Grieken ofte in Ongerie, In Ingelant of in Normendie, 500[regelnummer] Ga naar margenoot+ Of comedi in Vrancrike,Ga naar margenoot+ U haten die hogeste van den rike: Jegen hare hoge magen Ne mogedi gene veete dragen. Ne dordise jegen Karel niet houden, 505[regelnummer] En wildi niet sijn bescoudenGa naar margenoot+
[pagina 14]
Van haren magen, sonder waen, So moeti minen raet bestaen: So laetse varen haestelike In .i. ander conincrike, 510[regelnummer] Daer si Karel niet ontsien.’Ga naar margenoot+ Mijn here Lambert sprac mettien: ‘Here, also moet ic met eren leven! Ic horde Anceline heden geven Goeden raet, ende vroescap seggen. 515[regelnummer] Wildise den coninc wederseggen,Ga naar margenoot+ Ende gise wilt houden iegen hem, Ic segge u wies ic seker bem, Dat ghire dan sult winnen an, Als dede van Lacviden Jan, 520[regelnummer] Die hier voren maecte strijtGa naar margenoot+ Jegen Karel in ontijt.’ Als Lambert sprac die wort, Ysoreit balch ende tart vort, Ende seide: ‘die desen raet u gaf, 525[regelnummer] Hine gave niet om u ere .i. caf:Ga naar margenoot+ Want ic seggu’, sprac die heilt fijn: ‘Geen coninc mag verrader sijn. Dat gi Renout entie broedre sine Upgavet daer men hem dade pine 530[regelnummer] Doen ende nemen tleven,Ga naar margenoot+ So haddise qualike upgegeven. Maer doedi minen raet te waren, Here, gi sultse laten varen In Poelien of in ander lant, 535[regelnummer] Daer si in bliven ongescant.’Ga naar margenoot+ Yewe ginc vort mettesen rade, Ende seide dat hijt gerne dade, Maer hem jamerde sere Om Renout den jonchere, 540[regelnummer] Ende om sine broedre, die met hem waren,Ga naar margenoot+ Dat si hem souden ontfaren, Ende so menigen dienst hebben gedaen: ‘Ende in mach hem niet te hulpen staen, Develmoet van Kaerle den coninc 545[regelnummer] Ware mi al te zware dinc.’Ga naar margenoot+ Die Avernaes andworde zaen, Die bi den rade was gestaen:
[pagina 15]
‘Here coninc, ic seit u wel te voren, Geen goet man soude horen Ga naar margenoot+ Na den raet, die si geven.Ga naar margenoot+ Anceel ende Lambert, die .ii. neven, Si sijn beede van den geslachte, Dat nie goeden raet vortbrachte Vor genen goeden man, 555[regelnummer] Also helpe mi sente Jan!Ga naar margenoot+ Maer coninc! suldi houden u ere, So suldi Renout den jonchere Clarissien uwer dochter geven, So moeti vrolike leven 560[regelnummer] Emmermeer na dese stonde;Ga naar margenoot+ Entie roche up die Geronde, Die geift hem, hi salre saen .I. vaste borch up doen staen, Bi den here van paradise! 565[regelnummer] Mach Renout, die helt van prise,Ga naar margenoot+ Kinder hebben, als hi sal, Bi uwer dochter, heift hijs geval, Renout es van so hogen magen, Die veete suldi wel gedragen 570[regelnummer] Jegen Kaerl geweldelike,Ga naar margenoot+ Puppins sone van Vrancrike.’ Yewe was der talen snel: ‘Avernaes, gi segt wel, Des waric int herte vro, 575[regelnummer] Mocht mi comen noch also,Ga naar margenoot+ Dat Renout, die wigant, Met mi bleve in mijn lant.’ Mettien omboot die coninc fijn Renout entie broedren sijn, 580[regelnummer] Dat si vor hem quamen zaen.Ga naar margenoot+ Doe ginc die grave wel gedaen Ende sine broedre tien stonden Daer si den coninc Yewe vonden. Doe sprac Renout, .i. helt vri: 585[regelnummer] ‘Coninc, wat gebiedi?’Ga naar margenoot+ Yewe antworde nu: ‘Renout, dat seggic u, Hier heift omboden sekerlike Kaerl, die coninc van Vrancrike,
[pagina 16]
590[regelnummer] Beede met zegele ende met brieve,Ga naar margenoot+ Dat ic u va dor sine lieve Ende al u broedre met, Dat seggic u bi mire wet! Ende ic u allen haestelike 595[regelnummer] Gevaen sende in Vrancrike.’Ga naar margenoot+ Vort sprac Yewe mettesen: ‘Geen verrader willic wesen, Maer des sijt seker ende vroet: Te zwaer es mi sijn evelmoet. 600[regelnummer] Ga naar margenoot+ Maer, Renout, wildi te warenGa naar margenoot+ In Poelien of in Calabre varen, Ofte over die zuutzee, In begeve u nemmermee No met scatte, no met goede. 605[regelnummer] Doedijt, so doedi alstie vroede.Ga naar margenoot+ Nu segt mi ende doet verstaen: Soudijt willen anegaen?’ Renout antworde te hant: ‘Edel here, hets ons bewant 610[regelnummer] Te sorgen jamerlike:Ga naar margenoot+ Jegen Kaerl van Vrancrike Ne mogen wi striden min no mee, No in dit lant noch over zee.’ Vort sprac Renout ter stonde: 615[regelnummer] ‘.I. roche steet up die Geronde,Ga naar margenoot+ Wildi mi de roche geven Ic wils verdienen al mijn leven, Want ic souder up doen werken .I. huus van al sulker sterken, 620[regelnummer] Datic Kaerl ende sine mageGa naar margenoot+ Van .i. baste niet ontsage, Dat seggic u ende doe verstaen.’ Yewe andworde vele zaen: Gavic u de roche, coene wigant, 625[regelnummer] Ghi dwoncter met al mijn lant,Ga naar margenoot+ Ende van Gascoengen alle die steden.’ ‘In dade, here, bi waerheden, Des willic u geven mine trouwe, Also helpe mi onse Vrouwe! 630[regelnummer] En wont so hoge man in dit lant,Ga naar margenoot+ Mesdoet hi u, ic bem sijn viant,
[pagina 17]
Ende hine sal niet met sinen cnapen Nachts met gemake slapen, No smorgens met rusten upstaen, 635[regelnummer] No eten no drinken, sonder waen.Ga naar margenoot+ Wildi mi de roche geven, Ic sal u dienen al mijn leven, Ende mine broedre alle gader, Gelijc gi waert onse vader.’ 640[regelnummer] Yewe andworde met staden:Ga naar margenoot+ ‘Hierup willic mi beraden.’ Doe ginc hi te rade tehant Met al den hogesten, die hi vant. Doe sprac Yewe, die coninc stout: 645[regelnummer] ‘Heren,’ seiti, ‘hiers Renout,Ga naar margenoot+ Ende bit mi te derre stonde Om die roche up die Geronde, Want in Gasscoengen mach hi niet Hem onthouden, wats gesciet, 650[regelnummer] Ga naar margenoot+ Jegen den coninc Kaerl vri.Ga naar margenoot+ Gi heren, bedi wille hi .I. huus maken also vast, Dat hi niet gave .i. bast, Al quamer die coninc selve voren, 655[regelnummer] Hine soude wel sinen torenGa naar margenoot+ Daerin onthouden sekerlike Jegen de man van Vrancrike. Nu heift Kaerl, die coninc vri, Enen bode gesent te mi 660[regelnummer] Met zegele ende met brieveGa naar margenoot+ Dat ic hem sende dor sine lieve Renout ende sine broedre coene. Nu raet, ghi heren, gi baroene, Wat mag ic nu anegaen?’ 665[regelnummer] Ysoreit andworde zaen:Ga naar margenoot+ ‘Ghi sult Renout, den wigant, Die vaste roche geven tehant, Vor ons allen, bi mire wet, Ende uwer dochter Clarissien met. 670[regelnummer] So sal men u in corter tijtGa naar margenoot+ Ontsien over de marken wijt, Waer ment vernemet, seggic u.’ Lambert andwordem nu: ‘So sulwi Yewe, den coninc wijs,
[pagina 18]
675[regelnummer] Doen setten iegen Kaerl van Parijs,Ga naar margenoot+ So salne Kaerl comen vangen Ende hier in sinen lande hangen, Ende Renout, den grave fijn, Ende daertoe alle die broedren sijn. 680[regelnummer] Dat es onser alre scande,Ga naar margenoot+ Hanget men Yewen in sinen lande, Ende Renout, den coenen here.’ Des balch hem dAvernaes sere, Lamberte bet na streec, 685[regelnummer] Bi den hare hine greep,Ga naar margenoot+ Sine hant hi verdrouch, In den hals hine slouch, Dat nes logene ne geen: Den hals slouch hi hem ontween, 690[regelnummer] So dat hi doot al met allenGa naar margenoot+ Vor sine voete quam gevallen.’ ‘Vrient,’ sprac Huge dAvernaes: ‘Nemmeer sprec als .i. dwaes! Dor dat gi beriet onsen here 695[regelnummer] Alsulke scande, alsulke onnere,Ga naar margenoot+ Als dat men hangen soude Ende den iongen Renoude, U verga alsoot vergangen mach, Ghi hebter omme uwen domesdach.’ 700[regelnummer] Ga naar margenoot+ Doe sprac Yewe te desen:Ga naar margenoot+ ‘Ghi heren, laet de tale wesen, Also behoude mi God dat leven, Ic sal Renoude mine dochter geven, Entie roche up die Geronde 705[regelnummer] Die gevic hem te desen stonden,Ga naar margenoot+ So sal hi mi te hulpen staen Ende jegen hem allen te staden staen.’ Doe riep Yewe Renout zaen, Alsic u mach doen verstaen, 710[regelnummer] Ende sprac: ‘edel grave Renout,Ga naar margenoot+ Wildi mi sijn van herten houd, Ende alle u broedren met, So gevic u, bi mire wet, The hant die reahe up die Geronde 715[regelnummer] Ende mire dochter, die scone blonde,Ga naar margenoot+ Tenen wive al u leven.
[pagina 19]
Daertoe so willic u geven Die ene helt van minen goede, So mogedi van overmoede 720[regelnummer] .I. huus doen maken up die Geronde.Ga naar margenoot+ Al quame Kaerl die nameconde Daer voren met al sinen here, Hine mochtu niet .i. pere Deren binnen .c. jaren.’ 725[regelnummer] Renout andworde te waren:Ga naar margenoot+ ‘Dat lone u God van paradise! U dochter, die scone maget van prise, Die nemic gaerne hier ter stede, Ende daertoe die roche mede.’ 730[regelnummer] Aldus gaf Yewe die conincGa naar margenoot+ Heme, waerlike dinc, Sire dochter te wive, sonder wanc. Wat holpe dat ict updecte lanc Van der brulocht die daar was, 735[regelnummer] Also alsict gescreven sach?Ga naar margenoot+ So verloric minen tijt. Daer was joie ende delijt, Die brulocht die was groot. Doe ginc Renout ende omboot 740[regelnummer] Al die temmerliede, die hi vant,Ga naar margenoot+ Ende maetsers in dat lant, Alle die have willen winnen. .I. casteel wil hi beginnen Up die roche up die Geronde. 745[regelnummer] Si quamen diet vernemen conden,Ga naar margenoot+ Entie goede meesters waren Camen ter roche, sonder sparen, Vesten dat huus up die Geronde Up die roche, in corter stonde. 750[regelnummer] Ga naar margenoot+ Ons seit de bouc, bi sente Jan,Ga naar margenoot+ Hi hadde wel .m. temmerman Ende .vij.^c maetsenaren. Nu sal Renout al sonder sparen .I. casteel sal hi beginnen
[pagina 20]
755[regelnummer] Met vasten muren, met hogen tinnen.Ga naar margenoot+ Dat seggic u, in waren dingen, Datter .ij. pare mure ommegingen. Doe omboot Renout, Godweet! Over al dat lantscap breet: 760[regelnummer] ‘So wie dat vername,Ga naar margenoot+ Dat hi toter roche quame, Renout soude hem huusingen geven Ende houden vri al haer leven.’ Alle die dit vernamen, 765[regelnummer] Wijf ende man ter roche quamen,Ga naar margenoot+ So dat Renout, die helt nameconde, Vergaderde in corter stonde Hem .xv.^c bi getalle, Die van ambachte waren alle. 770[regelnummer] Sulke lieden wonnen wijngaerde,Ga naar margenoot+ Mersche, bossce ende boomgaerde, Sulke wonnen coren ende lant, Ende stichten gonder altehant .I. utermaten scone stede. 775[regelnummer] Nu hort wat Renout doe deede:Ga naar margenoot+ Hi omboot, waerlike dinc, Sinen zweer den coninc, Dathi te hem quame zaen. Alst Yewe heift verstaen, 780[regelnummer] Voer hi derwaert, bi sente Jan,Ga naar margenoot+ Met menigen goeden man. Ende alstie coninc doe vernam, Dat hi toter roche quam, Doe sprac Yewe, sijt des wijs: 785[regelnummer] ‘Renout, bi Gode van paradijs!Ga naar margenoot+ Ghi hebt gemaect .i. scone huus, Also helpe mi Jesus! Ende enen castele bequame. Renout, nu segt, hoe es sine name?’ 790[regelnummer] Renout andworde zaen:Ga naar margenoot+ ‘Hijs up .i. roche gestaen, Die algader es marberijn, Daeromme es die name sijn Montalbaen, dat seggic u.’ 795[regelnummer] Yewe andworde nu:Ga naar margenoot+
[pagina 21]
‘Also moeti heten sonder blame, Ghi hebt .i. goeden name Ende .i. gerechten gegeven.’ Aldus es die tale bleven.	margenoot+ Bl. II. kol. a. margenoot+ (200) margenoot+ (205) margenoot+ (210) margenoot+ (215) margenoot+ (220) [tekstkritische noot]Vs. 223 HS. welt. Vs. 225 HS. arde. Vs. 234 HS. Gitsaert. Vs. 244 HS., Hffm. Biden castele. Vs. 254. HS., Hffm. Met gonen groten grachten. margenoot+ (225) margenoot+ (230) margenoot+ (235) margenoot+ (240) margenoot+ (245) margenoot+ Kol. b. margenoot+ (250) margenoot+ (255) margenoot+ (260) [tekstkritische noot]Vs. 267 HS. aesticheden. Vs. 277 HS. innine. Vs. 285 Hffm. behagel. Vs. 291 HS. beages arde. Vs. 294 HS. v.d. con. genoet. margenoot+ (265) margenoot+ (270) margenoot+ (275) margenoot+ (280) margenoot+ (285) margenoot+ (290) margenoot+ (295) margenoot+ Kol. c. margenoot+ (300) [tekstkritische noot]Vs. 307 HS. arde. Vs. 340 Hffm. H.o.m., hare dagen. Vs. 342 HS., Hffm. H. ijsere waren doen v. Vs. 346 Gedaen ontbr. HS., Hffm. margenoot+ (305) margenoot+ (310) margenoot+ (315) margenoot+ (320) margenoot+ (325) margenoot+ (330) margenoot+ (335) margenoot+ (340) margenoot+ (345) [tekstkritische noot]Vs. 354, 365 HS. aestelike. Vs. 370 HS., Hffm. dat was waer. Vs. 377 HS. arde. Vs. 381 HS. cierhete. Vs. 386 HS. K', en zoo altijd. Hffm. Caerl. margenoot+ Kol. d. margenoot+ (350) margenoot+ (360) margenoot+ (365) margenoot+ (370) margenoot+ (375) margenoot+ (380) margenoot+ (385) margenoot+ (390) [tekstkritische noot]Vs. 399 HS. Dat hise hem sende te....ike. Hffm. dat hise hem sende te ghelike. Vs. 304 HS. aestelike. Vs. 407 HS. So heifte den...coninc vonden. Hffm. So heifti den coninc vonden. Vs. 423 Heid. Vert. Da er jnn beschriben fant. Vs. 427. HS. Verslegen lode hadde lodewike. margenoot+ (395) margenoot+ (400) margenoot+ Bl. III. kol. a. margenoot+ (405) margenoot+ (410) margenoot+ (415) margenoot+ (420) margenoot+ (425) margenoot+ (430) [tekstkritische noot]Vs. 433 HS. D.d.h. niet ne w.....Heid. Vert. Das es die vier herren nit en wisten. Vs. 435 HS. Wat radet gi...... d... Hffm. wat radet ghi om dit dinc. Vs. 442 HS. Dat ic blive in mine.... Vs. 443 HS. Van Renout h........ere; Hffm. van Renout heb ic grote ere. Vs. 444 HS. Ende grote...... ontfaen. Hffm. ende grote diensten ontfaen. Vs. 447 HS. Daer hi bi den r... stont. Vs. 454 v. HS. Behouden g.e.l. Weldise b.m.r.g. Hffm. behouden g.e.l. seldise b.m.r.g. Vs. 463. HS. Dese raet moete verm..... wesen. Hffm. dese raet moet verwaten wesen. Vs. 465 HS. Geifdi.... up d.r. Hffm. gheifdi also op d.r. margenoot+ (435) margenoot+ (440) margenoot+ (445) margenoot+ (450) margenoot+ Kol. b. margenoot+ (455) margenoot+ (460) margenoot+ (465) margenoot+ (470) [tekstkritische noot]Vs. 471. HS. So menigen... uten... ele gedregen. Hffm. So menighen uten carele gedreghen. Vs. 473 HS. Gits'. Vs. 484 HS. Verlocdi. Hffm. Verloochdi. Vs. 485 HS. ontheert. Vs. 490 HS. Quamedi in poelien of....... Vs. 491 HS. Of in Calabren u.......... Vs. 498 Hffm. Hongherie. margenoot+ (475) margenoot+ (480) margenoot+ (485) margenoot+ (490) margenoot+ (495) margenoot+ (500) margenoot+ Kol. c. margenoot+ (505) margenoot+ (510) [tekstkritische noot]Vs. 508 HS. aestelike. Vs. 523 HS., Hffm. Ysoreit sprac. Vs. 524 HS. mi gaf. Hffm. nu gaf. Vs. 531 HS. So addit. margenoot+ (515) margenoot+ (520) margenoot+ (525) margenoot+ (530) margenoot+ (535) margenoot+ (540) margenoot+ (545) margenoot+ (550) [tekstkritische noot]Vs. 555 HS. Also helpt m.s.j. Vs. 556 Hffm. wildi h.v.e. Vs. 559 ontbr. HS. Bij Hffm.: so moghedi vrolike leven. margenoot+ Kol. d. 550 margenoot+ (555) margenoot+ (560) margenoot+ (565) margenoot+ (570) margenoot+ (575) margenoot+ (580) margenoot+ (585) margenoot+ (590) [tekstkritische noot]Vs. 590 HS. zegegele. Vs. 591 HS., Hffm. ontbr. va. Vs. 594 HS. aestelike. Vs. 617 Heid. Vert. Wir wollen uch dieuen. Vs. 629 HS. Also helpt m.o.v. margenoot+ (595) margenoot+ (600) margenoot+ Bl. IV. kol. a. margenoot+ (605) margenoot+ (610) margenoot+ (615) margenoot+ (620) margenoot+ (625) margenoot+ (630) margenoot+ (635) [tekstkritische noot]Vs. 672 HS. vernemict. margenoot+ (640) margenoot+ (645) margenoot+ (650) margenoot+ Kol. b. margenoot+ (655) margenoot+ (660) margenoot+ (665) margenoot+ (670) margenoot+ (675) [tekstkritische noot]Vs. 677 HS. angen. Vs. 687 HS. als (vs. 689 ook HS. hals). Vs. 694 HS. Hffm. behiet. Vs. 696 HS. angen. Vs. 698 HS., Hffm. ontbr. U. Vs. 703 Hffm. miere d. Vs. 715 die scone...nde. margenoot+ (680) margenoot+ (685) margenoot+ (690) margenoot+ (695) margenoot+ (700) margenoot+ Kol. c. margenoot+ (705) margenoot+ (710) margenoot+ (715) margenoot+ (720) [tekstkritische noot]Vs. 723 v. HS. Hine mochtu niet deren [...] pere, [...] .c. jaren. Hffm. hine mochtu niet deren een pere, binnen honder. [...] Vs. [...] HS. u.d.d. sc. mage ...... ise. Vs. 731 HS. Om waerlike dinc. Hffm. [...]enoude in waerlike dinc. Vs. 732 HS. sire doc....te wive s....anc. Hffm. siere dochter te wive sonder wanc. Vs. 735 Hffm. A.a.i. gescreven las. Vs. 740 HS. Al die te .... nede Vs. 744 HS., Hffm. in die Ger. Vs. 745 HS. conde. Vs. 752 HS. Ende .VII. maetsenaren. margenoot+ (725) margenoot+ (730) margenoot+ (735) margenoot+ (740) margenoot+ (745) margenoot+ (750) margenoot+ Kol. d. margenoot+ (755) [tekstkritische noot]Vs. 758 HS. Dv o.R. Vs. 763 HS. Ende houden...al h.l. Vb. en daer vrijhouden. Vs. 766 HS. d.h. erameronte. Vs. 771 HS. boongaerde. Vs. 787 HS..... help m.J. Vs. 795 HS., Hffm. andwordede. margenoot+ (760) margenoot+ (765) margenoot+ (760) margenoot+ (775) margenoot+ (780) margenoot+ (785) margenoot+ (790) margenoot+ (795) margenoot+ (800) [tekstkritische noot]Vs. 800 HS. Wilde noch.....ogier. Heid. HS. Wollent ir leunen, her Ogier. Vs. 800 v. ontbr. HS. en Hffm., en volgen daar na vs. 832 beneden. Zie aldaar. Vs. 810 HS. alteant. Vs. 816 HS. onsie. Vs. 823 HS. adde.

Vorige Volgende

II. Tweede fragment. Vgl. Heemsk. IX-X, 49-55.

Hoe Renout ende sijne broeders tot koning Yewe van Dordoene reden ende gaven hem 't hooft van koning Saforet, ende hoe hijse onthielt, ende Renout sijne dochter gaf met een rotse, daer Renout een casteel op timmerde.

II.
Tweede fragment. Vgl. Heemsk. IX-X, 49-55.